Trainen met een vermogensmeter

Trainen met een vermogensmeter

Maarten Lievens is Master in de Lichamelijke Opvoeding en Bewegingswetenschappen (UGent). Hij is sinds 2015 inspanningsfysioloog in het Centrum voor Sportgeneeskunde (UZ Gent). Daar begeleidt hij verschillende populaties: van elite, competitieve en recreatieve atleten tot de revalidatie van patiënten, met specialisatie in het analyseren van inspanningstests en het opstellen van trainingsprogramma’s. Binnen de onderzoeksgroep inspanningsfysiologie aan de UGent voert hij onderzoek naar praktijkgerichte topics in voetbal (hydratatie, plyometrietraining) en wielrennen (het critical power model). Sinds 2018 is hij verantwoordelijk voor de sportwetenschappelijke ondersteuning van het U21 team van SV Zulte Waregem.
Sporter Sportprofessional Blog Training Fietsen Training

Steeds meer recreatieve fietsers drukken hun trainingen uit a.d.h.v. het geleverde vermogen. Maar wat is het nut juist van zo'n vermogensmeter en hoe kan zo trainen voor jou een meerwaarde zijn? Inspanningsfysioloog Maarten Lievens vertelt je hier meer over vermogensmeters of de fiets.

Sinds de uitbraak van de Corona pandemie ging de verkoop van indoor smart trainers stevig de hoogte in. Waar sporters het vroeger vooral hadden over hun gemiddelde hartslag bij een training zien we nu dat een groot deel van de recreatieve fietsers hun trainingen uitdrukken aan de hand van het geleverde vermogen. In deze blog verdiepen we ons in de geschiedenis, het nut en de praktische toepassing van de (mobiele) vermogensmeting.

 

Geschiedenis

Het trainen met een vermogensmeter lijkt een vrij recent verschijnsel maar is dit helemaal niet. Eind de jaren ‘80 werd door SRM de eerste vermogensmeter op de markt gebracht. Greg Le Mond, meervoudig tourwinnaar en wereldkampioen, was één van de eerste renners die het nut van trainen met een vermogensmeter inzag. Maar zoals vaker met nieuwigheden duurde het een hele tijd alvorens deze manier van trainen in het peloton ingeburgerd raakte. De hoge kostprijs maakte het oorspronkelijk ook niet toegankelijk voor een breed publiek waardoor trainen met een hartslagmeter lang de norm bleef. Door het opbod tussen fabrikanten kan nu ook de recreatieve sporter zich aan trainen met een vermogensmeter wagen. En geef nu toe, wie vergelijkt zijn eigen data niet graag met deze van Wout Van Aert op de Paterberg, Wout Van Aert in de massasprint of Wout Van Aert tijdens het klimmen (wat kan Wout eigenlijk niet?)?

 

Het nut van de vermogensmeter

Het belangrijkste doel van de vermogensmeter is de efficiëntie van het trainingsproces te verbeteren en zo toe te groeien naar een hoger prestatieniveau. Het plannen / opvolgen van de trainingsbelasting valt in grote lijnen terug te brengen tot het monitoren van de frequentie, de duur en de intensiteit van de trainingen. Frequentie en duur zijn eenvoudig meetbare parameters maar de intensiteit kwantificeren is complexer. Hiervoor kan zowel een hartslagmeter als een vermogensmeter gebruikt worden maar liefst gebruik je deze samen!

Er moet namelijk een onderscheid gemaakt worden tussen de externe belasting - hoeveel vermogen wordt er geleverd - en de interne belasting - hoeveel moeite kost het om dit vermogen te leveren (o.a. hartslag respons). Deze parameters samen gaan de uiteindelijke prestatiewinst bepalen.

Blog MaartenFiguur 1. Impellizzeri (2005): De trainingsadaptaties zijn het gevolg van de interne trainingsbelasting die bepaald wordt door (1) individuele eigenschappen zoals genetische aanleg en trainingservaring en (2) kwaliteit, kwantiteit en organisatie van de externe belasting.

Op deze manier kan je ook jouw fysieke fitheid opvolgen én jouw sterke en zwakke punten gaan bepalen. Hiervoor moet je jezelf al meer in de data verdiepen of kan je vragen aan een coach / inspanningsfysioloog om je hierin bij te staan.

 

Praktische toepassing

In de eerste plaats wil je de vermogensmeter gebruiken om je fitheidsniveau te bepalen en efficiënter te trainen. De meeste sporters gaan hiervoor van start met een test om hun Functional Threshold Power te bepalen: dit geeft een idee van je beginniveau en vanuit deze FTP-waarde kunnen verdere trainingszones worden afgeleid. Hieronder vind je het protocol hoe je hier mee aan de slag gaat:

Tabel 1. Testprotocol bepaling FTP volgens Hunter Allen en Andrew Coggan.
Tabel 1: Testprotocol bepaling FTP volgens Hunter Allen en Andrew Coggan.

Probeer deze test uit te voeren op een ergometer of op een rustige en tamelijk vlakke weg om veilig en zonder grote schommelingen in het geleverde vermogen de tijdrit af te werken. Belangrijk is dat je probeert om deze test telkens onder dezelfde omstandigheden uit te voeren om je evolutie op te volgen. 

Vanuit deze test kunnen er trainingszones opgesteld worden:

Tabel 2. Trainingszones gebaseerd op FTP volgens Hunter Allen en Andrew Coggan.
Tabel 2: Trainingszones gebaseerd op FTP volgens Hunter Allen en Andrew Coggan

Belangrijke kanttekening hierbij is dat deze trainingszones gebaseerd zijn op een 20 minuten durende prestatietest en geen rekening houden met de onderliggende fysiologie. Sporter A en B kunnen dezelfde FTP-waarde hebben maar sporter A kan een betere aërobe uithouding hebben en sporter B een beter getrainde anaërobe uithouding. Toch zullen deze sporters op basis van dit protocol trainen in dezelfde zones. Een inspanningstest waarbij de externe belasting (vermogen) wordt opgedreven en de interne belasting (HF, lactaat, gasuitwisseling) wordt gemeten is aangewezen om de trainingszones accurater te bepalen.

 

Diepere inzichten

Trainen met een vermogensmeter genereert een heleboel data die helpen om je training in meer detail te analyseren. Tijdens de training is het wattage een maat voor de arbeid die onze spieren op elk moment leveren. Afhankelijk van tal van omstandigheden (parcours, het weer, alleen of in groep fietsen, …) gaat dit momentane vermogen sterk fluctueren. Omdat deze fluctuaties er voor zorgen dat het gemiddelde vermogen van een rit niet de beste maat is voor de eigenlijke belasting, werden een aantal extra parameters ontwikkeld.

De Normalized Power (NP) geeft een schatting van het constante vermogen dat je voor eenzelfde fysiologische kost kan volhouden. Bij solo ritten op een vlak parcours zal de NP weinig verschillen van het gemiddelde vermogen, bij een heuvelrit in groep zal dit wel sterk van elkaar afwijken. A.d.h.v. de NP kunnen verschillende types inspanningen beter met elkaar vergeleken worden.

Door de NP uit te zetten t.o.v. de FTP van de atleet verkrijg je een nieuwe parameter: de Intensity Factor (IF). Met deze parameter kan je de intensiteit van een rit vergelijken tussen sporters met verschillende prestatieniveaus omdat de individuele capaciteiten in rekening gebracht worden.

Een laatste parameter die in dit lijstje niet mag ontbreken is een maat voor de totale trainingsbelasting van een rit, de Training Stress Score (TSS). Deze parameter houdt niet alleen rekening met je geleverde vermogen (NP), je individuele capaciteiten (FTP, IF) maar houdt ook rekening met tijdsduur van de inspanning. De berekeningswijze is zo opgesteld dat 1u fietsen aan je FTP gelijk staat aan een TSS van 100. Hierdoor kan je de belasting tussen lange en rustige ritten in zekere mate vergelijken met kortere intensievere ritten. Weet wel dat een hogere TSS niet per definitie gelijk staat aan meer prestatiewinst maar dat een goede opbouw met voldoende aandacht voor een goede afwisseling van rustige en intensieve prikkels doorslaggevend is.

 

Tot slot

Trainen met een vermogensmeter brengt veel opportuniteiten maar ook uitdagingen met zich mee. Verlies hierbij ook in geen geval je hartslagmeter uit het oog. De vermogensmeter vertelt je wat je aan het doen bent, de hartslagmeter (en je subjectieve gevoel) hoeveel moeite dit kost. Zie je na een trainingsperiode een daling van je hartslag voor eenzelfde belasting dan wijst dit vaak op positieve aanpassingen aan training. Anderzijds kan een plots lagere / hogere hartslag ook wijzen op vermoeidheid of zelfs aankomende ziekte. Ook op grote hoogte of in de hitte is het belangrijk om er rekening mee te houden dat het leveren van dezelfde vermogens een grotere interne belasting zal veroorzaken. Kortom, verdiep je in de terminologie of laat je waar nodig door een expert bijstaan om alles uit deze data te halen en je trainingen naar een hoger niveau te tillen!

  

Referenties:

Hunter A and Andrew C. Training and Racing with a Power Meter. Velopress. 2019.
Impellizzeri FM, Rampinini E, Marcora SM. Physiological assessment of aerobic training in soccer. J Sports Sci. 2005.
Impellizzeri FM, Marcora SM, Coutts AJ. Internal and External Training Load: 15 Years On. Int J Sports Physiol Perform. 2019.
http://www.srm.de/company/history/
https://www.trainingpeaks.com/blog/how-to-train-with-power-and-heart-rate/
https://www.trainingpeaks.com/blog/power-training-levels/ 
https://www.bikeradar.com/advice/fitness-and-training/power-vs-heart-rate/
https://www.trainerroad.com/blog/power-vs-heart-rate-how-modern-athletes-train/

Vind een expert

  • Henry Carlier

    Sportarts
  • Kevin Robson

    Trainer
  • Wim Derave

    Bewegingswetenschapper
  • Marc Royackers

    Sportarts
  • Kathleen De Smet

    Kinesitherapeut
  • Peter Wieme

    Fysisch arts / Revalidatie arts
  • Luc Roland

    Sportarts
  • Toon Goossens

    Sportarts
  • Steven Platteaux

    Sportarts
  • Julien Ryckeboer

    Kinesitherapeut
  • Luc Baeyens

    Sportarts, Gynaecoloog
  • Jeroen Stappers

    Jeroen Stappers

    Sportarts, Fysisch arts / Revalidatie arts
  • An De Busser

    An De Busser

    Diëtist
  • Paul Meersman

    Sportarts
  • Ingrid Deweert

    Sportarts
  • Dokter Jonas Wilms BV

    Huisarts, Sportarts
  • Michael Nicasi

    Michael Nicasi

    Trainer
  • Dieter De Clercq

    Sportarts
  • Bruno Vanhecke
    Secretaris

    Bruno Vanhecke

    Fysisch arts / Revalidatie arts
  • Marianne Cuyvers

    Sportdiëtist
  • Werner Vleugels

    Huisarts, Sportarts
  • Nathalie Van de Vyver

    Huisarts
  • Cedric Arijs
    Psycholoog, Sportpsycholoog

    Cedric Arijs

    Psycholoog, Sportpsycholoog
  • Sam Moustie

    Sportarts
  • Michel Wynsberghe

    Kinesitherapeut, Trainer
  • Maarten Cox

    Sportarts
  • Wouter Dierynck

    Sportarts
  • Sophie Lambrecht

    Fysisch arts / Revalidatie arts
  • Jettie Tempels

    Sportarts
  • Pascal De Smet

    Huisarts
  • Marleen Lootens

    Sportarts
  • Kris Peeters

    Kris Peeters

    Sportarts
  • Tina Lambrechts

    Diëtist, Sportdiëtist
  • Johan Roeykens

  • BVBA Samcon

  • Karolien Meersman

    Sportarts
  • Gerrit De Loose

    Sportkinesitherapeut
  • Guy Vermeiren

    Cardioloog
  • Marianne Brabers

    Sportdiëtist
  • Stefan Smits

    Sportarts
  • Luc Vogelaers

    Huisarts
  • Sjors Pietermans

    Sjors Pietermans

    Huisarts, Sportarts
  • Tyrone Devolder

    Huisarts
  • Ria Vanderstraeten

    Sportdiëtist
  • Jan Wanten

    Sportarts
  • Leonie Geukens

    Fysisch arts / Revalidatie arts
  • Eva De Mulder

    Podoloog
  • Peter Germonpre

    Huisarts
  • Kris Demanet

    Sportarts
  • Johan Matthijs

    Huisarts
  • Angelique Veracx

    Angelique Veracx

    Osteopaat
  • Tomas Hannes

    Tomas Hannes

    Diëtist, Sportdiëtist, Bewegingsdeskundige, Trainer
  • Charlotte De Jonckheere

    Charlotte De Jonckheere

    Podoloog
  • Annick Viaene

    Annick Viaene

    Fysisch arts / Revalidatie arts
  • Michèle Verhaest

    Sportarts
  • Dirk Van Genechten

    Sportarts
  • Gretel Descheemaeker

    Fysisch arts / Revalidatie arts
  • Marc Van Hauwermeiren

    Sportarts
  • Barbara Vandenbussche

    Barbara Vandenbussche

    Kinesitherapeut
  • Guy Peeters

    Sportarts
  • Inge Bru

    Sportarts, Fysisch arts / Revalidatie arts
  • Bart Gadeyne

    Sportarts
  • Johan Haegeman

    Sportarts
  • Leon Ghijselinck

    Sportarts
  • Torsten Wauters

    Torsten Wauters

    Sportarts
  • Leysen Joppe

    Leysen Joppe

    Diëtist, Sportdiëtist
  • Carmen Vanhaecke

    Sportarts
  • Peter De Naeyer

    Sportarts
  • Jolien Vanendert

    Sportdiëtist
  • Karel Pardaens

  • Kristof Ryheul

    Kristof Ryheul

    Trainer
  • Jonas Docx

    Sportarts
  • Maries Aertgeerts

    Fysisch arts / Revalidatie arts
  • Sven Aertgeerts

    Sportarts
  • Vik Corstjens

    Sportarts
  • Frank Pauwels
    Voorzitter

    Frank Pauwels

    Sportarts
  • Koenraad Thuysbaert

    Sportarts
  • Luus Tormans

    Podoloog
  • An Konings

    Sportarts
  • Jan Pieter Outtier

    Sportarts
  • Wouter Eraly

    Sportarts, Fysisch arts / Revalidatie arts
  • Hans Talloen

    Sportarts
  • Guy Vanhees

    Sportarts
  • Jos Vandevenne

    Sportarts
  • Hamza Laamarti

    Diëtist
  • Mieke Van Vlaenderen

    Fysisch arts / Revalidatie arts
  • Daniel Baesberg

    Sportarts
  • Frank De Winter

    Sportarts
  • Benedicte Heyndrickx

    Cardioloog
  • Dr Colmonts Wilfried BV

    Wilfried Colmonts

    Huisarts, Sportarts
  • John Ijzerman

    Sportarts
  • Dries Dieusaert

    Huisarts, Sportarts
  • Rik Derveaux

    Kinesitherapeut
  • Eric Vandeputte

    Sportarts
  • Willy De Taellenaere

    Fysisch arts / Revalidatie arts
  • Mitch Malavolta

    Huisarts, Sportarts
  • Koen Scheerlinck
    Penningmeester

    Koen Scheerlinck

    Sportkinesitherapeut
  • Baldwin Sondervan

    Baldwin Sondervan

    Sportkinesitherapeut
  • Kelly Cauwenbergh

    Kelly Cauwenbergh

    Diëtist, Sportdiëtist, Bewegingsdeskundige, Trainer
  • Sportarts

    Joris De Win

    Sportarts
  • Dirk Gyselinck

    Sportarts
  • Anja Van de Putte

    Huisarts
  • Robrecht Dhollander

    Huisarts
  • Bart Vandewynckele

    Sportarts
  • Henri Van Herpen

    Kinesitherapeut
  • Dominique Devriese

    Dominique Devriese

    Kinesitherapeut, Osteopaat
  • Inge D'eer

    Fysisch arts / Revalidatie arts
  • Herwig Vergucht

    Sportkinesitherapeut
  • Yves Van Doninck

    Sportarts
  • Frederik Van Acker

    Sportarts
  • Pieter Volcke

    Fysisch arts / Revalidatie arts
  • Georges Gillis

    Sportarts
  • Lianne De Mey

    Sportarts
  • Ellen Beuckelaers

    Orthopedisch chirurg
  • Guy Vandenhoven

    Sportarts
  • Bastiaan Verstraete

    Huisarts, Sportarts
  • Alain Schutjes

    Sportarts
  • Adelheid Steyaert

    Adelheid Steyaert

    Sportarts, Fysisch arts / Revalidatie arts
  • Luk Buyse
    Huisarts, Sportarts

    Luk Buyse

    Huisarts, Sportarts
  • Benjamin Goris

    Kinesitherapeut
  • Bert Vankerschaver

    Bert Vankerschaver

    Sportkinesitherapeut, Osteopaat
  • Sam Vermeire

    Sportarts
  • Peter Plessers

  • Francis Lemmens

    Sportarts
  • Jan Leire

    Sportarts
  • Tom Smolders

    Huisarts
  • Toon Cruyt

    Sportarts
  • Liesbeth Stulens

    Huisarts
  • Hugo Debouvere

    Huisarts
  • Alain Van Noorbeeck

    Sportarts
  • Stephan Ilsbrouckx

    Fysisch arts / Revalidatie arts
  • Gert Droessaert

    Kinesitherapeut, Sportkinesitherapeut
  • Frédéric Van Burm

    Frédéric Van Burm

    Osteopaat
  • Piet Bouquillon

    Sportarts
  • Jonas Massa

    Sportarts
  • Dana Neirinck

    Podoloog
  • Kris Vanderlinden

    Sportarts
  • Ben Corteville

    Cardioloog
  • Chris Martens

    Orthopedisch chirurg
  • Wouter Van Den Broecke

    Orthopedisch chirurg
  • Vincent Metsers

    Huisarts, Sportarts
  • Erik Van Lierde

  • Peter Lagrou

    Sportarts, Andere arts-specialist
  • Bie Peremans

    Kinesitherapeut
  • Michel D'Hollander

    Huisarts
  • Ludovic Onkelinx

    Fysisch arts / Revalidatie arts
  • Raf Coremans

    Huisarts, Sportarts
  • Nick Hiltrop

    Cardioloog
  • Ingrid Dekelver

    Sportarts, Fysisch arts / Revalidatie arts
  • Ondervoorzitter

    Stijn Bogaerts

    Fysisch arts / Revalidatie arts
  • Thierry Op de Beeck

    Sportarts
  • Patrick Govaert

    Sportarts
  • Sara Engels

    Gynaecoloog
  • Peter Dieleman

    Sportarts
  • Machteld Royackers

    Huisarts
  • Nick Baelde

    Radioloog
  • Marco Guidi

    Sportarts
  • Frederik Deconinck

    Bewegingswetenschapper
  • Frederik Ponet

    Sportarts
  • Jan Van Meirhaeghe

    Jan Van Meirhaeghe

    Orthopedisch chirurg
  • Peter Claeys

    Sportarts
  • Denis Jaeken

    Fysisch arts / Revalidatie arts
  • Dorien Meeusen

    Sportdiëtist
  • Jan Boon

    Huisarts
  • Sara Kempeneers

    Podoloog
  • Jan Verstuyft

    Sportarts
  • Reinout Van Schuylenbergh

    Reinout Van Schuylenbergh

    Bewegingswetenschapper, Trainer
  • Kris Claes

    Kinesitherapeut
  • Hans Jaspers

    Radioloog
  • Joris Callens

    Fysisch arts / Revalidatie arts
  • Gerda Smets

    Sportarts
  • Pascal Wernaers

    Orthopedisch chirurg
  • Johan Pierret

    Sportarts
  • Voorzitter

    Inge De Ridder

    Sportdiëtist
  • Dirk Devleeschouwer

    Sportarts
  • Lander Dewitte

    Huisarts, Sportarts
  • Hendrik Roobaert

    Sportarts
  • Jan Vercammen

    Cardioloog
  • Sportieq vzw - Gezond Sporten

  • Luc Fr. Janssens

    Sportarts
  • Bram Debaene

    Sportarts
  • Dirk De Mey

    Kinesitherapeut
  • Dieter Vercaigne

    Sportkinesitherapeut
  • John Roosen

    Cardioloog
  • Jasper Van Criekinge

    Sportarts
  • Jo Vandersmissen

    Radioloog
  • Filip Noe

    Fysisch arts / Revalidatie arts
  • Carl De Crée

    Sportarts, Endocrinoloog, Bewegingswetenschapper, Trainer, Andere
  • Myriam Willems

    Kinesitherapeut
  • Annik Bosmans

    Fysisch arts / Revalidatie arts
  • Luc Peeters

    Sportarts
  • Kristof Peeters

    Huisarts, Sportarts
  • Guido Van Hirtum

    Sportarts
  • Jason Coldwell

    Kinesitherapeut, Sportkinesitherapeut
  • Antoine Lutin

    Antoine Lutin

    Kinesitherapeut
  • Peter Muylaert

    Sportarts
  • Jago Van Soom

    Jago Van Soom

    Sportarts
  • Steven Reyskens

    Fysisch arts / Revalidatie arts
  • Michel Herssens

    Cardioloog
  • Mathieu Maroy

    Fysisch arts / Revalidatie arts
  • Steven Pauli

    Sportarts
  • Katja Van Oostveldt
    Sportarts

    Katja Van Oostveldt

    Sportarts
  • Jean-Paul Pierreux

    Huisarts
  • Jan Notredame

    Kinesitherapeut
  • Nathalie Odeur

    Huisarts
  • Renaat Huysmans

    Sportarts
  • Joost Blontrock

    Sportarts
  • Ivan Ghillebert

    Huisarts
  • Stefaan Machiels

    Huisarts
  • Jean-Paul Van der Sypt

    Sportarts
  • Trees Dooms

  • Karel De Crem

    Sportarts
  • Eddy Spans

    Sportarts
  • Koen Nys

    Sportarts
  • Koen Pansaers

    Sportarts
  • Mathias Peeters

    Sportarts
  • Steven Bex

    Steven Bex

    Sportarts
  • Bruno Van Hoecke

    Fysisch arts / Revalidatie arts
  • Dirk Van de Velde

    Sportarts
  • Roel Jacobs

    Roel Jacobs

    Kinesitherapeut, Sportkinesitherapeut
  • Bob Brouwers

    Huisarts
  • Johan Wens

    Huisarts
  • Annelies Harnie

    Sportarts
  • Jos Benders

    Sportarts
  • Ellen Van Puyvelde

    Ellen Van Puyvelde

    Sportarts
  • Johan Docx

    Sportarts
  • Matthias De Paepe

    Kinesitherapeut
  • Karl Brack

    Gynaecoloog
  • Annelies Van Erck

    Sportarts, Fysisch arts / Revalidatie arts
  • Sportarts

    Rik De Kinderen

    Sportarts
  • Elke Van den Steen

    Fysisch arts / Revalidatie arts
  • Mileen De Vleeschhouwer

    Fysisch arts / Revalidatie arts
  • Stefan Hooftman

    Sportarts
  • Filip Parmentier

    Sportarts
  • Ruth Vanderheyden

    Ruth Vanderheyden

    Diëtist, Sportdiëtist
  • Jo Verschueren

    Jo Verschueren

    Kinesitherapeut
  • Marc Schiltz

  • Philippe De Ryck

    Sportarts
  • Guy De Schutter

    Sportarts

Gerelateerde items

Sportgeneeskunde
Doping

Cardiovasculaire risico's van prestatie bevorderende middelen en dopinggebruik

Sporter Sportprofessional Artikel Sportgeneeskunde
Training
Apneu

Apneutraining: Acute en chronische effecten op inspanningstolerantie

Sporter Artikel Training Training
Beleid
Corona en kinderen.png

Laat kinderen zoveel mogelijk normaal sporten

Sporter Sportorganisatie Sportprofessional Nieuws Gezond Sporten Beleid Sportgeneeskunde Gezond Sporten
Kinderen en jongeren_sporthethiek.png

Hoe kijken kinderen en jongeren naar een veilig sportklimaat?

Sporter Blog Ethiek
Sluiten