Sporten leuk (en verslavend) maken. ‘Gamification’ to the rescue?

Sporten leuk (en verslavend) maken. ‘Gamification’ to the rescue?

Als doctor in de sportsociologie heeft Charlotte Van Tuyckom een bijzondere interesse in de sociologisch-historisch-beleidsmatige component van sport. Haar passie voor onderzoek en wetenschapscommunicatie zet ze graag om in blogs en podcasts. Beroepsmatig is ze als docent/onderzoeker verbonden aan de opleiding Sport en Bewegen van Howest en de Sportinnovatiecampus. Charlotte heeft een bijzondere interesse in digitale innovaties en de impact ervan op de sport- en gezondheidssector. Met een verleden in marketing is ook sport- en gezondheidspromotie helemaal haar ding. Ze zetelt tevens in de Vlaamse Sportraad, die advies geeft aan de minister van Sport.
Sporter Blog Gezond Sporten Gezond Sporten

Gamende jongeren komen vaak negatief in het nieuws. Spelletjes worden echter al duizenden jaren gespeeld. Door jong én oud. Pokémon Go, het populaire augmented reality smartphone-spel waarbij je Pokémons moet vangen, zou maar liefst meer dan 1 miljard keer gedownload zijn. En heus niet enkel door jongeren. Maar wat kan de sportwereld leren van Pokémon Go? Of van Angry Birds, of Candy Crush? Wat maakt spelletjes zo aantrekkelijk, zo verslavend? En hoe kunnen speltechnieken ook toegepast worden op situaties of contexten die geen spel zijn? Charlotte Van Tuyckom geeft je een antwoord op deze vragen!

Al ‘spelend’ fitter worden

Denk aan een typisch spelletje als Farmville, enkele jaren terug enorm populair op Facebook. Doel bij Farmville is het onderhouden van een virtuele boerderij. Ook al ken je het niet, aan de grafische interface zie je meteen dat het om een spel gaat. En als je wat gedetailleerder kijkt, onderscheid je tal van spelelementen. De speler kan punten verzamelen, een level hoger komen in het spel, beloningen en badges ontvangen, een avatar maken, met vrienden spelen, enz.

Gamification 1

Farmville, het spel waarbij je een virtuele boerderij moet onderhouden

Diezelfde elementen vind je ook terug bij applicaties die mensen motiveren tot (meer) sporten en bewegen. Denk bijvoorbeeld aan Strava, het platform waarop heel wat lopers en fietsers hun prestaties bijhouden. Ook daar zijn er punten, badges, progressiebars, persoonlijke uitdagingen, leaderboards, medailles, bekers, competitie met vrienden, … Een spel als het ware.

Gamification 2

Strava, een online sportplatform dat tal van spelelementen gebruikt

Strava is een mooi voorbeeld van gamification, 

the use of game elements, game design techniques in non-game contexts

Ook andere online sportcommunity- of workoutplatformen zoals Nike Run ClubZwiftGarminPolar ClubFitbitMyFitnessPalFitocracy, … zijn daar goed in. Het gegeven van sporten proberen ze om te vormen tot een soort spelbeleving. Al dan niet gecombineerd met hun eigen smartwatch of activity tracker. Geen spelletje op de computer met een avatar, maar jij bent de avatar. En die beleving is nog intenser bij platformen als Zwift (fietsen), RunSocial(lopen) of EXR (roeien). Daar sport je immers ‘in real life’ vanuit je huiskamer (op een loopband, fietstrainer, roeimachine, …) tegen anderen (die zich soms aan de andere kant van de wereld bevinden). De gamestructuur motiveert je. De ‘rijkere’ sportbeleving zorgt voor meer voldoening. Maar het ultieme doel ligt telkens buiten het spel zelf. Je wil fitter worden, meer lopen, fietsen, conditie trainen, buikspieren kweken, … 

Officiële trailer van EXR, de app die indoor roeien een pak leuker maakt

3 universele psychologische noden

Wat zorgt er nu voor dat die spelelementen mensen motiveren? Wat maakt de Zwift’s, Strava’s en Fitocracy’s van deze wereld zo verslavend? De beste platformen zijn alleszins niet diegene die alle beschikbare spelelementen inzetten. Wel diegene die ze het meest effectief inzetten. Volgens de zelfdeterminatietheorie van Deci & Ryan zorgen 3 factoren ervoor dat een activiteit echt de moeite is. Dat je intrinsiek gemotiveerd bent en het nog eens opnieuw wil beleven. Deze 3 factoren werden keer op keer vastgesteld. Bij verschillende doelgroepen en in verschillende contexten. Ook bij spelletjes. Spelers zijn meer gemotiveerd als het spel inspeelt op de volgende 3 ‘universele psychologische noden’. 

Een eerste is competentie. Het gevoel dat je iets kan verwezenlijken, iets kan oplossen, dat je obstakels kan vermijden. Dat je iets bereikt met je activiteit. Daar zijn online sportcommunities heel goed in. Bij het sporten verzamel je punten, een standaard spelelement. Maar van zodra je een aantal punten hebt verzameld ga je een niveau hoger en verdien je een badge of beker. Niet zomaar een badge, maar ene die ‘proficiat, je hebt dit echt verdient!’ schreeuwt. Dit geeft de speler een gevoel van competentie, van iets moeilijks te hebben verwezenlijkt. Je mag naar een volgend niveau, geweldig! En je kan die prachtprestatie ook nog eens delen met je vrienden. Zo gaat dat door in het ganse platform. De makers willen dat je je goed voelt, dat je uitdagingen blijft aangaan. Je registreert je prestaties en wordt steeds beter (in het spel, maar ook qua fysieke fitheid). Online sportcommunities zijn volledig opgebouwd rond competentie, zodat de gebruiker het gevoel heeft dat die workouts ook ergens toe leiden. 

Een tweede is autonomie. Een gevoel van controle. Van eigen keuzes kunnen maken, niet blind iets of iemand anders volgen. Activiteiten doen uit vrije wil en in harmonie met de eigen waarden. Veel keuzeopties en veel vrijheid. Online sportcommunities laten je kiezen welk type workout je wil doen of welke sportieve challenge je wil aangaan. Je eigen doelen vooropstellen, het systeem niet blind volgen. Vaak is de ene uitdaging of activiteit meer punten waard dan de andere. Maar je kan zelf keuzes en afwegingen maken. De beslissing ligt in handen van de speler, en is niet vooraf vastgelegd door de makers.

Een derde is verbondenheid. De activiteit is verbonden met iets buiten jezelf, iets betekenisvol. Je doet het bijvoorbeeld omdat het gezond is, omdat je er beter door in je vel zit, omdat je het met vrienden kan doen. Sociale interacties zijn hierbij belangrijk. Online sportcommunities zetten sterk in op dat sociale element. Sporten is beter met vrienden. Je kan anderen volgen en elkaar motiveren. Je kan lid worden van groepen met dezelfde sportieve interesses of uitdagingen. Het hele opzet is: ‘je bent hier niet alleen!’ Het gaat dus niet enkel om jij en je sportprestaties, maar om een community. Om iets groter dan jezelf. 

Online sportcommunity- of workoutplatformen gebruiken dus standaard spelelementen, maar zetten ze zodanig slim in dat ze inspelen op de 3 psychologische noden autonomie, competentie en verbondenheid. En op die manier de ‘spelers’ intrinsiek motiveren. En sporten leuk (en verslavend) maken.

Let’s play!

Vind een expert

  • Peter Muylaert

    Sportarts
  • Sjors Pietermans

    Sjors Pietermans

    Huisarts, Sportarts
  • Mileen De Vleeschhouwer

    Fysisch arts / Revalidatie arts
  • Karolien Meersman

    Sportarts
  • Peter Lagrou

    Sportarts, Andere arts-specialist
  • Ivan Ghillebert

    Huisarts
  • Kevin Robson

    Trainer
  • Lander Dewitte

    Huisarts, Sportarts
  • Jos Vandevenne

    Sportarts
  • Tyrone Devolder

    Huisarts
  • Jason Coldwell

    Kinesitherapeut, Sportkinesitherapeut
  • Toon Cruyt

    Sportarts
  • Renaat Huysmans

    Sportarts
  • Marc Royackers

    Sportarts
  • Sportieq vzw - Gezond Sporten

  • Vik Corstjens

    Sportarts
  • Piet Bouquillon

    Sportarts
  • Peter Plessers

  • Luc Baeyens

    Sportarts, Gynaecoloog
  • Michèle Verhaest

    Sportarts
  • Jo Vandersmissen

    Radioloog
  • Dirk Van Genechten

    Sportarts
  • Jan Verstuyft

    Sportarts
  • Guy Vermeiren

    Cardioloog
  • Gerrit De Loose

    Sportkinesitherapeut
  • Adelheid Steyaert

    Adelheid Steyaert

    Sportarts, Fysisch arts / Revalidatie arts
  • Alain Van Noorbeeck

    Sportarts
  • Matthias De Paepe

    Kinesitherapeut
  • Sophie Lambrecht

    Fysisch arts / Revalidatie arts
  • Maarten Cox

    Sportarts
  • Dieter Vercaigne

    Sportkinesitherapeut
  • Kris Claes

    Kinesitherapeut
  • Steven Platteaux

    Sportarts
  • Bram Debaene

    Sportarts
  • Katja Van Oostveldt
    Sportarts

    Katja Van Oostveldt

    Sportarts
  • Eddy Spans

    Sportarts
  • Koen Nys

    Sportarts
  • Dokter Jonas Wilms BV

    Huisarts, Sportarts
  • Kristof Peeters

    Huisarts, Sportarts
  • Dirk Gyselinck

    Sportarts
  • Marco Guidi

    Sportarts
  • Steven Bex

    Steven Bex

    Sportarts
  • Julien Ryckeboer

    Kinesitherapeut
  • Maries Aertgeerts

    Fysisch arts / Revalidatie arts
  • Benedicte Heyndrickx

    Cardioloog
  • Jean-Paul Pierreux

    Huisarts
  • Carmen Vanhaecke

    Sportarts
  • Bart Gadeyne

    Sportarts
  • Hans Jaspers

    Radioloog
  • Mieke Van Vlaenderen

    Fysisch arts / Revalidatie arts
  • Hugo Debouvere

    Huisarts
  • Guy Vandenhoven

    Sportarts
  • Bruno Vanhecke
    Secretaris

    Bruno Vanhecke

    Fysisch arts / Revalidatie arts
  • Patrick Govaert

    Sportarts
  • Bastiaan Verstraete

    Huisarts, Sportarts
  • Michel Wynsberghe

    Kinesitherapeut, Trainer
  • Luc Fr. Janssens

    Sportarts
  • Annelies Harnie

    Sportarts
  • Karel Pardaens

  • Sportarts

    Rik De Kinderen

    Sportarts
  • Sam Vermeire

    Sportarts
  • Bart Vandewynckele

    Sportarts
  • Nick Hiltrop

    Cardioloog
  • Philippe De Ryck

    Sportarts
  • An De Busser

    An De Busser

    Diëtist
  • Mathias Peeters

    Sportarts
  • Jan Wanten

    Sportarts
  • Ingrid Deweert

    Sportarts
  • Kris Demanet

    Sportarts
  • Robrecht Dhollander

    Huisarts
  • Raf Coremans

    Huisarts, Sportarts
  • An Konings

    Sportarts
  • Jolien Vanendert

    Sportdiëtist
  • Tina Lambrechts

    Diëtist, Sportdiëtist
  • Benjamin Goris

    Kinesitherapeut
  • Peter Dieleman

    Sportarts
  • Frederik Van Acker

    Sportarts
  • Johan Haegeman

    Sportarts
  • Bert Vankerschaver

    Bert Vankerschaver

    Sportkinesitherapeut, Osteopaat
  • Trees Dooms

  • Machteld Royackers

    Huisarts
  • Antoine Lutin

    Antoine Lutin

    Kinesitherapeut
  • Herwig Vergucht

    Sportkinesitherapeut
  • Koen Scheerlinck
    Penningmeester

    Koen Scheerlinck

    Sportkinesitherapeut
  • Eva De Mulder

    Podoloog
  • Henry Carlier

    Sportarts
  • Pascal Wernaers

    Orthopedisch chirurg
  • Koenraad Thuysbaert

    Sportarts
  • Paul Meersman

    Sportarts
  • Karel De Crem

    Sportarts
  • Karl Brack

    Gynaecoloog
  • Lianne De Mey

    Sportarts
  • Thierry Op de Beeck

    Sportarts
  • Nick Baelde

    Radioloog
  • Erik Van Lierde

  • Voorzitter

    Inge De Ridder

    Sportdiëtist
  • Kris Peeters

    Kris Peeters

    Sportarts
  • Leon Ghijselinck

    Sportarts
  • Yves Van Doninck

    Sportarts
  • Filip Parmentier

    Sportarts
  • Luc Peeters

    Sportarts
  • Ellen Beuckelaers

    Orthopedisch chirurg
  • Johan Wens

    Huisarts
  • Peter Germonpre

    Huisarts
  • Joost Blontrock

    Sportarts
  • Dominique Devriese

    Dominique Devriese

    Kinesitherapeut, Osteopaat
  • Peter Claeys

    Sportarts
  • Toon Goossens

    Sportarts
  • Jonas Massa

    Sportarts
  • Francis Lemmens

    Sportarts
  • Annelies Van Erck

    Sportarts, Fysisch arts / Revalidatie arts
  • Dorien Meeusen

    Sportdiëtist
  • Eric Vandeputte

    Sportarts
  • Henri Van Herpen

    Kinesitherapeut
  • Anja Van de Putte

    Huisarts
  • Peter Wieme

    Fysisch arts / Revalidatie arts
  • Myriam Willems

    Kinesitherapeut
  • Jettie Tempels

    Sportarts
  • Dana Neirinck

    Podoloog
  • Guy Vanhees

    Sportarts
  • Bob Brouwers

    Huisarts
  • Marc Schiltz

  • Jan Leire

    Sportarts
  • Wouter Dierynck

    Sportarts
  • Luc Vogelaers

    Huisarts
  • Jan Pieter Outtier

    Sportarts
  • Kathleen De Smet

    Kinesitherapeut
  • Dirk Devleeschouwer

    Sportarts
  • Luk Buyse
    Huisarts, Sportarts

    Luk Buyse

    Huisarts, Sportarts
  • Koen Pansaers

    Sportarts
  • Roel Jacobs

    Roel Jacobs

    Kinesitherapeut, Sportkinesitherapeut
  • John Roosen

    Cardioloog
  • Wouter Van Den Broecke

    Orthopedisch chirurg
  • Pieter Volcke

    Fysisch arts / Revalidatie arts
  • Ruth Vanderheyden

    Ruth Vanderheyden

    Diëtist, Sportdiëtist
  • Johan Roeykens

  • Joris Callens

    Fysisch arts / Revalidatie arts
  • Stefaan Machiels

    Huisarts
  • Jean-Paul Van der Sypt

    Sportarts
  • Steven Pauli

    Sportarts
  • Leysen Joppe

    Leysen Joppe

    Diëtist, Sportdiëtist
  • Sara Engels

    Gynaecoloog
  • Mitch Malavolta

    Huisarts, Sportarts
  • Johan Docx

    Sportarts
  • Ria Vanderstraeten

    Sportdiëtist
  • Dirk Van de Velde

    Sportarts
  • Jonas Docx

    Sportarts
  • Nathalie Odeur

    Huisarts
  • Inge Bru

    Sportarts, Fysisch arts / Revalidatie arts
  • Luus Tormans

    Podoloog
  • Torsten Wauters

    Torsten Wauters

    Sportarts
  • Denis Jaeken

    Fysisch arts / Revalidatie arts
  • Barbara Vandenbussche

    Barbara Vandenbussche

    Kinesitherapeut
  • Guy De Schutter

    Sportarts
  • Alain Schutjes

    Sportarts
  • Jan Notredame

    Kinesitherapeut
  • Jo Verschueren

    Jo Verschueren

    Kinesitherapeut
  • Georges Gillis

    Sportarts
  • Frederik Deconinck

    Bewegingswetenschapper
  • Steven Reyskens

    Fysisch arts / Revalidatie arts
  • Bert Van Bogaert

    Huisarts, Sportarts, Trainer
  • Reinout Van Schuylenbergh

    Reinout Van Schuylenbergh

    Bewegingswetenschapper, Trainer
  • Frank Pauwels
    Voorzitter

    Frank Pauwels

    Sportarts
  • Nathalie Van de Vyver

    Huisarts
  • Stephan Ilsbrouckx

    Fysisch arts / Revalidatie arts
  • Guy Peeters

    Sportarts
  • Willy De Taellenaere

    Fysisch arts / Revalidatie arts
  • Cedric Arijs
    Psycholoog, Sportpsycholoog

    Cedric Arijs

    Psycholoog, Sportpsycholoog
  • Jos Benders

    Sportarts
  • Dirk De Mey

    Kinesitherapeut
  • Dieter De Clercq

    Sportarts
  • Michael Nicasi

    Michael Nicasi

    Trainer
  • Rik Derveaux

    Kinesitherapeut
  • Kristof Ryheul

    Kristof Ryheul

    Trainer
  • Marleen Lootens

    Sportarts
  • Werner Vleugels

    Huisarts, Sportarts
  • Stefan Hooftman

    Sportarts
  • Leonie Geukens

    Fysisch arts / Revalidatie arts
  • Gerda Smets

    Sportarts
  • Filip Noe

    Fysisch arts / Revalidatie arts
  • BVBA Samcon

  • Annik Bosmans

    Fysisch arts / Revalidatie arts
  • Hans Talloen

    Sportarts
  • Sven Aertgeerts

    Sportarts
  • Guido Van Hirtum

    Sportarts
  • Liesbeth Stulens

    Huisarts
  • Vincent Metsers

    Huisarts, Sportarts
  • Frank De Winter

    Sportarts
  • Bruno Van Hoecke

    Fysisch arts / Revalidatie arts
  • Ellen Van Puyvelde

    Ellen Van Puyvelde

    Sportarts
  • Stefan Smits

    Sportarts
  • Chris Martens

    Orthopedisch chirurg
  • Ben Corteville

    Cardioloog
  • Angelique Veracx

    Angelique Veracx

    Osteopaat
  • Wouter Eraly

    Sportarts, Fysisch arts / Revalidatie arts
  • Ondervoorzitter

    Stijn Bogaerts

    Fysisch arts / Revalidatie arts
  • Dries Dieusaert

    Huisarts, Sportarts
  • Bie Peremans

    Kinesitherapeut
  • Hendrik Roobaert

    Sportarts
  • Gert Droessaert

    Kinesitherapeut, Sportkinesitherapeut
  • Elke Van den Steen

    Fysisch arts / Revalidatie arts
  • Ludovic Onkelinx

    Fysisch arts / Revalidatie arts
  • Ingrid Dekelver

    Sportarts, Fysisch arts / Revalidatie arts
  • Daniel Baesberg

    Sportarts
  • Kelly Cauwenbergh

    Kelly Cauwenbergh

    Diëtist, Sportdiëtist, Bewegingsdeskundige, Trainer
  • Michel D'Hollander

    Huisarts
  • Sam Moustie

    Sportarts
  • Johan Matthijs

    Huisarts
  • Jan Van Meirhaeghe

    Jan Van Meirhaeghe

    Orthopedisch chirurg
  • Pascal De Smet

    Huisarts
  • Jeroen Stappers

    Jeroen Stappers

    Sportarts, Fysisch arts / Revalidatie arts
  • Peter De Naeyer

    Sportarts
  • Lize Vaes

    Lize Vaes

    Huisarts, Sportarts
  • Carl De Crée

    Sportarts, Endocrinoloog, Bewegingswetenschapper, Trainer, Andere
  • Kris Vanderlinden

    Sportarts
  • Jan Boon

    Huisarts
  • Mathieu Maroy

    Fysisch arts / Revalidatie arts
  • Wim Derave

    Bewegingswetenschapper
  • Inge D'eer

    Fysisch arts / Revalidatie arts
  • Baldwin Sondervan

    Baldwin Sondervan

    Sportkinesitherapeut
  • Luc Roland

    Sportarts
  • Jan Vercammen

    Cardioloog
  • Jago Van Soom

    Jago Van Soom

    Sportarts
  • Marc Van Hauwermeiren

    Sportarts
  • Tomas Hannes

    Tomas Hannes

    Diëtist, Sportdiëtist, Bewegingsdeskundige, Trainer
  • Johan Pierret

    Sportarts
  • Gretel Descheemaeker

    Fysisch arts / Revalidatie arts
  • John Ijzerman

    Sportarts
  • Dr Colmonts Wilfried BV

    Wilfried Colmonts

    Huisarts, Sportarts
  • Annick Viaene

    Annick Viaene

    Fysisch arts / Revalidatie arts
  • Frederik Ponet

    Sportarts

Gerelateerde items

Beleid
Grensoverschrijdend gedrag

Grensoverschrijdend gedrag in de sportclub: wat kan jij doen en bij wie kan je terecht?

Sporter Blog Ethiek Gezond Sporten Beleid Gezond Sporten
Beleid
Corona en kinderen.png

Laat kinderen zoveel mogelijk normaal sporten

Sporter Sportorganisatie Sportprofessional Nieuws Gezond Sporten Beleid Sportgeneeskunde Gezond Sporten
Kinderen en jongeren_sporthethiek.png

Hoe kijken kinderen en jongeren naar een veilig sportklimaat?

Sporter Blog Ethiek
Blessurepreventie
enkelverzwikking

Veel voorkomende sportblessures: een enkeldistorsie

Sporter Artikel Factsheet Video Blessurepreventie Training Gezond Sporten Blessurepreventie Training Gezond Sporten
Sluiten