Sportarts Kristof Sas vertelt je welke stellingen over 'pubalgie' waar en welke niet waar zijn.
Beste bloggers,
Het competitieve seizoen is voor de meeste sportdisciplines alweer gestart. De start van het professionele voetbal ligt al een tijdje achter ons, maar de amateurafdelingen hebben nog maar enkele speeldagen afgehaspeld. Toch bieden zich opnieuw meer spelers en speelsters aan met liespijn. In voetbalkringen wordt dan vaak het woord ‘pubalgie’ in de mond genomen. Daarom is het misschien goed om enkele veel gehoorde stellingen te bekrachtigen of te ontkrachten.
Let’s start:
1. Voetballers met liespijn hebben pubalgie. NIET WAAR
Pubalgie is eigenlijk geen diagnose, maar een symptoom. Letterlijk betekent het ‘pijn aan het schaambeen’. Pubis of schaambeen gerelateerde pijn is inderdaad een van de mogelijke oorzaken van liespijn, maar er zijn er nog anderen. Zo kan de liespijn ook veroorzaakt worden door het lieskanaal (‘inguinaal gerelateerde liespijn’), door de adductor(en) (‘adductor gerelateerde liespijn’), door de heupbuiger (‘psoas gerelateerde liespijn’) of door de heup (‘heup gerelateerde liespijn’). Deze laatste vorm van liespijn zien we ook buiten het voetbal vaak opduiken. (In de bijgevoegde afbeelding zien jullie mooi de verschillende entiteiten)
De terminologie die momenteel gehanteerd wordt, werd geïntroduceerd tijdens de Doha consensus meeting in 2014. Tijdens die meeting hebben een groep experts en wetenschappers de termen ‘athletic pubalgia, sports man’s hernia, … ‘ verlaten en nieuwere en correctere namen geïntroduceerd. Toch merkt u dat het oorzakelijk mechanisme nog steeds niet benoemd wordt; we spreken nog steeds van … gerelateerde liespijn. Hierbij wordt de anatomische structuur die de klachten veroorzaakt, benoemd in de diagnose, zoals bv. in ‘adductor gerelateerde liespijn’. Dit is dan wellicht ook nog geen eindpunt; vermoedelijk zal de terminologie in de toekomst dan ook nog geüpdatet worden.
2. Mannen worden vaker dan vrouwen geconfronteerd met ‘pubalgie’. WAAR
Dit is niet enkel omdat er momenteel nog steeds meer mannen voetballen dan vrouwen (deze situatie is sowieso drastisch gewijzigd het laatste decennium), maar omdat het vrouwelijk bekken en lieskanaal licht verschillen van de mannelijke versie.
3. Pubalgie moet je oplossen met oefentherapie en niet operatief. WAAR en NIET WAAR.
Het is heel belangrijk om de juiste oorzaak, om het juiste mechanisme van je ‘pubalgie’ te kennen. Adductor gerelateerde liespijn kan je best oplossen met oefentherapie bij je kinesitherpeut. Slechts in heel hardnekkige gevallen biedt chirurgie hier een oplossing. Bij inguinaal of lieskanaal gerelateerde liespijn echter is in de meeste gevallen een herstel met oefentherapie veel moeilijker. In de beginstadia kan rust en oefentherapie wel soelaas bieden, maar vaak zien we toch dat heelkunde hier uiteindelijk de beste optie is. Zelf is het onmogelijk om een onderscheid te maken tussen beiden; hiervoor raadpleeg je best je (sport)arts. Bij pubis gerelateerde liespijn gaan we opnieuw eerst uit van een maximaal ‘conservatieve’ houding (dus zonder chirurgie). Ook hier wordt gestart met oefentherapie, eventueel aangevuld met speciefieke injecties.
4. Pubalgie los je op door rust. NIET WAAR
Alleen heel prille vormen van ‘pubalgie’ kan je oplossen met rust. In alle andere gevallen ben je aangewezen op een correcte diagnostiek van je (sport)arts. Op basis daarvan word je dan behandeld volgens het stroomdiagram dat in het vorige topic beschreven werd.
5. Ik heb een normale echo en/of mri. Dan heb ik geen ‘pubalgie’. NIET WAAR
Zeker bij lieskanaal gerelateerde liespijn is het perfect mogelijk dat de echografie geen ‘liesbreuk’ toont (een liesbreuk is niet hetzelfde dan lieskanaal gerelateerde liespijn - maar dit uitleggen zou ons te ver leiden) en ook de mri helemaal geen afwijkingen toont. Dit komt omdat de verzwakking van de wand van het lieskanaal bij de typische belasting tijdens het sporten (vooral voetballen) de oorzaak is van de pijn; maar niet zichtbaar is op een statisch onderzoek zoals een mri. De diagnose van lieskanaal gerelateerde liespijn is dan ook gebaseerd op het klinisch beeld (klachtenpatroon en klinisch onderzoek). Bij adductor en pubis gerelateerde liespijn zien we vaak wel aanwijzigingen op de beeldvorming, maar daar moeten we opletten voor ‘overdiagnostiek’ dat dezelfde afwijkingen vaak gezien worden bij sporters die geen klachten ontwikkelen.
6. Liespijn is niet onschuldig. Als je liespijn hebt tijdens of na het sporten en de klachten houden aan na een rustperiode, raadpleeg je best je (sport)arts. WAAR
Dit kan je beschouwen als een TAKE HOME MESSAGE. Ik besef dat dit heel complexe materie is, die ik op een zo eenvoudig mogelijke manier heb proberen toe te lichten. Zelfs voor ons, artsen, blijft liespijn lastig om volledig te doorgronden. Omdat het zich zo vaak aandient en er in de volksmond toch vaak verkeerde opvattingen de ronde doen, wou ik deze informatie toch eens met jullie delen!
Veel sportplezier!
Keep it safe and healthy!
Kristof Sas
