Een hamstringblessure? Nooit eenvoudig!

Een hamstringblessure? Nooit eenvoudig!

Dr. Kristof Sas beëindigde zijn professionele voetbalcarrière in 2005 om te starten als teamarts bij RSC Anderlecht. Hij werkte achtereenvolgens voor RSC Anderlecht, Club Brugge en opnieuw RSC Anderlecht. Momenteel is hij teamarts van onze Rode Duivels en consulent voor Royal Antwerp FC. Daarnaast heeft hij ook een privépraktijk als sportarts in Antwerpen, Brussel, Gent en Oudenaarde, waarbij zijn focus vooral ligt in de diagnostiek en behandeling van spier-, pees- en kraakbeenletsels. Als voetbalarts is hij ook gespecialiseerd in ‘pubalgie’. Hij wordt ook beschouwd als een expert in echo geleide PRP behandelingen. Recent is daar de innovatieve behandeling met stamcellen bijgekomen. Tenslotte werkt hij ook als spoedarts in AZ Glorieux te Ronse en is hij ondervoorzitter van de BFDA (Belgian Football Doctors and Associates).
Sporter Blog Sportgeneeskunde Voetbal Sportmedisch

Hamstringblessures komen frequent voor in het voetbal, denk maar aan de vele opeenvolgende blessures aan de hamstrings van Vincent Kompany op het einde van zijn carrière en aan deze van Romelu Lukaku voor het WK 2022. Ploegarts van onze Rode Duivels dr. Kristof Sas vertelt je over de verschillende soorten spierletsels en wat je het best doet als jij of iemand van je team zo'n blessure zou oplopen.

Naar aanleiding van de hamstringblessure van Romelu Lukaku in de aanloop naar het WK in Qatar, zou ik het in deze blogpost hebben over hamstringletsels in het voetbal. We hebben allemaal kunnen vaststellen hoezeer een zware hamstringblessure niet alleen impact heeft op korte termijn, maar zelfs een heel seizoen kan beïnvloeden. 

Ondanks de steeds beter wordende medische begeleiding in het Europese en mondiale topvoetbal en de toegenomen focus op fysieke data, zien we nog steeds een toename in het aantal hamstringletsels terwijl de meeste andere blessures wel in frequentie afnemen. 

Vandaag wil ik kort even toelichten welke factoren aan de basis kunnen liggen van deze vaststelling. 

De hamstringgroep bestaat uit drie individuele spieren: de semimembranosus, de semitendinosus en de biceps femoris. Deze laatste twee hebben een gezamelijke pees aan de oorsprong die nadien naar distaal/beneden toe ook tussen de twee spieren blijft lopen en er zo echt voor gaat zorgen dat ze heel nauw samenwerken in het hoogste deel (dichtst naar de heup/bil toe). Naar distaal/beneden toe laten deze spieren elkaar ‘los’, waarbij de semitendinosus helemaal op de binnenkant onder de knie ‘insereert’/vasthecht terwijl de biceps femoris een bijkomend deel ‘ontvangt’ (de short head van de biceps femoris) en daarmee onderaan gaat vasthechten op de kop van het kuitbeen (dus aan de buitenzijde van de knie). De semimembranosus start weliswaar afzonderlijk van de twee andere spieren, maar ook op de zitknobbel, en hecht aan op de achter- en binnenzijde van de knie. Je merkt het al: de drie hamstringspieren vertrekken nagenoeg samen maar hebben nadien een verschillend verloop. Dit is nodig om de biomechanische balans in de verschillende hoeken die we maken tijdens het voetballen/sporten te vrijwaren. 

Hamstrings

Hoewel het eerste deel van mijn blog theoretisch is, wil ik jullie toch ook wat praktische informatie geven. Want pijn in een hamstringspier of in de hele groep is nagenoeg nooit onschuldig. De enige uitzondering is eigenlijk globale spierpijn die zich niet alleen aan 1 zijde in de hamstringgroep voordoet, maar in meerdere spiergroepen, zowel links als rechts. Dit kadert regelmatig in DOMS (delayed onset muscle soreness): dit is spierpijn doordat de spieren zwaarder belast zijn dan ze eigenlijk gewoon zijn maar waarbij er geen acute schade opgetreden is. Als een zelfde pijn zich ontwikkelt in 1 hamstringspier, is dit al veel minder onschuldig, zelfs als de echografie of mri geen letsel toont. Dan gaat het immers om een functioneel letsel.

Het essentiële verschil tussen een functioneel letsel en een structureel letsel is dat er bij een structureel letsel op beeldvorming afwijkingen zijn die aantonen dat de spier schade heeft opgelopen.

Bij een functioneel letsel is er geen schade aan de spier, maar desondanks functioneert de spier niet goed. Soms wordt hierbij (verkeerdelijk) over een contractuur gesproken want een spiercontractuur is eigenlijk een symptoom (verhoogde spierspanning) en geen diagnose. Een functioneel hamstringletsel lijkt onschuldig omdat er geen spierschade is, maar leidt heel vaak tot recidieven en bij veel sporters dus ook tot frustraties want ‘ze zien niets (op echo/mri), maar ik kan toch niet spelen/sporten’. Om die functionele letsels op te lossen en een heleboel frustratie te vermijden, moet de oorzaak van de blessure opgespoord worden. Die kan in de spier zelf liggen, maar dat is eerder uitzonderlijk; veel vaker ligt de oorzaak elders in de kinetisch ketting. Dit kan de heup zijn, maar vaak ook de rug. Daarom is een ruime blik op de blessure vereist. 

Het nadeel van een structureel letsel is uiteraard dat er wel schade is aan de spier. Anderzijds is dit voor ons, artsen, ‘makkelijker’ in te schatten: aan de hand van een goede anamnese, een grondig klinisch onderzoek en gerichte beeldvorming kunnen we een exacte diagnose stellen en de bijhorende revalidatietermijn bepalen waardoor het risico op herval kleiner is dan bij functionele letsels. 

De München consensus groep (een internationaal gezelschap van gerenommeerde sportartsen) heeft het onderscheid tussen functionele en structurele letsels mooi in een classificatiesysteem gegoten. Het grote voordeel van deze Munchen classificatie is dat ze ook toepasbaar is op de recreatieve sporter. In de topsport gebruiken we vaak de BAMIC classificatie (deze kan je makkelijk online vinden) maar die vereist een snelle mri en dat is niet van toepassing in ons gezondheidssysteem. 

Tabel hamstrings

Net door dat onderscheid tussen echografie en mri komen we ook uit bij een valkuil in geval van structurele letsels: het is helemaal niet evident om kleinere letsels te visualiseren op echografie. In dat geval kan de echografie al eens ‘vals negatief’ zijn (er wordt onterecht besloten dat er geen letsel te zien is). Maar ook belangrijke letsels, met name letsels aan de pees die zoals hoger beschreven deels in de spier loopt, kunnen makkelijk gemist worden op echografie. Dit gegeven indachtig wil ik toch begrip vragen voor de radiologen die vaak een moeilijke taak hebben bij het opsporen van hamstringblessures op echografie. Kortom: het is zeker niet zo dat de radioloog zijn taak niet naar behoren heeft uitgevoerd als de echografie geen letsel toont en de mri (die veel performanter is in geval van spierletsels) nadien wel. Het bewijst enkel de complexiteit van dit soort blessures. 

En dan komen we eigenlijk terug uit bij het begin:

Pijn aan de hamstring is zelden onschuldig en een negatieve echografie is dus zeker geen vrijgeleide om rustig verder te sporten.

Gezien het belang van de hamstringspieren bij alle explosieve sporten, dient pijn in deze spiergroep altijd grondig onderzocht te worden om de juiste aanpak te verzekeren.

 

Mijn blogpost was er dan ook vooral op gericht om jullie het verschil tussen functionele en structurele spierletsels uit te leggen en om voorzichtig (niet angstig!) te zijn indien je slechts aan één zijde of in één hamstringspier pijn ondervindt. In dat geval kan je best een (sport)arts raadplegen die je de gepaste beeldvorming kan voorschrijven en je nadien wellicht zal verwijzen naar de kinesitherapeut voor de behandeling van je letsel. Indien het letsel functioneel is, zal de kinesitherapeut de functie van de hele kinetische ketting (van romp/rug tot voet) ‘resetten’ zodat de spier terug optimaal kan functioneren. Indien het om een structureel letsel gaat zal hij/zij via oefentherapie het letsel geleidelijk meer en meer belasten zodat het adequaat kan helen en na de revalidatie terug klaar is om gezond aan sport te doen. 

Referenties:

 

Vind een expert

  • Vincent Metsers

    Huisarts, Sportarts
  • Annelies Van Erck

    Fysisch arts / Revalidatie arts
  • Wouter Eraly

    Sportarts, Fysisch arts / Revalidatie arts
  • Benjamin Goris

    Kinesitherapeut
  • Bruno Vanhecke
    Secretaris

    Bruno Vanhecke

    Fysisch arts / Revalidatie arts
  • Antoine Lutin

    Antoine Lutin

    Kinesitherapeut
  • Jens Demanet

    Sportarts
  • Frédéric Van Burm

    Frédéric Van Burm

    Osteopaat
  • Marc Schiltz

  • An De Busser

    An De Busser

    Diëtist
  • Kristof Ryheul

    Kristof Ryheul

    Trainer
  • Erik Van Lierde

  • Peter Lagrou

    Sportarts
  • Dirk Van de Velde

    Sportarts
  • Peter Muylaert

    Sportarts
  • Kurt Heldenbergh

    Sportarts
  • Bart Gadeyne

    Sportarts
  • Angelique Veracx

    Angelique Veracx

    Osteopaat
  • Julien Ryckeboer

    Kinesitherapeut
  • Adelheid Steyaert

    Adelheid Steyaert

    Fysisch arts / Revalidatie arts
  • Johan Docx

    Sportarts
  • Charlotte De Jonckheere

    Charlotte De Jonckheere

    Podoloog
  • Nick Hiltrop

    Cardioloog
  • Ellen Beuckelaers

    Orthopedisch chirurg
  • Dieter De Clercq

    Sportarts
  • Guy Vandenhoven

    Sportarts
  • Guy Vermeiren

    Cardioloog
  • Marco Guidi

    Sportarts
  • Karel De Crem

    Sportarts
  • Johan Matthijs

    Huisarts
  • Nathalie Odeur

    Huisarts
  • Jan Pieter Outtier

    Sportarts
  • Willy Coosemans

  • Dieter Vercaigne

    Sportkinesitherapeut
  • Robrecht Dhollander

    Huisarts
  • Gerrit De Loose

    Sportkinesitherapeut
  • Mark Van Craenenbroeck

    Kinesitherapeut
  • Nathalie Van de Vyver

    Huisarts
  • Ruth Vanderheyden

    Ruth Vanderheyden

    Diëtist, Sportdiëtist
  • Eric Vandeputte

    Sportarts
  • Robin Vanhoudt

    Sportarts
  • Ivan Ghillebert

    Huisarts
  • Dr Colmonts Wilfried BV

    Wilfried Colmonts

    Sportarts
  • Bert Vankerschaver

    Bert Vankerschaver

    Sportkinesitherapeut
  • Bruno Van Hoecke

    Fysisch arts / Revalidatie arts
  • Peter Wieme

    Fysisch arts / Revalidatie arts
  • Jan Verstuyft

    Sportarts
  • Patrick Detemmerman

    Huisarts
  • Tyrone Devolder

    Huisarts
  • Inge D'eer

    Fysisch arts / Revalidatie arts
  • Guy Vanhees

    Sportarts
  • Liesbeth Stulens

    Huisarts
  • Luc Van Landschoot

    Kinesitherapeut
  • Luc Fr. Janssens

    Sportarts
  • Peter Claeys

    Sportarts
  • Jan Vercammen

    Cardioloog
  • Steven Bex

    Steven Bex

    Sportarts
  • Marianne Brabers

    Sportdiëtist
  • Karl Brack

    Andere arts-specialist
  • Werner Vleugels

    Huisarts, Sportarts
  • jana stevens

    Podoloog
  • Kris Peeters

    Kris Peeters

    Sportarts
  • Marianne Cuyvers

    Sportdiëtist
  • Margaux Stevens

    Margaux Stevens

    Podoloog
  • Stijn Bogaerts
    Ondervoorzitter

    Stijn Bogaerts

    Fysisch arts / Revalidatie arts
  • Dries Dieusaert

    Sportarts
  • Ignace Verscheure

    Sportarts
  • Lander Vanhee

    Sportarts
  • Joris Callens

    Fysisch arts / Revalidatie arts
  • Ria Vanderstraeten

    Ria Vanderstraeten

    Sportdiëtist
  • Cedric Arijs
    Psycholoog, Sportpsycholoog

    Cedric Arijs

    Psycholoog, Sportpsycholoog
  • Willy Platteeuw

    Sportarts
  • Myriam Willems

    Kinesitherapeut
  • Eddy Van Keerberghen

    Sportarts
  • Benedicte Heyndrickx

    Cardioloog
  • Kris Demanet

    Sportarts
  • Carmen Vanhaecke

    Sportarts
  • Peter Germonpre

    Huisarts
  • Leonie Geukens

    Fysisch arts / Revalidatie arts
  • Noegroho Handojo

    Radioloog
  • Pieter Volcke

    Fysisch arts / Revalidatie arts
  • Toon Cruyt

    Sportarts
  • Wim Van Nieuwenhuyse

    Orthopedisch chirurg
  • Filip Noe

    Fysisch arts / Revalidatie arts
  • Annick Viaene

    Annick Viaene

    Fysisch arts / Revalidatie arts
  • Marc Hemeryck

    Sportarts
  • Kevin Robson

    Trainer
  • Frank De Winter

    Sportarts
  • Kristof Peeters

    Sportarts
  • Wilfried Colmonts

    Huisarts
  • Stephan Ilsbrouckx

    Fysisch arts / Revalidatie arts
  • Maarten Couturier

    Sportarts
  • Steven Pauli

    Sportarts
  • Wim Derave

    Bewegingswetenschapper
  • Peter De Naeyer

    Sportarts
  • Gretel Descheemaeker

    Fysisch arts / Revalidatie arts
  • Kris Vanderlinden

    Sportarts
  • Fabienne Van De Steene

    Sportkinesitherapeut
  • Marleen Lootens

    Sportarts
  • Ellen Van Puyvelde

    Ellen Van Puyvelde

    Sportarts
  • Ben Corteville

    Cardioloog
  • Sophie Lambrecht

    Fysisch arts / Revalidatie arts
  • Mathias Peeters

    Sportarts
  • Mileen De Vleeschhouwer

    Fysisch arts / Revalidatie arts
  • Philippe De Ryck

    Sportarts
  • Stefan Smits

    Sportarts
  • Karel Pardaens

  • Peter Dieleman

    Sportarts
  • Jolien Vanendert

    Sportdiëtist
  • Lize Vaes

    Lize Vaes

    Huisarts, Sportarts
  • Lianne De Mey

    Sportarts
  • michel herssens

    Cardioloog
  • John Roosen

    Cardioloog
  • Piet Bouquillon

    Sportarts
  • Marc Van Hauwermeiren

    Sportarts
  • Alain Van Noorbeeck

    Sportarts
  • Paul Meersman

    Sportarts
  • Michel Wynsberghe

    Kinesitherapeut
  • Verhaegen Stijn

    Sportarts
  • Wouter Van Den Broecke

    Orthopedisch chirurg
  • Jo Vandersmissen

    Radioloog
  • Hans Talloen

    Sportarts
  • Eva De Mulder

    Podoloog
  • Dirk Van Genechten

    Sportarts
  • Lander Dewitte

    Huisarts, Sportarts
  • Johan Roeykens

  • Pascal Wernaers

    Orthopedisch chirurg
  • Jean-Paul Pierreux

    Huisarts
  • Yves Van Doninck

    Sportarts
  • Jozef Vermylen

    Cardioloog
  • Sven Aertgeerts

    Sportarts
  • Maarten Cox

    Sportarts
  • Maaike Polspoel

    Diëtist, Sportdiëtist
  • Michel De Bruyne

    Sportarts
  • Bob Brouwers

    Huisarts
  • Renaat Huysmans

    Sportarts
  • Koen Scheerlinck
    Penningmeester

    Koen Scheerlinck

    Sportkinesitherapeut
  • Steven Reyskens

    Fysisch arts / Revalidatie arts
  • Bram Debaene

    Sportarts
  • Frederik Deconinck

    Frederik Deconinck

    Bewegingswetenschapper
  • BVBA Samcon

  • Vik Corstjens

    Sportarts
  • Sofie Belis

    Sportarts
  • Stefan Hooftman

    Sportarts
  • Steven Platteaux

    Sportarts
  • Ine Schops

    Podoloog
  • Koen Nys

    Sportarts
  • Maries Aertgeerts

    Fysisch arts / Revalidatie arts
  • Jean-Paul Van der Sypt

    Sportarts
  • Michel Creemers

    Huisarts
  • Renaat Huysmans

    Huisarts, Sportarts
  • Baldwin Sondervan

    Baldwin Sondervan

    Sportkinesitherapeut
  • Luc Vogelaers

    Huisarts
  • Alain Schutjes

    Sportarts
  • Jago Van Soom

    Jago Van Soom

    Sportarts
  • Guy Peeters

    Sportarts
  • Leon Ghijselinck

    Sportarts
  • Jeroen Stappers

    Jeroen Stappers

    Sportarts
  • Luc Baeyens

    Sportarts
  • Patrick Govaert

    Sportarts
  • Dirk Gyselinck

    Sportarts
  • Dominique Devriese

    Dominique Devriese

    Kinesitherapeut, Osteopaat
  • Jonas Docx

    Sportarts
  • Johan Pierret

    Sportarts
  • Sam Vermeire

    Sportarts
  • Koenraad Thuysbaert

    Sportarts
  • Andreas Goddeeris

    Sportarts
  • Herwig Vergucht

    Sportkinesitherapeut
  • Eddy Spans

    Sportarts
  • Ingrid Deweert

    Sportarts
  • Denis Jaeken

    Fysisch arts / Revalidatie arts
  • Luus Tormans

    Podoloog
  • Jan Van Meirhaeghe

    Orthopedisch chirurg
  • Sportarts

    Joris De Win

    Sportarts
  • Hugo Debouvere

    Huisarts
  • Wouter Dierynck

    Sportarts
  • Peter Plessers

  • Jan Boon

    Huisarts
  • Jo Verschueren

    Jo Verschueren

    Kinesitherapeut
  • Jasper Van Criekinge

    Sportarts
  • Dirk Devleeschouwer

    Sportarts
  • Michèle Verhaest

    Sportarts
  • Henry Carlier

    Sportarts
  • Frederik Ponet

    Sportarts
  • Luc Itterbeek

    Sportarts
  • Jan Wanten

    Sportarts
  • Tina Lambrechts

    Diëtist, Sportdiëtist
  • Pascale Berghmans

    Sportdiëtist, Bewegingsdeskundige, Andere
  • Mathieu Maroy

    Fysisch arts / Revalidatie arts
  • Karolien Meersman

    Sportarts
  • Koen Pansaers

    Sportarts
  • Guido Van Hirtum

    Sportarts
  • Wouter Peters

    Huisarts, Sportarts
  • Kathleen De Smet

    Kinesitherapeut
  • Willy De Taellenaere

    Fysisch arts / Revalidatie arts
  • Joost Blontrock

    Sportarts
  • Dana Neirinck

    Podoloog
  • Mieke Van Vlaenderen

    Fysisch arts / Revalidatie arts
  • Gezond Sporten Vlaanderen

  • Frederik Van Acker

    Sportarts
  • Johan Wens

    Huisarts
  • Annik Bosmans

    Fysisch arts / Revalidatie arts
  • Toon Goossens

    Sportarts
  • Torsten Wauters

    Torsten Wauters

    Sportarts
  • Sara Kempeneers

    Podoloog
  • Hendrik Roobaert

    Sportarts
  • Michel D'Hollander

    Huisarts
  • Pascal De Smet

    Huisarts
  • Bart Vandewynckele

    Sportarts
  • Henri Van Herpen

    Kinesitherapeut
  • Voorzitter

    De Ridder Inge

    Sportdiëtist
  • Chris Martens

    Orthopedisch chirurg
  • Jan Leire

    Sportarts
  • Johan Haegeman

    Sportarts
  • Gerda Smets

    Sportarts
  • Gert Van Deurzen

    Kinesitherapeut
  • Ann Gillis

  • Tom Teulingkx

    Sportarts
  • Georges Gillis

    Sportarts
  • Ludovic Onkelinx

    Fysisch arts / Revalidatie arts
  • Daniel Baesberg

    Sportarts
  • Luk Buyse
    Huisarts, Sportarts

    Luk Buyse

    Huisarts, Sportarts
  • Jettie Tempels

    Sportarts
  • Luc Roland

    Sportarts
  • Machteld Royackers

    Huisarts
  • Katja Van Oostveldt
    Sportarts

    Katja Van Oostveldt

    Sportarts
  • Reinout Van Schuylenbergh

    Reinout Van Schuylenbergh

    Bewegingswetenschapper, Trainer
  • Bastiaan Verstraete

    Huisarts, Sportarts
  • Carl De Crée

    Sportarts, Endocrinoloog, Bewegingswetenschapper, Trainer, Andere
  • Jos Benders

    Sportarts
  • Tom Smolders

    Huisarts
  • Kris Claes

    Kinesitherapeut
  • Nick Baelde

    Radioloog
  • Rik Derveaux

    Kinesitherapeut
  • Sportarts

    Rik De Kinderen

    Sportarts
  • Marc Bomans

    Kinesitherapeut
  • Jens Van Akeleyen

    Fysisch arts / Revalidatie arts
  • Michael Nicasi

    Michael Nicasi

    Trainer
  • Hans Jaspers

    Radioloog
  • Jan Notredame

    Kinesitherapeut
  • Ingrid Dekelver

    Sportarts, Fysisch arts / Revalidatie arts
  • Jonas Massa

    Sportarts
  • Bie Peremans

    Kinesitherapeut
  • Herlinde Bossaert

    Sportarts
  • Jos Vandevenne

    Sportarts
  • Frank Pauwels
    Voorzitter

    Frank Pauwels

    Sportarts
  • Marc Royackers

    Sportarts
  • Filip Parmentier

    Sportarts
  • Thierry Op de Beeck

    Sportarts
  • BV Huisartsenpraktijk De Vaart

    Sportarts
  • Jempi Wilssens

  • Anja Van de Putte

    Huisarts
  • An Konings

    Sportarts
  • Stijn Delputte

    Sportarts
  • Dirk De Mey

    Kinesitherapeut
  • Stefaan Machiels

    Huisarts
  • Inge Bru

    Sportarts, Fysisch arts / Revalidatie arts
  • Francis Lemmens

    Sportarts
  • Luc Peeters

    Sportarts
  • Trees Dooms

  • John Ijzerman

    Sportarts
  • Annelies Harnie

    Sportarts
  • Guy De Schutter

    Sportarts
  • Elke Van den Steen

    Fysisch arts / Revalidatie arts

Gerelateerde items

Sportgeneeskunde
Doping

Cardiovasculaire risico's van prestatie bevorderende middelen en dopinggebruik

Sporter Sportprofessional Artikel Sportgeneeskunde
Beleid
Corona en kinderen.png

Laat kinderen zoveel mogelijk normaal sporten

Sporter Sportorganisatie Sportprofessional Nieuws Gezond Sporten Beleid Sportgeneeskunde Gezond Sporten
Blessurepreventie
Non-contact VKBletsels bij vrouwelijke atleten_4

Non-contact voorstekruisbandletsels bij vrouwelijke atleten: feit of fabel?

Sporter Blog Voetbal Blessurepreventie Sportmedisch Blessurepreventie
Sportgeneeskunde
Toernooiarts op de World Tour Padel

Als sportarts op de World Tour Padel

Sporter Blog Padel Sportmedisch Sportgeneeskunde
Sluiten