Sporten met astma

Sporten met astma

Gezond Sporten is een multidisciplinaire vereniging die zoveel mogelijk (para)medische professionals uit de sportgeneeskunde in de brede zin van het woord wil samenbrengen om gezond sporten in Vlaanderen wetenschappelijk verantwoord te promoten. Wij staan zowel open voor verenigingen als voor sportmedische professionals die zich op individuele basis willen engageren binnen Gezond Sporten.
Sporter Artikel Gezond Sporten Gezond Sporten

Regelmatig sporten vermindert de kans op obesitas, hart- en vaatziekten, diabetes, kanker en versterkt het afweersysteem. Al deze voordelen gelden ook voor kinderen en volwassenen met astma. Sporten heeft bijkomend het voordeel dat de eerste tekens van een ongecontroleerd astma makkelijker worden herkend en sneller worden aangepakt voor zij die geregeld sporten in vergelijking met astmatici die een volledig sedentair leven leiden. Het is echter belangrijk om de juiste sport te kiezen en je astma correct te laten behandelen om de gezondheidsvoordelen van sport en beweging te ervaren.

Wat is astma?

Astma is een chronische longziekte, die op elke leeftijd kan ontstaan en wordt gekenmerkt door een 'overgevoeligheid' van de onderste luchtwegen voor meerdere prikkels waardoor een tijdelijke vernauwing van de luchtpijptakken ontstaat en er sprake is van een astmacrisis.

De drie factoren die leiden tot deze luchtwegvernauwing zijn:

  1. zwelling aan de binnenzijde van de luchtpijptakken (oedeem)
  2. toename van slijmvorming  in de luchtpijptakken
  3. samentrekken van de gladde spieren omheen de luchtpijptakken (bronchoconstrictie)

Deze factoren verklaren het optreden van klachten zoals: hoestbuien, pijn of ongemak op de borst, kortademigheid, piepende ademhaling tijdens een astmacrisis. Deze klachten kunnen geïsoleerd of samen voorkomen en kunnen erg variëren in ernst en duur. Ze kunnen spontaan of met behulp van medicatie terug verdwijnen. Tussen de crisissen door heeft de astmapatiënt geen klachten.  

Naar schatting lijden wereldwijd 358 miljoen mensen aan astma. In België wordt astma gezien bij ongeveer 1 persoon op 10. Bij kinderen zijn allergieën een belangrijke oorzaak van astmatische klachten. Bij volwassenen ontwikkelt astma zich vaker geleidelijk aan door omgevingsfactoren, zoals rook en luchtvervuiling.

 

 

Hoe wordt astma behandeld?

Een optimale astmabehandeling heeft 2 doelen:

      • Astmacrisissen en symptomen voorkomen
      • Opvangen van een astmacrisis zo nodig.

Astmatherapie wordt op maat van elke patiënt opgesteld. Een goede communicatie tussen arts, patiënt en nauwe omgeving spelen hierin een cruciale rol.
Er bestaan verschillende gradaties van astma: van mild en gemakkelijk te controleren astma, tot ernstig en moeilijk te controleren astma.

Personen met astma kunnen in de meeste gevallen een normaal en actief leven leiden

Een geschreven actieplan, opgesteld door de arts en in samenspraak met de patiënt, helpt de klachten van het astma te herkennen en een gepaste therapie op te starten indien nodig. Het actieplan omschrijft ook wanneer er medische hulp moet worden ingeroepen tijdens een astmacrisis. Omdat dit actieplan op maat van de  patiënt wordt opgesteld en van patiënt tot patiënt kan verschillen, wordt hiervan bewust geen voorbeeld gegeven.

 

Moeten inspanningen/sport vermeden worden?

Neen! In de meeste gevallen worden inspanningen en sporten aangemoedigd bij personen met astma. Een goede controle van het astma laat sporten, zelfs intensief, toe. In de opvolging van astma is het belangrijk na te gaan of inspanningen goed verdragen worden. Dit kan als een 'maatstaf' gebruikt worden om in te schatten of het astma goed onder controle is. Bij onvoldoende controle tijdens het sporten, dient de basisbehandeling te worden aangepast. Dit gebeurt in samenspraak met de arts zodat sporten terug mogelijk wordt. Het tijdelijk stopzetten van een fysieke inspanning is in sommige situaties gerechtvaardigd en zelfs noodzakelijk maar het reflexmatig vermijden van inspanningen omwille van een ongecontroleerd astma moet vermeden worden, omdat dit enkel zorgt voor een progressief slechtere controle van het astma en tevens achteruitgang van de lichamelijke conditie.

 

Waarom kunnen fysieke inspanningen astmaklachten geven?

Het inademen van koude en droge lucht zorgt voor het sneller uitdrogen van de luchtwegen, wat de kans op astmaklachten sterk verhoogt bij kinderen en volwassenen met astma. Koude lucht en droge lucht worden beide als 'prikkels' beschouwd.

Een intensieve inspanning zoals hardlopen zal sneller astmaklachten geven dan een matig of lage intensieve sport zoals wandelen. Een intensieve sportinspanning vergt immers een verhoogde ademarbeid waarbij neusademhaling (= verwarming en bevochtiging van de lucht) niet meer kan gegarandeerd worden. Bij lage intensiteit sporten kan neusademhaling de ingeademde lucht voorverwarmen en bevochtigen. Korte hoog-intensieve inspanningen (<5 minuten) of lange laag-intensieve inspanningen (>15minuten) zijn minder astmatogeen (=veroorzaken minder astmaklachten) dan plotse intensieve inspanningen die langer dan 6 minuten duren.

Sporten ingedeeld

Een goede opwarming ter voorbereiding van een sportinspanning met hoge intensiteit zal de kans op een astmacrisis sterk verminderen. Het opwarmingseffect van het lichaam laat een zekere luchtwegverwijding toe (ook refractaire periode genoemd), wat bij astmatici een belangrijk voordeel kan bieden. Regelmatig sporten zal zorgen voor een betere basisconditie, waardoor hoog intensieve inspanningen beter zullen worden verdragen.

 

Waarop kan je nog letten bij een sportkeuze?

Naast het type sport zoals hierboven beschreven, kan het nuttig zijn andere factoren in acht te nemen:

Onderliggende allergieën

      • Bij een allergie aan paarden is het raadzaam niet voor paardensport te kiezen.
      • Bij een belangrijke pollenallergie zullen buitensporten meer astmaklachten geven dan binnensporten. Sporten in de vroege uurtjes zal dan minder klachten geven dan op een warme namiddag wanneer de pollenconcentratie in de lucht beduidend hoger is.

Reactie op chloorgeur en andere omgevingsfactoren

      • Zwemmen wordt in de meeste gevallen aangeraden bij kinderen en volwassenen met astma. Het is een sport die voor een goede ademhalingscontrole zorgt in een warme en vochtige omgeving. Soms kan de sterke geur van het trichlooramine zorgen voor extra irritatie van de luchtwegen en toch meer astmaklachten geven. Personen die hiervan last ondervinden kunnen best op zoek gaan naar zwembaden met andere methodes van zwembadontsmetting zoals onder andere ionisatie.
      • Intensieve inspanning in een omgeving met luchtverontreiniging zal meer klachten geven. Ook verhoogde ozonconcentraties hebben een meer nadelig effect op sportende mensen met astma dan bij niet astmatici.

Wat met diepzeeduiken? 

De kans op complicaties bij diepzeeduiken is groter bij mensen met astma, omwille van de abnormale luchtverdeling in de longen en de verhoogde kans op een astmacrisis bij het inademen van de droge en koude lucht via de zuurstoffles. Daarom wordt diepzeeduiken het best afgeraden. 
Beneden de leeftijd van 16 jaar is diepzeeduiken in geval van astma verboden.  
Boven de leeftijd van 16 jaar kan in enkele uitzonderlijke gevallen van licht en gecontroleerd astma diepzeeduiken overwogen worden, na advies van een gespecialiseerde arts.  

  

Wanneer niet sporten?

      • Tijdens een astmacrisis dient sporten vermeden te worden, om herval van de klachten en een verergering van de astmacrisis tegen te gaan.
      • Indien tijdens het sporten een astmacrisis optreedt is het stopzetten van deze activiteit de eerste stap.
      • Bij slecht gecontroleerd astma kan het aangeraden zijn tijdelijk het sporten te staken.

Vind een expert

  • Anesthesist

    Frederic Brillouet

  • Jempi Wilssens

  • Dr Colmonts Wilfried BV

    Wilfried Colmonts

    Sportarts
  • Luus Tormans

    Podoloog
  • Johan Docx

    Sportarts
  • Mark Van Craenenbroeck

    Kinesitherapeut
  • Georges Gillis

    Sportarts
  • Nathalie Van de Vyver

    Huisarts
  • Nathalie Odeur

    Huisarts
  • Benedicte Heyndrickx

    Cardioloog
  • Mark Van Dijk

    Orthopedisch chirurg
  • Sven Aertgeerts

    Sportarts
  • Willy Platteeuw

    Sportarts
  • Annick Viaene

    Annick Viaene

    Fysisch arts / Revalidatie arts
  • Henri Van Herpen

    Kinesitherapeut
  • Maries Aertgeerts

    Fysisch arts / Revalidatie arts
  • Mileen De Vleeschhouwer

    Fysisch arts / Revalidatie arts
  • Jan Leire

    Sportarts
  • Vincent Metsers

    Sportarts
  • Nick Baelde

    Radioloog
  • Hans Jaspers

    Radioloog
  • Stijn Bogaerts
    Ondervoorzitter

    Stijn Bogaerts

    Fysisch arts / Revalidatie arts
  • Peter Muylaert

    Sportarts
  • Bob Brouwers

    Huisarts
  • Lianne De Mey

    Sportarts
  • Hugo Debouvere

    Huisarts
  • Maarten Couturier

    Sportarts
  • Renaat Huysmans

    Huisarts, Sportarts
  • Mathias Peeters

    Sportarts
  • Bruno D'Hulster

  • Pascal De Smet

    Huisarts
  • Jozef Vermylen

    Cardioloog
  • Frédéric Van Burm

    Frédéric Van Burm

    Osteopaat
  • Charlotte De Jonckheere

    Charlotte De Jonckheere

    Podoloog
  • Joost Blontrock

    Sportarts
  • Jettie Tempels

    Sportarts
  • Frederik Deconinck

    Frederik Deconinck

    Bewegingswetenschapper
  • Karel Pardaens

  • Kris Vanderlinden

    Sportarts
  • Luc Van Landschoot

    Kinesitherapeut
  • Osteopaat

    Jöry Pauwels

    Osteopaat
  • Dirk Van Genechten

    Sportarts
  • Renaat Huysmans

    Sportarts
  • Liesbeth Stulens

    Huisarts
  • Andreas Goddeeris

    Sportarts
  • Steven Platteaux

    Sportarts
  • Bert Vankerschaver

    Bert Vankerschaver

    Sportkinesitherapeut
  • Marleen Lootens

    Sportarts
  • Daniel Baesberg

    Sportarts
  • Dominique Devriese

    Dominique Devriese

    Kinesitherapeut, Osteopaat
  • Dirk Devleeschouwer

    Sportarts
  • Guy De Schutter

    Sportarts
  • Osteopaat

    Frédéric Van Burm

    Osteopaat
  • Johan Wens

    Huisarts
  • Paul Meersman

    Sportarts
  • Wilfried Colmonts

    Huisarts
  • Philippe De Ryck

    Sportarts
  • Joris Callens

    Fysisch arts / Revalidatie arts
  • Guy Peeters

    Sportarts
  • Willy Coosemans

  • Alain Van Noorbeeck

    Sportarts
  • Margaux Stevens

    Margaux Stevens

    Podoloog
  • Koen Nys

    Sportarts
  • Bruno Van Hoecke

    Fysisch arts / Revalidatie arts
  • Jean-Paul Pierreux

    Huisarts
  • Johan Matthijs

    Huisarts
  • Chris Martens

    Orthopedisch chirurg
  • Michel Creemers

    Huisarts
  • Lander Vanhee

    Sportarts
  • Marc Hemeryck

    Sportarts
  • Jens Demanet

    Sportarts
  • Ann Gillis

  • Thierry Op de Beeck

    Sportarts
  • Erik Van Lierde

  • Koen Scheerlinck
    Penningmeester

    Koen Scheerlinck

    Sportkinesitherapeut
  • Myriam Willems

    Kinesitherapeut
  • Michèle Verhaest

    Sportarts
  • Yves Van Doninck

    Sportarts
  • Gretel Descheemaeker

    Fysisch arts / Revalidatie arts
  • Luk Buyse
    Huisarts, Sportarts

    Luk Buyse

    Huisarts, Sportarts
  • Gerda Smets

    Sportarts
  • Pieter Volcke

    Fysisch arts / Revalidatie arts
  • Jens Van Akeleyen

    Fysisch arts / Revalidatie arts
  • Dirk Van de Velde

    Sportarts
  • BV Huisartsenpraktijk De Vaart

    Sportarts
  • Marc Schiltz

  • Toon Cruyt

    Sportarts
  • Jos Benders

    Sportarts
  • Leonie Geukens

    Fysisch arts / Revalidatie arts
  • Karel De Crem

    Sportarts
  • Maarten Cox

    Sportarts
  • Voorzitter

    De Ridder Inge

    Sportdiëtist
  • Jo Verschueren

    Jo Verschueren

    Kinesitherapeut
  • Anja Van de Putte

    Huisarts
  • Dieter De Clercq

    Sportarts
  • Katja Van Oostveldt
    Sportarts

    Katja Van Oostveldt

    Sportarts
  • Koen Pansaers

    Sportarts
  • Lander Dewitte

    Huisarts, Sportarts
  • Jean-Paul Souffriau

    Tandarts
  • Guy Vanhees

    Sportarts
  • Wouter Van Den Broecke

    Orthopedisch chirurg
  • Urgentie- en sportarts

    Sander Bomans

    Sportarts
  • Sara Kempeneers

    Podoloog
  • Kathleen De Smet

    Kinesitherapeut
  • Luc Itterbeek

    Sportarts
  • Jago Van Soom

    Jago Van Soom

    Sportarts
  • Benjamin Goris

    Kinesitherapeut
  • Jan Notredame

    Kinesitherapeut
  • Stefan Hooftman

    Sportarts
  • Dirk Gyselinck

    Sportarts
  • Annelies Van Erck

    Fysisch arts / Revalidatie arts
  • Jonas Massa

    Sportarts
  • Piet Bouquillon

    Sportarts
  • Luc Roland

    Sportarts
  • Patrick Detemmerman

    Huisarts
  • Peter Lagrou

    Sportarts
  • Ellen Van Puyvelde

    Ellen Van Puyvelde

    Sportarts
  • Huisarts, Sportarts

    Sergei Barsegian

    Sportarts
  • Flore Stassen
    Sportwetenschappelijk medewerker

    Flore Stassen

    Bewegingswetenschapper
  • Stephan Ilsbrouckx

    Fysisch arts / Revalidatie arts
  • Peter Wieme

    Fysisch arts / Revalidatie arts
  • Marco Guidi

    Sportarts
  • Wouter Dierynck

    Sportarts
  • Ria Vanderstraeten

    Ria Vanderstraeten

    Sportdiëtist
  • Wouter Peters

    Huisarts, Sportarts
  • Fabienne Van De Steene

    Sportkinesitherapeut
  • Ruth Vanderheyden

    Ruth Vanderheyden

    Diëtist, Sportdiëtist
  • Eddy Van Keerberghen

    Sportarts
  • Dries Dieusaert

    Sportarts
  • Stefaan Machiels

    Huisarts
  • Angelique Veracx

    Angelique Veracx

    Osteopaat
  • Willy De Taellenaere

    Fysisch arts / Revalidatie arts
  • Ludovic Onkelinx

    Fysisch arts / Revalidatie arts
  • Annik Bosmans

    Fysisch arts / Revalidatie arts
  • Arts specialist in opleiding

    Simon Horckmans

  • Luc Vogelaers

    Huisarts
  • Stefan Smits

    Sportarts
  • Vik Corstjens

    Sportarts
  • Justine Vandenbroeck

  • Michel Wynsberghe

    Kinesitherapeut
  • Kris Claes

    Kinesitherapeut
  • Marc Van Hauwermeiren

    Sportarts
  • Inge D'eer

    Fysisch arts / Revalidatie arts
  • Cedric Arijs
    Psycholoog, Sportpsycholoog

    Cedric Arijs

    Psycholoog, Sportpsycholoog
  • Robrecht Dhollander

    Huisarts
  • Pascale Berghmans

    Sportdiëtist
  • Gezond Sporten Vlaanderen

  • Marianne Brabers

    Sportdiëtist
  • Dieter Vercaigne

    Sportkinesitherapeut
  • Denis Jaeken

    Fysisch arts / Revalidatie arts
  • Stijn Delputte

    Sportarts
  • Dirk De Mey

    Kinesitherapeut
  • Inge Bru

    Sportarts, Fysisch arts / Revalidatie arts
  • Neurochirurg

    Bart Depreitere

  • Tina Lambrechts

    Diëtist, Sportdiëtist
  • Luc Fr. Janssens

    Sportarts
  • Ignace Verscheure

    Sportarts
  • Elke Van den Steen

    Fysisch arts / Revalidatie arts
  • Filip Noe

    Fysisch arts / Revalidatie arts
  • Steven Reyskens

    Fysisch arts / Revalidatie arts
  • Mieke Van Vlaenderen

    Fysisch arts / Revalidatie arts
  • Frederik Ponet

    Sportarts
  • Sportarts

    Rik De Kinderen

    Sportarts
  • Baldwin Sondervan

    Baldwin Sondervan

    Sportkinesitherapeut
  • Eline Vandersteen
    Projectmedewerker blessurepreventie

    Eline Vandersteen

    Kinesitherapeut, Sportkinesitherapeut
  • Ingrid Deweert

    Sportarts
  • John Ijzerman

    Sportarts
  • Wim Van Nieuwenhuyse

    Orthopedisch chirurg
  • Yente Antonissen

    Bewegingswetenschapper
  • Pascal Wernaers

    Orthopedisch chirurg
  • Dana Neirinck

    Podoloog
  • Machteld Royackers

    Huisarts
  • Carmen Vanhaecke

    Sportarts
  • Eric Vandeputte

    Sportarts
  • Bruno Vanhecke
    Secretaris

    Bruno Vanhecke

    Fysisch arts / Revalidatie arts
  • Johan Haegeman

    Sportarts
  • Alain Schutjes

    Sportarts
  • Luc Baeyens

    Sportarts
  • Ivan Ghillebert

    Huisarts
  • Sofie Belis

    Sportarts
  • Trees Dooms

  • Rik Derveaux

    Kinesitherapeut
  • Gert Van Deurzen

    Kinesitherapeut
  • Wim Derave

    Bewegingswetenschapper
  • Jean-Paul Van der Sypt

    Sportarts
  • Carl De Crée

    Sportarts, Endocrinoloog, Bewegingswetenschapper, Trainer, Andere
  • Kris Demanet

    Sportarts
  • Guy Vandenhoven

    Sportarts
  • BVBA Samcon

  • Francis Lemmens

    Sportarts
  • Michel D'Hollander

    Huisarts
  • Filip Parmentier

    Sportarts
  • Ellen Beuckelaers

    Orthopedisch chirurg
  • Julien Ryckeboer

    Kinesitherapeut
  • An De Busser

    An De Busser

    Diëtist
  • Kris Peeters

    Kris Peeters

    Sportarts
  • Werner Vleugels

    Huisarts, Sportarts
  • Leon Ghijselinck

    Sportarts
  • Ben Corteville

    Cardioloog
  • Bram Debaene

    Sportarts
  • John Roosen

    Cardioloog
  • Sandra Lievrouw
    Algemeen & Projectmanager blessurepreventie

    Sandra Lievrouw

    Kinesitherapeut
  • Guido Van Hirtum

    Sportarts
  • Jasper Van Criekinge

    Sportarts
  • An Konings

    Sportarts
  • Jeroen Stappers

    Jeroen Stappers

    Sportarts
  • Peter Plessers

  • Kevin Robson

    Trainer
  • Bart Gadeyne

    Sportarts
  • Jonas Docx

    Sportarts
  • Tyrone Devolder

    Huisarts
  • Michael Nicasi

    Michael Nicasi

    Trainer
  • michel herssens

    Cardioloog
  • Kristof Ryheul

    Kristof Ryheul

    Trainer
  • Jo Vandersmissen

    Radioloog
  • Bastiaan Verstraete

    Huisarts, Sportarts
  • Joke De Prest
    Coördinator project & partnerships

    Joke De Prest

    Bewegingswetenschapper
  • Herwig Vergucht

    Sportkinesitherapeut
  • Frederik Van Acker

    Sportarts
  • Ingrid Dekelver

    Sportarts, Fysisch arts / Revalidatie arts
  • Antoine Lutin

    Antoine Lutin

    Kinesitherapeut
  • Kristof Peeters

    Sportarts
  • Sportarts

    Joris De Win

    Sportarts
  • Jan Boon

    Huisarts
  • Torsten Wauters

    Torsten Wauters

    Sportarts
  • Frank Pauwels
    Voorzitter

    Frank Pauwels

    Sportarts
  • Jan Pieter Outtier

    Sportarts
  • Kurt Heldenbergh

    Sportarts
  • Bart Vandewynckele

    Sportarts
  • Frank De Winter

    Sportarts
  • Jos Vandevenne

    Sportarts
  • Gino Devriendt

    Sportdiëtist
  • Adelheid Steyaert

    Adelheid Steyaert

    Fysisch arts / Revalidatie arts
  • Steven Bex

    Steven Bex

    Sportarts
  • Henry Carlier

    Sportarts
  • Gerrit De Loose

    Sportkinesitherapeut
  • Peter De Naeyer

    Sportarts
  • jana stevens

    Podoloog
  • Tom Teulingkx

    Sportarts
  • Sophie Lambrecht

    Fysisch arts / Revalidatie arts
  • Luc Peeters

    Sportarts
  • Jolien Vanendert

    Sportdiëtist
  • Koenraad Thuysbaert

    Sportarts
  • Jan Vercammen

    Cardioloog
  • Jan Van Meirhaeghe

    Orthopedisch chirurg
  • Reinout Van Schuylenbergh

    Reinout Van Schuylenbergh

    Bewegingswetenschapper, Trainer
  • Peter Dieleman

    Sportarts
  • Lize Vaes

    Lize Vaes

    Huisarts, Sportarts
  • Marianne Cuyvers

    Sportdiëtist
  • Nick Hiltrop

    Cardioloog
  • Patrick Govaert

    Sportarts
  • Robin Vanhoudt

    Sportarts
  • Ine Schops

    Podoloog
  • Peter Germonpre

    Huisarts
  • Marc Royackers

    Sportarts
  • Hans Talloen

    Sportarts
  • Bie Peremans

    Kinesitherapeut
  • Jan Wanten

    Sportarts
  • Mathieu Maroy

    Fysisch arts / Revalidatie arts
  • Verhaegen Stijn

    Sportarts
  • Wouter Eraly

    Sportarts, Fysisch arts / Revalidatie arts
  • Peter Claeys

    Sportarts
  • Peter Verspeelt

    Fysisch arts / Revalidatie arts
  • Eddy Spans

    Sportarts
  • Annelies Harnie

    Sportarts
  • Huisarts

    Luc De Pelecijn

    Huisarts
  • Sam Vermeire

    Sportarts
  • Herlinde Bossaert

    Sportarts
  • Toon Goossens

    Sportarts
  • Michel De Bruyne

    Sportarts
  • Noegroho Handojo

    Radioloog
  • Steven Pauli

    Sportarts
  • Karolien Meersman

    Sportarts
  • Hendrik Roobaert

    Sportarts
  • Guy Vermeiren

    Cardioloog
  • Johan Pierret

    Sportarts
  • Jan Verstuyft

    Sportarts
  • Johan Roeykens

  • Sportpsycholoog

    Inez Swinnen

    Sportpsycholoog
  • Marc Bomans

    Kinesitherapeut

Gerelateerde items

Beleid
Corona en kinderen.png

Laat kinderen zoveel mogelijk normaal sporten

Sporter Sportorganisatie Sportprofessional Nieuws Gezond Sporten Beleid Sportgeneeskunde Gezond Sporten
Blessurepreventie
enkelverzwikking

Veel voorkomende sportblessures: een enkeldistorsie

Sporter Artikel Factsheet Video Blessurepreventie Training Gezond Sporten Blessurepreventie Training Gezond Sporten
Blessurepreventie
brace of tape .png

Sporten met een brace of een tape?

Sporter Artikel Blessurepreventie Training Gezond Sporten Blessurepreventie Training Gezond Sporten
Blessurepreventie
Weerstandsband.png

Weerstandsbanden: waarvoor dienen ze?

Sporter Artikel Blessurepreventie Training Gezond Sporten Blessurepreventie Training Gezond Sporten
Sluiten