Sporten met astma

Sporten met astma

Gezond Sporten is een multidisciplinaire vereniging die zoveel mogelijk (para)medische professionals uit de sportgeneeskunde in de brede zin van het woord wil samenbrengen om gezond sporten in Vlaanderen wetenschappelijk verantwoord te promoten. Wij staan zowel open voor verenigingen als voor sportmedische professionals die zich op individuele basis willen engageren binnen Gezond Sporten.
Sporter Artikel Gezond Sporten Gezond Sporten

Regelmatig sporten vermindert de kans op obesitas, hart- en vaatziekten, diabetes, kanker en versterkt het afweersysteem. Al deze voordelen gelden ook voor kinderen en volwassenen met astma. Sporten heeft bijkomend het voordeel dat de eerste tekens van een ongecontroleerd astma makkelijker worden herkend en sneller worden aangepakt voor zij die geregeld sporten in vergelijking met astmatici die een volledig sedentair leven leiden. Het is echter belangrijk om de juiste sport te kiezen en je astma correct te laten behandelen om de gezondheidsvoordelen van sport en beweging te ervaren.

Wat is astma?

Astma is een chronische longziekte, die op elke leeftijd kan ontstaan en wordt gekenmerkt door een 'overgevoeligheid' van de onderste luchtwegen voor meerdere prikkels waardoor een tijdelijke vernauwing van de luchtpijptakken ontstaat en er sprake is van een astmacrisis.

De drie factoren die leiden tot deze luchtwegvernauwing zijn:

  1. zwelling aan de binnenzijde van de luchtpijptakken (oedeem)
  2. toename van slijmvorming  in de luchtpijptakken
  3. samentrekken van de gladde spieren omheen de luchtpijptakken (bronchoconstrictie)

Deze factoren verklaren het optreden van klachten zoals: hoestbuien, pijn of ongemak op de borst, kortademigheid, piepende ademhaling tijdens een astmacrisis. Deze klachten kunnen geïsoleerd of samen voorkomen en kunnen erg variëren in ernst en duur. Ze kunnen spontaan of met behulp van medicatie terug verdwijnen. Tussen de crisissen door heeft de astmapatiënt geen klachten.  

Naar schatting lijden wereldwijd 358 miljoen mensen aan astma. In België wordt astma gezien bij ongeveer 1 persoon op 10. Bij kinderen zijn allergieën een belangrijke oorzaak van astmatische klachten. Bij volwassenen ontwikkelt astma zich vaker geleidelijk aan door omgevingsfactoren, zoals rook en luchtvervuiling.

 

 

Hoe wordt astma behandeld?

Een optimale astmabehandeling heeft 2 doelen:

      • Astmacrisissen en symptomen voorkomen
      • Opvangen van een astmacrisis zo nodig.

Astmatherapie wordt op maat van elke patiënt opgesteld. Een goede communicatie tussen arts, patiënt en nauwe omgeving spelen hierin een cruciale rol.
Er bestaan verschillende gradaties van astma: van mild en gemakkelijk te controleren astma, tot ernstig en moeilijk te controleren astma.

Personen met astma kunnen in de meeste gevallen een normaal en actief leven leiden

Een geschreven actieplan, opgesteld door de arts en in samenspraak met de patiënt, helpt de klachten van het astma te herkennen en een gepaste therapie op te starten indien nodig. Het actieplan omschrijft ook wanneer er medische hulp moet worden ingeroepen tijdens een astmacrisis. Omdat dit actieplan op maat van de  patiënt wordt opgesteld en van patiënt tot patiënt kan verschillen, wordt hiervan bewust geen voorbeeld gegeven.

 

Moeten inspanningen/sport vermeden worden?

Neen! In de meeste gevallen worden inspanningen en sporten aangemoedigd bij personen met astma. Een goede controle van het astma laat sporten, zelfs intensief, toe. In de opvolging van astma is het belangrijk na te gaan of inspanningen goed verdragen worden. Dit kan als een 'maatstaf' gebruikt worden om in te schatten of het astma goed onder controle is. Bij onvoldoende controle tijdens het sporten, dient de basisbehandeling te worden aangepast. Dit gebeurt in samenspraak met de arts zodat sporten terug mogelijk wordt. Het tijdelijk stopzetten van een fysieke inspanning is in sommige situaties gerechtvaardigd en zelfs noodzakelijk maar het reflexmatig vermijden van inspanningen omwille van een ongecontroleerd astma moet vermeden worden, omdat dit enkel zorgt voor een progressief slechtere controle van het astma en tevens achteruitgang van de lichamelijke conditie.

 

Waarom kunnen fysieke inspanningen astmaklachten geven?

Het inademen van koude en droge lucht zorgt voor het sneller uitdrogen van de luchtwegen, wat de kans op astmaklachten sterk verhoogt bij kinderen en volwassenen met astma. Koude lucht en droge lucht worden beide als 'prikkels' beschouwd.

Een intensieve inspanning zoals hardlopen zal sneller astmaklachten geven dan een matig of lage intensieve sport zoals wandelen. Een intensieve sportinspanning vergt immers een verhoogde ademarbeid waarbij neusademhaling (= verwarming en bevochtiging van de lucht) niet meer kan gegarandeerd worden. Bij lage intensiteit sporten kan neusademhaling de ingeademde lucht voorverwarmen en bevochtigen. Korte hoog-intensieve inspanningen (<5 minuten) of lange laag-intensieve inspanningen (>15minuten) zijn minder astmatogeen (=veroorzaken minder astmaklachten) dan plotse intensieve inspanningen die langer dan 6 minuten duren.

Sporten ingedeeld

Een goede opwarming ter voorbereiding van een sportinspanning met hoge intensiteit zal de kans op een astmacrisis sterk verminderen. Het opwarmingseffect van het lichaam laat een zekere luchtwegverwijding toe (ook refractaire periode genoemd), wat bij astmatici een belangrijk voordeel kan bieden. Regelmatig sporten zal zorgen voor een betere basisconditie, waardoor hoog intensieve inspanningen beter zullen worden verdragen.

 

Waarop kan je nog letten bij een sportkeuze?

Naast het type sport zoals hierboven beschreven, kan het nuttig zijn andere factoren in acht te nemen:

Onderliggende allergieën

      • Bij een allergie aan paarden is het raadzaam niet voor paardensport te kiezen.
      • Bij een belangrijke pollenallergie zullen buitensporten meer astmaklachten geven dan binnensporten. Sporten in de vroege uurtjes zal dan minder klachten geven dan op een warme namiddag wanneer de pollenconcentratie in de lucht beduidend hoger is.

Reactie op chloorgeur en andere omgevingsfactoren

      • Zwemmen wordt in de meeste gevallen aangeraden bij kinderen en volwassenen met astma. Het is een sport die voor een goede ademhalingscontrole zorgt in een warme en vochtige omgeving. Soms kan de sterke geur van het trichlooramine zorgen voor extra irritatie van de luchtwegen en toch meer astmaklachten geven. Personen die hiervan last ondervinden kunnen best op zoek gaan naar zwembaden met andere methodes van zwembadontsmetting zoals onder andere ionisatie.
      • Intensieve inspanning in een omgeving met luchtverontreiniging zal meer klachten geven. Ook verhoogde ozonconcentraties hebben een meer nadelig effect op sportende mensen met astma dan bij niet astmatici.

Wat met diepzeeduiken? 

De kans op complicaties bij diepzeeduiken is groter bij mensen met astma, omwille van de abnormale luchtverdeling in de longen en de verhoogde kans op een astmacrisis bij het inademen van de droge en koude lucht via de zuurstoffles. Daarom wordt diepzeeduiken het best afgeraden. 
Beneden de leeftijd van 16 jaar is diepzeeduiken in geval van astma verboden.  
Boven de leeftijd van 16 jaar kan in enkele uitzonderlijke gevallen van licht en gecontroleerd astma diepzeeduiken overwogen worden, na advies van een gespecialiseerde arts.  

  

Wanneer niet sporten?

      • Tijdens een astmacrisis dient sporten vermeden te worden, om herval van de klachten en een verergering van de astmacrisis tegen te gaan.
      • Indien tijdens het sporten een astmacrisis optreedt is het stopzetten van deze activiteit de eerste stap.
      • Bij slecht gecontroleerd astma kan het aangeraden zijn tijdelijk het sporten te staken.

Vind een expert

  • Ingrid Deweert

    Sportarts
  • Wim Derave

    Bewegingswetenschapper
  • Luc Roland

    Sportarts
  • Chris Martens

    Orthopedisch chirurg
  • Sara Kempeneers

    Podoloog
  • Sophie Lambrecht

    Fysisch arts / Revalidatie arts
  • Tyrone Devolder

    Huisarts
  • Eva De Mulder

    Podoloog
  • Luus Tormans

    Podoloog
  • Sven Aertgeerts

    Sportarts
  • Steven Platteaux

    Sportarts
  • Nick Baelde

    Radioloog
  • Nick Hiltrop

    Cardioloog
  • Ludovic Onkelinx

    Fysisch arts / Revalidatie arts
  • Guy Peeters

    Sportarts
  • Patrick Detemmerman

    Huisarts
  • Willy De Taellenaere

    Fysisch arts / Revalidatie arts
  • Koen Pansaers

    Sportarts
  • Mieke Van Vlaenderen

    Fysisch arts / Revalidatie arts
  • Annelies Harnie

    Sportarts
  • Karl Brack

    Andere arts-specialist
  • Guy Vandenhoven

    Sportarts
  • Daniel Baesberg

    Sportarts
  • Toon Cruyt

    Sportarts
  • Wouter Dierynck

    Sportarts
  • Marc Bomans

    Kinesitherapeut
  • Frédéric Van Burm

    Frédéric Van Burm

    Osteopaat
  • Karel De Crem

    Sportarts
  • Kristof Ryheul

    Kristof Ryheul

    Trainer
  • Margaux Stevens

    Margaux Stevens

    Podoloog
  • Mathias Peeters

    Sportarts
  • Bart Vandewynckele

    Sportarts
  • Bram Debaene

    Sportarts
  • Peter Germonpre

    Huisarts
  • Dirk Gyselinck

    Sportarts
  • Marianne Cuyvers

    Sportdiëtist
  • Jan Vercammen

    Cardioloog
  • Bob Brouwers

    Huisarts
  • Hans Jaspers

    Radioloog
  • Steven Reyskens

    Fysisch arts / Revalidatie arts
  • Stefan Hooftman

    Sportarts
  • Eric Vandeputte

    Sportarts
  • Guy Vermeiren

    Cardioloog
  • Alain Schutjes

    Sportarts
  • Noegroho Handojo

    Radioloog
  • Nathalie Van de Vyver

    Huisarts
  • Herwig Vergucht

    Sportkinesitherapeut
  • Eddy Spans

    Sportarts
  • Jean-Paul Van der Sypt

    Sportarts
  • Luc Itterbeek

    Sportarts
  • Hans Talloen

    Sportarts
  • Jeroen Stappers

    Jeroen Stappers

    Sportarts
  • Lander Dewitte

    Huisarts, Sportarts
  • Stephan Ilsbrouckx

    Fysisch arts / Revalidatie arts
  • Maaike Polspoel

    Diëtist, Sportdiëtist
  • Baldwin Sondervan

    Baldwin Sondervan

    Sportkinesitherapeut
  • Karolien Meersman

    Sportarts
  • Lianne De Mey

    Sportarts
  • Denis Jaeken

    Fysisch arts / Revalidatie arts
  • Luc Baeyens

    Sportarts
  • Maarten Cox

    Sportarts
  • Jan Notredame

    Kinesitherapeut
  • Inge D'eer

    Fysisch arts / Revalidatie arts
  • Jan Verstuyft

    Sportarts
  • Sjors Pietermans

    Sjors Pietermans

    Huisarts, Sportarts
  • Steven Pauli

    Sportarts
  • Ria Vanderstraeten

    Ria Vanderstraeten

    Sportdiëtist
  • Joris Callens

    Fysisch arts / Revalidatie arts
  • Roel Jacobs

    Roel Jacobs

    Kinesitherapeut, Sportkinesitherapeut
  • Georges Gillis

    Sportarts
  • BV Huisartsenpraktijk De Vaart

    Sportarts
  • Annelies Van Erck

    Sportarts, Fysisch arts / Revalidatie arts
  • Inge Bru

    Sportarts, Fysisch arts / Revalidatie arts
  • Pascal De Smet

    Huisarts
  • Angelique Veracx

    Angelique Veracx

    Osteopaat
  • Johan Pierret

    Sportarts
  • Marianne Brabers

    Sportdiëtist
  • Toon Goossens

    Sportarts
  • Robrecht Dhollander

    Huisarts
  • Anja Van de Putte

    Huisarts
  • Steven Bex

    Steven Bex

    Sportarts
  • Jan Leire

    Sportarts
  • Michel De Bruyne

    Sportarts
  • Willy Platteeuw

    Sportarts
  • Ruth Vanderheyden

    Ruth Vanderheyden

    Diëtist, Sportdiëtist
  • Alain Van Noorbeeck

    Sportarts
  • Peter Plessers

  • Luc Peeters

    Sportarts
  • Sportarts

    Joris De Win

    Sportarts
  • Charlotte De Jonckheere

    Charlotte De Jonckheere

    Podoloog
  • Marc Van Hauwermeiren

    Sportarts
  • Francis Lemmens

    Sportarts
  • Wim Van Nieuwenhuyse

    Orthopedisch chirurg
  • Herlinde Bossaert

    Sportarts
  • Ignace Verscheure

    Sportarts
  • Cedric Arijs
    Psycholoog, Sportpsycholoog

    Cedric Arijs

    Psycholoog, Sportpsycholoog
  • Joost Blontrock

    Sportarts
  • Jan Wanten

    Sportarts
  • Machteld Royackers

    Huisarts
  • Benjamin Goris

    Kinesitherapeut
  • Ingrid Dekelver

    Sportarts, Fysisch arts / Revalidatie arts
  • Peter Muylaert

    Sportarts
  • Jozef Vermylen

    Cardioloog
  • Kris Peeters

    Kris Peeters

    Sportarts
  • Maries Aertgeerts

    Fysisch arts / Revalidatie arts
  • Elke Van den Steen

    Fysisch arts / Revalidatie arts
  • Marc Schiltz

  • Jonas Massa

    Sportarts
  • Kathleen De Smet

    Kinesitherapeut
  • Jo Vandersmissen

    Radioloog
  • Hendrik Roobaert

    Sportarts
  • Michèle Verhaest

    Sportarts
  • Filip Parmentier

    Sportarts
  • Paul Meersman

    Sportarts
  • Jettie Tempels

    Sportarts
  • Jan Van Meirhaeghe

    Orthopedisch chirurg
  • Bie Peremans

    Kinesitherapeut
  • Tom Teulingkx

    Sportarts
  • Jan Pieter Outtier

    Sportarts
  • Dana Neirinck

    Podoloog
  • Johan Docx

    Sportarts
  • Werner Vleugels

    Huisarts, Sportarts
  • Peter Wieme

    Fysisch arts / Revalidatie arts
  • Raf Coremans

    Huisarts, Sportarts
  • Annik Bosmans

    Fysisch arts / Revalidatie arts
  • Sam Vermeire

    Sportarts
  • Michel Wynsberghe

    Kinesitherapeut
  • Frederik Van Acker

    Sportarts
  • Jens Van Akeleyen

    Fysisch arts / Revalidatie arts
  • Dr Colmonts Wilfried BV

    Wilfried Colmonts

    Sportarts
  • Adelheid Steyaert

    Adelheid Steyaert

    Fysisch arts / Revalidatie arts
  • Peter Claeys

    Sportarts
  • Jens Demanet

    Sportarts
  • Mileen De Vleeschhouwer

    Fysisch arts / Revalidatie arts
  • Stefaan Machiels

    Huisarts
  • Peter De Naeyer

    Sportarts
  • Luc Van Landschoot

    Kinesitherapeut
  • Willy Coosemans

  • Voorzitter

    De Ridder Inge

    Sportdiëtist
  • Jo Verschueren

    Jo Verschueren

    Kinesitherapeut
  • Fabienne Van De Steene

    Sportkinesitherapeut
  • Hugo Debouvere

    Huisarts
  • Antoine Lutin

    Antoine Lutin

    Kinesitherapeut
  • Liesbeth Stulens

    Huisarts
  • Guy Vanhees

    Sportarts
  • Dirk De Mey

    Kinesitherapeut
  • BVBA Samcon

  • Ellen Van Puyvelde

    Ellen Van Puyvelde

    Sportarts
  • Dries Dieusaert

    Sportarts
  • Ann Gillis

  • Ivan Ghillebert

    Huisarts
  • Guido Van Hirtum

    Sportarts
  • Michel Creemers

    Huisarts
  • Bastiaan Verstraete

    Huisarts, Sportarts
  • Pascal Wernaers

    Orthopedisch chirurg
  • Tom Smolders

    Huisarts
  • Luc Fr. Janssens

    Sportarts
  • Guy De Schutter

    Sportarts
  • Luk Buyse
    Huisarts, Sportarts

    Luk Buyse

    Huisarts, Sportarts
  • Kris Vanderlinden

    Sportarts
  • Michael Nicasi

    Michael Nicasi

    Trainer
  • Wouter Van Den Broecke

    Orthopedisch chirurg
  • Erik Van Lierde

  • Marco Guidi

    Sportarts
  • Pascale Berghmans

    Sportdiëtist, Bewegingsdeskundige, Andere
  • Wilfried Colmonts

    Huisarts
  • Koen Scheerlinck
    Penningmeester

    Koen Scheerlinck

    Sportkinesitherapeut
  • Luc Vogelaers

    Huisarts
  • Jolien Vanendert

    Sportdiëtist
  • Dirk Van Genechten

    Sportarts
  • Frederik Ponet

    Sportarts
  • Gezond Sporten Vlaanderen

  • John Ijzerman

    Sportarts
  • Frederik Deconinck

    Frederik Deconinck

    Bewegingswetenschapper
  • Peter Lagrou

    Sportarts
  • Renaat Huysmans

    Sportarts
  • Carmen Vanhaecke

    Sportarts
  • Stefan Smits

    Sportarts
  • Jonas Docx

    Sportarts
  • Dominique Devriese

    Dominique Devriese

    Kinesitherapeut, Osteopaat
  • Gerda Smets

    Sportarts
  • Eddy Van Keerberghen

    Sportarts
  • Pieter Volcke

    Fysisch arts / Revalidatie arts
  • Jos Benders

    Sportarts
  • Myriam Willems

    Kinesitherapeut
  • jana stevens

    Podoloog
  • Marc Hemeryck

    Sportarts
  • Julien Ryckeboer

    Kinesitherapeut
  • Gert Van Deurzen

    Kinesitherapeut
  • Robin Vanhoudt

    Sportarts
  • Kristof Peeters

    Sportarts
  • Marleen Lootens

    Sportarts
  • Henri Van Herpen

    Kinesitherapeut
  • Lize Vaes

    Lize Vaes

    Huisarts, Sportarts
  • Michel D'Hollander

    Huisarts
  • Vik Corstjens

    Sportarts
  • Koen Nys

    Sportarts
  • Kris Demanet

    Sportarts
  • Wouter Peters

    Huisarts, Sportarts
  • Bert Vankerschaver

    Bert Vankerschaver

    Sportkinesitherapeut
  • Thierry Op de Beeck

    Sportarts
  • An De Busser

    An De Busser

    Diëtist
  • Reinout Van Schuylenbergh

    Reinout Van Schuylenbergh

    Bewegingswetenschapper, Trainer
  • Jago Van Soom

    Jago Van Soom

    Sportarts
  • Henry Carlier

    Sportarts
  • Trees Dooms

  • Dirk Van de Velde

    Sportarts
  • Dieter De Clercq

    Sportarts
  • Torsten Wauters

    Torsten Wauters

    Sportarts
  • Bruno Vanhecke
    Secretaris

    Bruno Vanhecke

    Fysisch arts / Revalidatie arts
  • Johan Wens

    Huisarts
  • Kurt Heldenbergh

    Sportarts
  • Jempi Wilssens

  • Kevin Robson

    Trainer
  • Filip Noe

    Fysisch arts / Revalidatie arts
  • Gerrit De Loose

    Sportkinesitherapeut
  • Verhaegen Stijn

    Sportarts
  • Gretel Descheemaeker

    Fysisch arts / Revalidatie arts
  • Sportarts

    Rik De Kinderen

    Sportarts
  • Philippe De Ryck

    Sportarts
  • Stijn Bogaerts
    Ondervoorzitter

    Stijn Bogaerts

    Fysisch arts / Revalidatie arts
  • Leon Ghijselinck

    Sportarts
  • Piet Bouquillon

    Sportarts
  • Nathalie Odeur

    Huisarts
  • Wouter Eraly

    Sportarts, Fysisch arts / Revalidatie arts
  • Dirk Devleeschouwer

    Sportarts
  • Dieter Vercaigne

    Sportkinesitherapeut
  • Maarten Couturier

    Sportarts
  • Leonie Geukens

    Fysisch arts / Revalidatie arts
  • Yves Van Doninck

    Sportarts
  • Sofie Belis

    Sportarts
  • Vincent Metsers

    Huisarts, Sportarts
  • Carl De Crée

    Sportarts, Endocrinoloog, Bewegingswetenschapper, Trainer, Andere
  • Johan Matthijs

    Huisarts
  • Tina Lambrechts

    Diëtist, Sportdiëtist
  • Annick Viaene

    Annick Viaene

    Fysisch arts / Revalidatie arts
  • Johan Roeykens

  • Mathieu Maroy

    Fysisch arts / Revalidatie arts
  • Ine Schops

    Podoloog
  • John Roosen

    Cardioloog
  • Jan Boon

    Huisarts
  • Stijn Delputte

    Sportarts
  • Karel Pardaens

  • Johan Haegeman

    Sportarts
  • Patrick Govaert

    Sportarts
  • Bruno Van Hoecke

    Fysisch arts / Revalidatie arts
  • Bart Gadeyne

    Sportarts
  • Jasper Van Criekinge

    Sportarts
  • Marc Royackers

    Sportarts
  • Kris Claes

    Kinesitherapeut
  • Peter Dieleman

    Sportarts
  • Mark Van Craenenbroeck

    Kinesitherapeut
  • Frank Pauwels
    Voorzitter

    Frank Pauwels

    Sportarts
  • Koenraad Thuysbaert

    Sportarts
  • Jos Vandevenne

    Sportarts
  • Jean-Paul Pierreux

    Huisarts
  • Katja Van Oostveldt
    Sportarts

    Katja Van Oostveldt

    Sportarts
  • Lander Vanhee

    Sportarts
  • Rik Derveaux

    Kinesitherapeut
  • Andreas Goddeeris

    Sportarts
  • Ben Corteville

    Cardioloog
  • Frank De Winter

    Sportarts
  • michel herssens

    Cardioloog
  • Ellen Beuckelaers

    Orthopedisch chirurg
  • An Konings

    Sportarts
  • Benedicte Heyndrickx

    Cardioloog

Gerelateerde items

Sportgeneeskunde
Doping

Cardiovasculaire risico's van prestatie bevorderende middelen en dopinggebruik

Sporter Sportprofessional Artikel Sportgeneeskunde
Training
Apneu

Apneutraining: Acute en chronische effecten op inspanningstolerantie

Sporter Artikel Training Training
Blessurepreventie
enkelverzwikking

Veel voorkomende sportblessures: een enkeldistorsie

Sporter Artikel Factsheet Video Blessurepreventie Training Gezond Sporten Blessurepreventie Training Gezond Sporten
Blessurepreventie
brace of tape .png

Sporten met een brace of een tape?

Sporter Artikel Blessurepreventie Training Gezond Sporten Blessurepreventie Training Gezond Sporten
Sluiten