Sportblessures bij kinderen in de prepuberteit fase

Sportblessures bij kinderen in de prepuberteit fase

Prof. Dr. Stijn Bogaerts is als staflid verbonden aan de dienst fysische geneeskunde en revalidatie van UZ Leuven. Hij is werkzaam te Pellenberg alsook op het Sportmedisch Adviescentrum (SMAC) op de campus van de faculteit bewegings- en revalidatiewetenschappen. Als sportarts verzorgt hij op het SMAC onder andere de medische begeleiding van verschillende topsportscholen (voetbal, volleybal, …) en is hij betrokken als team-arts bij volleybal-team Asterix Avo. In de zomercampagnes begeleidt hij onder andere nationale volleybal-ploegen Yellow Tigers en Red Dragons. Dit klinische werk combineert hij met wetenschappelijk onderzoek naar diagnostiek en behandeling van spier- en peesletsels, alsook revalidatie van courante sportblessures.
Sporter Artikel Blessurepreventie Blessurepreventie

De prepuberteit fase is van toepassing op kinderen voor de start van de groeiversnelling. Gemiddeld gezien zijn dit kinderen jonger dan 12 jaar.
Sportblessures in de prepuberteitsfase zijn veelal aspecifiek en kunnen acuut ontstaan of een gevolg zijn van overbelasting. Indien een blessure plaats vindt, dan is deze meestal ter hoogte van het beenderstelsel. Letsels ter hoogte van de ligamenten en spieren zijn eerder zeldzaam, net als blessures ter hoogte van de wervelkolom en het hoofd.

Een kind beschouwen als een kleine volwassene is geen goed idee. Kinderen hebben zeer eigen fysiologische kenmerken, afhankelijk van de leeftijd. Vooral op niveau van het bot/kraakbeen komt dit duidelijk tot uiting. Dit beïnvloedt dan ook het risico op bepaalde blessures, zeker gezien het bot sneller groeit dan de omgevende weke delen.

Kinderen beschikken over

    • Dikker gewrichtskraakbeen en beenvlies
    • Epifyse: kwetsbaar voor schuifkrachten
    • Apofyse: kraakbeenplaat voor pees-aanhechting
    • Meer elastisch bot

Sportblessures bij kinderen

Aandachtspunten als trainer/ouder

Kinderen hebben een andere manier van pijn beleven dan volwassenen. Dit maakt het vaak moeilijker om in te schatten hoe ernstig een bepaald probleem is. De ouder zal dit vaak nog beter kunnen inschatten dan de trainer of arts, omdat hij/zij het kind beter kent. Enkele objectiveerbare aspecten als trainer kunnen bijvoorbeeld manken of een verandering in de intensiteit van spel-deelname zijn. Dit kan aanleiding geven tot verder navragen bij het kind. Hierbij kan een éénmalige bevraging via een pijnschaal soms weinig info opleveren, gezien een kind deze schalen soms relatief moeilijk kunnen inschatten. Een wekelijkse herhaling bij aanhoudende problemen kan dan soms wel een trend duiden, in de goede of minder goede richting.

Rode vlaggen

Bij kinderen, net als bij volwassenen, zijn er enkele medische tekens waar zeker rekening mee moet gehouden worden.

    • Zwelling van een gewricht = stop en verwijzing naar arts.
    • Rugpijn bij kinderen = steeds te onderzoeken, in tegenstelling tot volwassenen is rugpijn bij kinderen eerder weinig voorkomend.
    • Nachtelijke pijn = verdacht.
    • Pijn die onevenredig is met de intensiteit van inspanning
    • Accumulatie van pijn over verloop van dagen/weken.

Acte letsels 

Breuk ter hoogte van de metafyse

  • Wat?
    Door de aanwezigheid van een dikkere periostale laag (beenvlies) en meer elastisch bot, zullen de beenderen van kinderen eerder buigen dan breken. De klassieke benaming voor dit soort letsel is een “groenhoutfractuur”.
  • Hoe herkennen?
    Het kind zal na het trauma meestal van forse pijn klagen die vrij duidelijk af te lijnen is tot het bot of de botrand, vrij klassiek de onderarm. Dit dient steeds verder onderzocht te worden.

Fractuur metafyse   RX fractuur metafyse


Breuk ter hoogte van de epifyse

  • Wat?
    Dit soort letsels wordt een Salter-Harris type fractuur genoemd. Dit is een botbreuk die de groeischijf betreft. Gezien de betrokkenheid van de groeischijf, kan dit soort letsels, indien niet correct behandeld, blijvende groeistoornissen veroorzaken. Belangrijk om te weten is dat zelfs een negatieve radiografie niet 100% een fractuur uitsluit.
  • Hoe herkennen?
    Bij een duidelijk rotatie- of impacttrauma met hevige pijn op het bot e functieverlies, kan best toch uitgegaan worden van een Salter-Harris fractuur. Deze letsels komen vaak aan de enkel voor.

Fractuur epifyse

 

Meest voorkomende overbelastingsletsels

Ziekte van Panner

  • Wat?
    Dit is een goedaardige aandoening waarbij er een overbelasting is in de ganse epifyse van de elleboog. Het belangrijkste onderscheid dient gemaakt te worden met een osteochondritis dissecans (zie lager), die klassiek eerder bij adolescenten voorkomt. De ziekte van Panner evolueert echter vaak gunstig met wat relatieve rust en vereist zelden meer specifieke therapie.
  • Hoe herkennen?
    Het kind zal klagen van pijn en stijfheid in de elleboog-regio.
  • Hoe behandelen of voorkomen?
    Vooral impact-belasting dient tijdelijk gereduceerd te worden, zoals bijvoorbeeld handenstand bij gymnastiek.

Ziekte van Kohler

  • Wat?
    Dit letsel wordt gezien bij jonge kinderen, soms zelfs al vanaf 2 jaar oud, waarbij er een overbelasting is in het os naviculare (bot aan de binnenzijde van de voetboog).
  • Hoe herkennen?
    Het kind zal meestal klagen over een vage pijn aan de binnenzijde van de voet.
  • Hoe behandelen of voorkomen?
    Dit wordt best verder nagekeken door een specialist om de correcte therapie in te stellen.

Ziekte van Perthes

  • Wat?
    Dit is een aandoening van de heupkop waarbij door een slechte doorbloeding een tijdelijke necrose (afsterven) ontstaat. Gezien het risico op vervroegde artrose indien niet correct behandeld, moet dit zeer grondig nagekeken worden.
  • Hoe herkennen?
    Het kind zal vaak eerder over een doffe pijn in de liesregio klagen, maar het valt soms wel op dat er een mankend gangpatroon is.
  • Hoe behandelen of voorkomen?
    De therapie hangt af van de gradatie van de diagnose en leeftijd van het kind.

Ziekte van Sever

  • Wat?
    Door een overmatige tractie op de groeischijf (apofyse) van de hiel ontstaat deze problematiek vooral in een periode van snelle groei. Samen met Osgood-Schlatter is dit één van de meest frequente problemen bij sportende kinderen. Deze aandoening is echter goedaardig en zal, mits wat aanpassing van activiteitenniveau, vaak zonder specifieke therapie voorbijgaan.
  • Hoe herkennen?
    Het kind klaagt gewoonlijk over pijn en gevoeligheid aan de achterkant of onderkant van de hiel bij het lopen, en de hiel doet pijn als hij aangeraakt wordt.
  • Hoe behandelen of voorkomen?
    Vooral spring- en loop-activiteiten dienen soms wat teruggeschroefd te worden qua intensiteit. Een klein inlegzooltje kan symptomatisch wat verbetering geven.

Vind een expert

  • Johan Wens

    Huisarts
  • Kris Demanet

    Sportarts
  • Pascale Berghmans

    Sportdiëtist, Bewegingsdeskundige, Andere
  • Wouter Peters

    Huisarts, Sportarts
  • Guido Van Hirtum

    Sportarts
  • Alain Van Noorbeeck

    Sportarts
  • Bob Brouwers

    Huisarts
  • Joost Blontrock

    Sportarts
  • Kris Peeters

    Kris Peeters

    Sportarts
  • Bart Vandewynckele

    Sportarts
  • Alain Schutjes

    Sportarts
  • Trees Dooms

  • Andreas Goddeeris

    Sportarts
  • Bastiaan Verstraete

    Huisarts, Sportarts
  • Guy De Schutter

    Sportarts
  • Sofie Belis

    Sportarts
  • Benjamin Goris

    Kinesitherapeut
  • Sportarts

    Joris De Win

    Sportarts
  • Lander Vanhee

    Sportarts
  • Ludovic Onkelinx

    Fysisch arts / Revalidatie arts
  • Wilfried Colmonts

    Huisarts
  • Georges Gillis

    Sportarts
  • Vincent Metsers

    Huisarts, Sportarts
  • jana stevens

    Podoloog
  • Guy Peeters

    Sportarts
  • Johan Roeykens

  • Tom Teulingkx

    Sportarts
  • Marianne Brabers

    Sportdiëtist
  • Jan Boon

    Huisarts
  • Mieke Van Vlaenderen

    Fysisch arts / Revalidatie arts
  • Tom Smolders

    Huisarts
  • Julien Ryckeboer

    Kinesitherapeut
  • Pascal Wernaers

    Orthopedisch chirurg
  • Carmen Vanhaecke

    Sportarts
  • Erik Van Lierde

  • Stijn Delputte

    Sportarts
  • Henri Van Herpen

    Kinesitherapeut
  • Piet Bouquillon

    Sportarts
  • Liesbeth Stulens

    Huisarts
  • Antoine Lutin

    Antoine Lutin

    Kinesitherapeut
  • Katja Van Oostveldt
    Sportarts

    Katja Van Oostveldt

    Sportarts
  • Jo Verschueren

    Jo Verschueren

    Kinesitherapeut
  • Dirk Devleeschouwer

    Sportarts
  • Pieter Volcke

    Fysisch arts / Revalidatie arts
  • Lize Vaes

    Lize Vaes

    Huisarts, Sportarts
  • Myriam Willems

    Kinesitherapeut
  • Tyrone Devolder

    Huisarts
  • Jago Van Soom

    Jago Van Soom

    Sportarts
  • Bram Debaene

    Sportarts
  • Johan Pierret

    Sportarts
  • Nathalie Odeur

    Huisarts
  • Dries Dieusaert

    Sportarts
  • Robin Vanhoudt

    Sportarts
  • Yves Van Doninck

    Sportarts
  • Angelique Veracx

    Angelique Veracx

    Osteopaat
  • Gerda Smets

    Sportarts
  • Willy Platteeuw

    Sportarts
  • Nathalie Van de Vyver

    Huisarts
  • Lander Dewitte

    Huisarts, Sportarts
  • Tina Lambrechts

    Diëtist, Sportdiëtist
  • Mileen De Vleeschhouwer

    Fysisch arts / Revalidatie arts
  • Sophie Lambrecht

    Fysisch arts / Revalidatie arts
  • Marc Van Hauwermeiren

    Sportarts
  • Leonie Geukens

    Fysisch arts / Revalidatie arts
  • Toon Goossens

    Sportarts
  • Ignace Verscheure

    Sportarts
  • Inge Bru

    Sportarts, Fysisch arts / Revalidatie arts
  • Filip Parmentier

    Sportarts
  • Marc Hemeryck

    Sportarts
  • Maaike Polspoel

    Diëtist, Sportdiëtist
  • Ivan Ghillebert

    Huisarts
  • Rik Derveaux

    Kinesitherapeut
  • Ellen Van Puyvelde

    Ellen Van Puyvelde

    Sportarts
  • Ingrid Deweert

    Sportarts
  • Steven Platteaux

    Sportarts
  • Peter Germonpre

    Huisarts
  • Michel Creemers

    Huisarts
  • Nick Hiltrop

    Cardioloog
  • Peter Plessers

  • Jan Van Meirhaeghe

    Orthopedisch chirurg
  • Jan Leire

    Sportarts
  • Mathias Peeters

    Sportarts
  • Stephan Ilsbrouckx

    Fysisch arts / Revalidatie arts
  • An Konings

    Sportarts
  • Frederik Van Acker

    Sportarts
  • Kevin Robson

    Trainer
  • Luc Baeyens

    Sportarts
  • Hans Talloen

    Sportarts
  • Peter Dieleman

    Sportarts
  • Dieter Vercaigne

    Sportkinesitherapeut
  • Jan Notredame

    Kinesitherapeut
  • Stefan Hooftman

    Sportarts
  • Karel Pardaens

  • Steven Pauli

    Sportarts
  • Robrecht Dhollander

    Huisarts
  • Peter Claeys

    Sportarts
  • Karolien Meersman

    Sportarts
  • Koen Scheerlinck
    Penningmeester

    Koen Scheerlinck

    Sportkinesitherapeut
  • Wouter Van Den Broecke

    Orthopedisch chirurg
  • Jempi Wilssens

  • Willy De Taellenaere

    Fysisch arts / Revalidatie arts
  • Denis Jaeken

    Fysisch arts / Revalidatie arts
  • Carl De Crée

    Sportarts, Endocrinoloog, Bewegingswetenschapper, Trainer, Andere
  • Ben Corteville

    Cardioloog
  • Gert Van Deurzen

    Kinesitherapeut
  • Bart Gadeyne

    Sportarts
  • Dominique Devriese

    Dominique Devriese

    Kinesitherapeut, Osteopaat
  • Jean-Paul Pierreux

    Huisarts
  • Kris Vanderlinden

    Sportarts
  • Jonas Massa

    Sportarts
  • Leon Ghijselinck

    Sportarts
  • Annik Bosmans

    Fysisch arts / Revalidatie arts
  • Machteld Royackers

    Huisarts
  • Willy Coosemans

  • Jan Wanten

    Sportarts
  • Jos Benders

    Sportarts
  • Frédéric Van Burm

    Frédéric Van Burm

    Osteopaat
  • Fabienne Van De Steene

    Sportkinesitherapeut
  • Luc Van Landschoot

    Kinesitherapeut
  • Luc Peeters

    Sportarts
  • Annelies Harnie

    Sportarts
  • Peter De Naeyer

    Sportarts
  • Toon Cruyt

    Sportarts
  • Wim Derave

    Bewegingswetenschapper
  • John Roosen

    Cardioloog
  • Sjors Pietermans

    Sjors Pietermans

    Huisarts, Sportarts
  • Mark Van Craenenbroeck

    Kinesitherapeut
  • Jasper Van Criekinge

    Sportarts
  • Verhaegen Stijn

    Sportarts
  • Johan Haegeman

    Sportarts
  • Luk Buyse
    Huisarts, Sportarts

    Luk Buyse

    Huisarts, Sportarts
  • Bruno Vanhecke
    Secretaris

    Bruno Vanhecke

    Fysisch arts / Revalidatie arts
  • Johan Docx

    Sportarts
  • Wouter Eraly

    Sportarts, Fysisch arts / Revalidatie arts
  • Peter Wieme

    Fysisch arts / Revalidatie arts
  • Bie Peremans

    Kinesitherapeut
  • Ruth Vanderheyden

    Ruth Vanderheyden

    Diëtist, Sportdiëtist
  • Koenraad Thuysbaert

    Sportarts
  • Michèle Verhaest

    Sportarts
  • Kurt Heldenbergh

    Sportarts
  • Stijn Bogaerts
    Ondervoorzitter

    Stijn Bogaerts

    Fysisch arts / Revalidatie arts
  • BVBA Samcon

  • Reinout Van Schuylenbergh

    Reinout Van Schuylenbergh

    Bewegingswetenschapper, Trainer
  • Marc Bomans

    Kinesitherapeut
  • Michel D'Hollander

    Huisarts
  • Nick Baelde

    Radioloog
  • Patrick Detemmerman

    Huisarts
  • Noegroho Handojo

    Radioloog
  • Patrick Govaert

    Sportarts
  • Ingrid Dekelver

    Sportarts, Fysisch arts / Revalidatie arts
  • Luc Roland

    Sportarts
  • Jolien Vanendert

    Sportdiëtist
  • Kathleen De Smet

    Kinesitherapeut
  • Maarten Cox

    Sportarts
  • Werner Vleugels

    Huisarts, Sportarts
  • Henry Carlier

    Sportarts
  • Raf Coremans

    Huisarts, Sportarts
  • Peter Lagrou

    Sportarts
  • Koen Nys

    Sportarts
  • Mathieu Maroy

    Fysisch arts / Revalidatie arts
  • Gezond Sporten Vlaanderen

  • Steven Reyskens

    Fysisch arts / Revalidatie arts
  • Bert Vankerschaver

    Bert Vankerschaver

    Sportkinesitherapeut
  • Luc Itterbeek

    Sportarts
  • Margaux Stevens

    Margaux Stevens

    Podoloog
  • Chris Martens

    Orthopedisch chirurg
  • Hendrik Roobaert

    Sportarts
  • Marleen Lootens

    Sportarts
  • Herwig Vergucht

    Sportkinesitherapeut
  • Sven Aertgeerts

    Sportarts
  • Ann Gillis

  • Sam Vermeire

    Sportarts
  • Benedicte Heyndrickx

    Cardioloog
  • Torsten Wauters

    Torsten Wauters

    Sportarts
  • Eric Vandeputte

    Sportarts
  • Dana Neirinck

    Podoloog
  • Marc Royackers

    Sportarts
  • Frank De Winter

    Sportarts
  • Eddy Spans

    Sportarts
  • Sara Kempeneers

    Podoloog
  • Frederik Ponet

    Sportarts
  • michel herssens

    Cardioloog
  • Jozef Vermylen

    Cardioloog
  • Jos Vandevenne

    Sportarts
  • BV Huisartsenpraktijk De Vaart

    Sportarts
  • Francis Lemmens

    Sportarts
  • Ine Schops

    Podoloog
  • Marianne Cuyvers

    Sportdiëtist
  • Eddy Van Keerberghen

    Sportarts
  • Annick Viaene

    Annick Viaene

    Fysisch arts / Revalidatie arts
  • Roel Jacobs

    Roel Jacobs

    Kinesitherapeut, Sportkinesitherapeut
  • Dr Colmonts Wilfried BV

    Wilfried Colmonts

    Sportarts
  • Bruno Van Hoecke

    Fysisch arts / Revalidatie arts
  • Peter Muylaert

    Sportarts
  • Sportarts

    Rik De Kinderen

    Sportarts
  • Guy Vermeiren

    Cardioloog
  • Marco Guidi

    Sportarts
  • Joris Callens

    Fysisch arts / Revalidatie arts
  • Michel De Bruyne

    Sportarts
  • Jan Verstuyft

    Sportarts
  • Adelheid Steyaert

    Adelheid Steyaert

    Fysisch arts / Revalidatie arts
  • Jeroen Stappers

    Jeroen Stappers

    Sportarts
  • Karl Brack

    Andere arts-specialist
  • Koen Pansaers

    Sportarts
  • Renaat Huysmans

    Sportarts
  • Michel Wynsberghe

    Kinesitherapeut
  • Anja Van de Putte

    Huisarts
  • Jo Vandersmissen

    Radioloog
  • Eva De Mulder

    Podoloog
  • Daniel Baesberg

    Sportarts
  • Ellen Beuckelaers

    Orthopedisch chirurg
  • Luc Fr. Janssens

    Sportarts
  • Lianne De Mey

    Sportarts
  • Luc Vogelaers

    Huisarts
  • Ria Vanderstraeten

    Ria Vanderstraeten

    Sportdiëtist
  • Frank Pauwels
    Voorzitter

    Frank Pauwels

    Sportarts
  • Gerrit De Loose

    Sportkinesitherapeut
  • Wouter Dierynck

    Sportarts
  • Thierry Op de Beeck

    Sportarts
  • Stefaan Machiels

    Huisarts
  • Pascal De Smet

    Huisarts
  • Michael Nicasi

    Michael Nicasi

    Trainer
  • Kris Claes

    Kinesitherapeut
  • Jan Pieter Outtier

    Sportarts
  • Hugo Debouvere

    Huisarts
  • Dirk De Mey

    Kinesitherapeut
  • Jean-Paul Van der Sypt

    Sportarts
  • Gretel Descheemaeker

    Fysisch arts / Revalidatie arts
  • Jens Van Akeleyen

    Fysisch arts / Revalidatie arts
  • Baldwin Sondervan

    Baldwin Sondervan

    Sportkinesitherapeut
  • Guy Vanhees

    Sportarts
  • Johan Matthijs

    Huisarts
  • Steven Bex

    Steven Bex

    Sportarts
  • Jens Demanet

    Sportarts
  • Philippe De Ryck

    Sportarts
  • Cedric Arijs
    Psycholoog, Sportpsycholoog

    Cedric Arijs

    Psycholoog, Sportpsycholoog
  • Herlinde Bossaert

    Sportarts
  • Luus Tormans

    Podoloog
  • Stefan Smits

    Sportarts
  • Kristof Ryheul

    Kristof Ryheul

    Trainer
  • Maries Aertgeerts

    Fysisch arts / Revalidatie arts
  • Jonas Docx

    Sportarts
  • Jan Vercammen

    Cardioloog
  • Dirk Van de Velde

    Sportarts
  • Kristof Peeters

    Sportarts
  • Annelies Van Erck

    Sportarts, Fysisch arts / Revalidatie arts
  • Dieter De Clercq

    Sportarts
  • John Ijzerman

    Sportarts
  • Vik Corstjens

    Sportarts
  • Maarten Couturier

    Sportarts
  • An De Busser

    An De Busser

    Diëtist
  • Hans Jaspers

    Radioloog
  • Frederik Deconinck

    Frederik Deconinck

    Bewegingswetenschapper
  • Paul Meersman

    Sportarts
  • Charlotte De Jonckheere

    Charlotte De Jonckheere

    Podoloog
  • Inge D'eer

    Fysisch arts / Revalidatie arts
  • Dirk Gyselinck

    Sportarts
  • Karel De Crem

    Sportarts
  • Filip Noe

    Fysisch arts / Revalidatie arts
  • Elke Van den Steen

    Fysisch arts / Revalidatie arts
  • Wim Van Nieuwenhuyse

    Orthopedisch chirurg
  • Jettie Tempels

    Sportarts
  • Dirk Van Genechten

    Sportarts
  • Guy Vandenhoven

    Sportarts
  • Voorzitter

    De Ridder Inge

    Sportdiëtist
  • Marc Schiltz

Gerelateerde items

Sportgeneeskunde
Doping

Cardiovasculaire risico's van prestatie bevorderende middelen en dopinggebruik

Sporter Sportprofessional Artikel Sportgeneeskunde
Training
Apneu

Apneutraining: Acute en chronische effecten op inspanningstolerantie

Sporter Artikel Training Training
Blessurepreventie
enkelverzwikking

Veel voorkomende sportblessures: een enkeldistorsie

Sporter Artikel Factsheet Video Blessurepreventie Training Gezond Sporten Blessurepreventie Training Gezond Sporten
Blessurepreventie
brace of tape .png

Sporten met een brace of een tape?

Sporter Artikel Blessurepreventie Training Gezond Sporten Blessurepreventie Training Gezond Sporten
Sluiten