Sporten in koude omstandigheden

Sporten in koude omstandigheden

Gezond Sporten is een multidisciplinaire vereniging die zoveel mogelijk (para)medische professionals uit de sportgeneeskunde in de brede zin van het woord wil samenbrengen om gezond sporten in Vlaanderen wetenschappelijk verantwoord te promoten. Wij staan zowel open voor verenigingen als voor sportmedische professionals die zich op individuele basis willen engageren binnen Gezond Sporten.
Sporter Artikel Blessurepreventie Blessurepreventie

Welke letsels kan je oplopen ten gevolge van sporten in koude omstandigheden?

Een slecht geklede sporter riskeert in de winter meer warmte te verliezen dan hij produceert. Daardoor daalt de lichaamstemperatuur en dreigt al gauw onderkoeling. Bij een lichaamstemperatuur lager dan 35 °C komen de lichaamsfuncties in het gedrang. Slecht vallen in de vrieskou en het bewustzijn verliezen kan al na enkele uren tot de dood leiden.

Het probleem is dat buitensporters in de winter vaak hun gewone sportkleren en -schoenen blijven dragen omdat ze erop rekenen dat de lichaamsbeweging hen wel warm zal houden. Andere sporters dragen onder hun normale sportuitrusting extra kleren of twee paar sokken, waardoor alles gaat knellen, de isolerende luchtlaag wordt platgedrukt en de bloeddoorstroming op sommige plaatsen wordt belemmerd.

 

Onderkoeling of bevriezing voorkomen

    • Draag in de winter ruimere, wind- en waterdichte bovenkleding en (als het kan) ook ruimere, warmere en waterdichte sportschoenen.
    • Leg isolerende zooltjes in je schoenen.
    • De samenstelling van de onderkleding is belangrijker dan de dikte ervan: kies voor (70%) wol of voor thermische, zweetafvoerende kunststofvezels en vermijd katoen.
    • Vermijd warmteverlies over je héle lichaam! Het heeft weinig zin alleen een muts, handschoenen of warm schoeisel te dragen als je tegelijk volop warmte verliest via je romp en ledematen. Hoe kouder je romp, des te kouder ook je handen en voeten worden. En omgekeerd.
    • Kleed je in laagjes die je kunt uit- of aantrekken om warm te blijven en toch niet te zweten (neem daar een rugzakje voor mee).
    • Wanten bieden meer bescherming dan handschoenen.
    • Met een hoofdband kun je je oren wamhouden en met een (bivak)muts kun je ook je schedel, neus en wangen beschermen.
    • Drink geen alcohol. Alcohol kan voor sommige mensen lekker en gezellig zijn na het sporten in de kou, maar beschermt niet tegen koude en tast je coördinatie aan.
    • Vermijd cafeïne, want die stof doet je bloedvaten samentrekken, wat de bloedstroom beperkt.
    • Zorg dat je vooraf genoeg hebt gegeten.
    • Raak geen bevroren materialen aan, en zeker niet met blote of natte handen.
    • Neem een isolatiedeken, een opgeladen gsm en een extra set ondergoed en sokken mee als je in de kou in afgelegen gebied gaat sporten.

 

Mogelijke symptomen van onderkoeling

    • rillen en klappertanden (houdt na enige tijd op, wat een slecht teken kan zijn)
    • koude, bleke en droge huid
    • blauwe lippen, oren, vingers of tenen
    • ademhaling evolueert van snel naar langzaam en oppervlakkig
    • moeite om te bewegen door stijve spieren en slechte coördinatie
    • vermoeidheid
    • geestelijke problemen: verwardheid, sufheid, geheugenverlies…

 

Eerste hulp bij onderkoeling

    • Vermijd overbodige bewegingen om het risico op hartritmestoornissen te beperken.
    • Breng het slachtoffer naar een warmere omgeving of bescherm de sporter met extra kleding, dekens of aluminium isolatiedekens.
    • Verwijder natte kleren alleen als de sporter daardoor niet opnieuw of verder afkoelt.
    • Als de sporter nog rilt en bij bewustzijn is: laat hem warme, droge kledij aantrekken en geef hem iets warms om te drinken.
    • Als de sporter niet meer rilt of bewustzijnsstoornissen heeft: laat hem opwarmen met elk mogelijk hulpmiddel: een elektrisch deken, kersenpitkussens, warmwaterkruik op de borstkas, lichaamscontact (bijv. door samen in een slaapzak te liggen)
    • Leg de sporter niet in een warm bad of wrijf hem niet warm
    • Alarmeer 112 als de sporter niet meer rilt, bewustzijnsstoornissen vertoont of moeite heeft met ademen
    • Start hartmassage als de sporter niet meer ademt.

 

Bevriezing

Vrieskou doet de bloedvaten samentrekken. Daardoor raakt er minder bloed en warmte op die plaatsen. De uiteinden van het lichaam, zoals de vingers, tenen, neus en oren, zijn daar extra gevoelig voor. De huid kleurt eerst rood en wordt daarna blauwachtig tot wit. De sporter ervaart een tintelend, branderig gevoel dat overgaat in erge pijn. Zonder maatregelen bevriest het vocht in de cellen en worden die beschadigd. Er kunnen ook blaren te zien zijn. Op den duur voelt de sporter niets meer in het bevroren lichaamsdeel. Uiteindelijk sterft de huid af, wordt ze zwart en komt ze los.

 

Eerste hulp bij bevriezing

    • Behandel eerst de onderkoeling, zodat het slachtoffer blijft leven.
    • Verwijder ringen, als je daardoor geen huidletsel veroorzaakt.
    • Laat de sporter de handen of voeten in water op lichaamstemperatuur dompelen.
    • Als er geen warm water is: vraag de sporter zijn handen onder de oksels te steken. Bevroren voeten kunnen tegen de buik onder de kleren van een helper worden opgewarmd.
    • Warm een vrieswond niet te snel op: wrijf niet en breng het lichaamsdeel niet in huidcontact met heet water, chemische verwarmingspacks of een andere warmtebron.
    • Prik blaren niet open.
    • Als de sporter is vastgevroren aan een voorwerp, spoel dan die plaats met lauw water. Schakel een elektrisch toestel vooraf uit! Gebruik nooit scherpe voorwerpen om de sporter los te maken.
    • Regel zo snel mogelijk medische hulp.

Vind een expert

  • Torsten Wauters

    Torsten Wauters

    Sportarts
  • Georges Gillis

    Sportarts
  • Dirk Gyselinck

    Sportarts
  • Guido Van Hirtum

    Sportarts
  • Wouter Peters

    Huisarts, Sportarts
  • BVBA Samcon

  • Annick Viaene

    Annick Viaene

    Fysisch arts / Revalidatie arts
  • Willy Platteeuw

    Sportarts
  • Gert Van Deurzen

    Kinesitherapeut
  • Peter Lagrou

    Sportarts
  • Ingrid Deweert

    Sportarts
  • Karel Pardaens

  • Dominique Devriese

    Dominique Devriese

    Kinesitherapeut, Osteopaat
  • Jempi Wilssens

  • Kris Demanet

    Sportarts
  • Hans Talloen

    Sportarts
  • Jos Benders

    Sportarts
  • Lander Dewitte

    Huisarts, Sportarts
  • Maarten Cox

    Sportarts
  • Lander Vanhee

    Sportarts
  • Stefaan Machiels

    Huisarts
  • Wim Derave

    Bewegingswetenschapper
  • Inge D'eer

    Fysisch arts / Revalidatie arts
  • Jens Van Akeleyen

    Fysisch arts / Revalidatie arts
  • Henry Carlier

    Sportarts
  • Johan Haegeman

    Sportarts
  • Carl De Crée

    Sportarts, Endocrinoloog, Bewegingswetenschapper, Trainer, Andere
  • Anja Van de Putte

    Huisarts
  • Frank De Winter

    Sportarts
  • Luc Peeters

    Sportarts
  • Jan Leire

    Sportarts
  • Koen Scheerlinck
    Penningmeester

    Koen Scheerlinck

    Sportkinesitherapeut
  • Thierry Op de Beeck

    Sportarts
  • Nathalie Van de Vyver

    Huisarts
  • Wilfried Colmonts

    Huisarts
  • Robin Vanhoudt

    Sportarts
  • Maries Aertgeerts

    Fysisch arts / Revalidatie arts
  • Angelique Veracx

    Angelique Veracx

    Osteopaat
  • Jeroen Stappers

    Jeroen Stappers

    Sportarts
  • John Ijzerman

    Sportarts
  • Ann Gillis

  • Renaat Huysmans

    Huisarts, Sportarts
  • Bruno Van Hoecke

    Fysisch arts / Revalidatie arts
  • Baldwin Sondervan

    Baldwin Sondervan

    Sportkinesitherapeut
  • Stefan Smits

    Sportarts
  • Kurt Heldenbergh

    Sportarts
  • Pascal De Smet

    Huisarts
  • Jolien Vanendert

    Sportdiëtist
  • Marc Hemeryck

    Sportarts
  • Peter Wieme

    Fysisch arts / Revalidatie arts
  • Johan Roeykens

  • Luc Baeyens

    Sportarts
  • Herwig Vergucht

    Sportkinesitherapeut
  • Peter Dieleman

    Sportarts
  • Michèle Verhaest

    Sportarts
  • Johan Docx

    Sportarts
  • Pascal Wernaers

    Orthopedisch chirurg
  • Elke Van den Steen

    Fysisch arts / Revalidatie arts
  • Stijn Bogaerts
    Ondervoorzitter

    Stijn Bogaerts

    Fysisch arts / Revalidatie arts
  • Erik Van Lierde

  • John Roosen

    Cardioloog
  • Bruno Vanhecke
    Secretaris

    Bruno Vanhecke

    Fysisch arts / Revalidatie arts
  • Ellen Van Puyvelde

    Ellen Van Puyvelde

    Sportarts
  • Filip Noe

    Fysisch arts / Revalidatie arts
  • Willy De Taellenaere

    Fysisch arts / Revalidatie arts
  • Steven Pauli

    Sportarts
  • Jan Boon

    Huisarts
  • jana stevens

    Podoloog
  • Reinout Van Schuylenbergh

    Reinout Van Schuylenbergh

    Bewegingswetenschapper, Trainer
  • Johan Pierret

    Sportarts
  • Gretel Descheemaeker

    Fysisch arts / Revalidatie arts
  • Marleen Lootens

    Sportarts
  • Charlotte De Jonckheere

    Charlotte De Jonckheere

    Podoloog
  • Ivan Ghillebert

    Huisarts
  • Michel D'Hollander

    Huisarts
  • Jan Vercammen

    Cardioloog
  • Ben Corteville

    Cardioloog
  • Jan Notredame

    Kinesitherapeut
  • Jasper Van Criekinge

    Sportarts
  • Chris Martens

    Orthopedisch chirurg
  • Katja Van Oostveldt
    Sportarts

    Katja Van Oostveldt

    Sportarts
  • Margaux Stevens

    Margaux Stevens

    Podoloog
  • Jettie Tempels

    Sportarts
  • Peter Plessers

  • An De Busser

    An De Busser

    Diëtist
  • Rik Derveaux

    Kinesitherapeut
  • Mathieu Maroy

    Fysisch arts / Revalidatie arts
  • Pieter Volcke

    Fysisch arts / Revalidatie arts
  • Michel Wynsberghe

    Kinesitherapeut
  • Myriam Willems

    Kinesitherapeut
  • Francis Lemmens

    Sportarts
  • Eddy Spans

    Sportarts
  • Tom Teulingkx

    Sportarts
  • Dirk Devleeschouwer

    Sportarts
  • Dieter De Clercq

    Sportarts
  • Jos Vandevenne

    Sportarts
  • Peter Germonpre

    Huisarts
  • Liesbeth Stulens

    Huisarts
  • Wouter Eraly

    Sportarts, Fysisch arts / Revalidatie arts
  • Trees Dooms

  • Guy Peeters

    Sportarts
  • Dr Colmonts Wilfried BV

    Wilfried Colmonts

    Sportarts
  • Stefan Hooftman

    Sportarts
  • Hugo Debouvere

    Huisarts
  • Gerrit De Loose

    Sportkinesitherapeut
  • Carmen Vanhaecke

    Sportarts
  • Daniel Baesberg

    Sportarts
  • Antoine Lutin

    Antoine Lutin

    Kinesitherapeut
  • Nick Hiltrop

    Cardioloog
  • Dirk Van de Velde

    Sportarts
  • Jan Verstuyft

    Sportarts
  • Jens Demanet

    Sportarts
  • Tyrone Devolder

    Huisarts
  • Luc Roland

    Sportarts
  • michel herssens

    Cardioloog
  • Tina Lambrechts

    Diëtist, Sportdiëtist
  • Jan Van Meirhaeghe

    Orthopedisch chirurg
  • Patrick Detemmerman

    Huisarts
  • Wim Van Nieuwenhuyse

    Orthopedisch chirurg
  • Sam Vermeire

    Sportarts
  • Sophie Lambrecht

    Fysisch arts / Revalidatie arts
  • Jo Vandersmissen

    Radioloog
  • Luc Fr. Janssens

    Sportarts
  • Jago Van Soom

    Jago Van Soom

    Sportarts
  • Leon Ghijselinck

    Sportarts
  • Ellen Beuckelaers

    Orthopedisch chirurg
  • Vincent Metsers

    Huisarts, Sportarts
  • Frederik Ponet

    Sportarts
  • Cedric Arijs
    Psycholoog, Sportpsycholoog

    Cedric Arijs

    Psycholoog, Sportpsycholoog
  • Eric Vandeputte

    Sportarts
  • Hendrik Roobaert

    Sportarts
  • Karl Brack

    Andere arts-specialist
  • Ingrid Dekelver

    Sportarts, Fysisch arts / Revalidatie arts
  • Jozef Vermylen

    Cardioloog
  • Herlinde Bossaert

    Sportarts
  • Joost Blontrock

    Sportarts
  • Voorzitter

    De Ridder Inge

    Sportdiëtist
  • Michel De Bruyne

    Sportarts
  • Wouter Van Den Broecke

    Orthopedisch chirurg
  • Benedicte Heyndrickx

    Cardioloog
  • Steven Reyskens

    Fysisch arts / Revalidatie arts
  • Pascale Berghmans

    Sportdiëtist, Bewegingsdeskundige, Andere
  • Jean-Paul Van der Sypt

    Sportarts
  • Lize Vaes

    Lize Vaes

    Huisarts, Sportarts
  • Jean-Paul Pierreux

    Huisarts
  • Jonas Massa

    Sportarts
  • Verhaegen Stijn

    Sportarts
  • Yves Van Doninck

    Sportarts
  • Nick Baelde

    Radioloog
  • Peter Muylaert

    Sportarts
  • Werner Vleugels

    Huisarts, Sportarts
  • Luus Tormans

    Podoloog
  • Guy Vermeiren

    Cardioloog
  • Mathias Peeters

    Sportarts
  • Kathleen De Smet

    Kinesitherapeut
  • Marc Van Hauwermeiren

    Sportarts
  • Kevin Robson

    Trainer
  • Inge Bru

    Sportarts, Fysisch arts / Revalidatie arts
  • Kristof Peeters

    Sportarts
  • Gerda Smets

    Sportarts
  • Marc Bomans

    Kinesitherapeut
  • Noegroho Handojo

    Radioloog
  • BV Huisartsenpraktijk De Vaart

    Sportarts
  • Maarten Couturier

    Sportarts
  • Annelies Harnie

    Sportarts
  • Eva De Mulder

    Podoloog
  • Joris Callens

    Fysisch arts / Revalidatie arts
  • Luc Vogelaers

    Huisarts
  • Karel De Crem

    Sportarts
  • Michel Creemers

    Huisarts
  • Patrick Govaert

    Sportarts
  • Willy Coosemans

  • Bob Brouwers

    Huisarts
  • Bert Vankerschaver

    Bert Vankerschaver

    Sportkinesitherapeut
  • Luk Buyse
    Huisarts, Sportarts

    Luk Buyse

    Huisarts, Sportarts
  • Frank Pauwels
    Voorzitter

    Frank Pauwels

    Sportarts
  • Vik Corstjens

    Sportarts
  • Sportarts

    Joris De Win

    Sportarts
  • Sportarts

    Rik De Kinderen

    Sportarts
  • Toon Goossens

    Sportarts
  • Philippe De Ryck

    Sportarts
  • Sara Kempeneers

    Podoloog
  • Jan Pieter Outtier

    Sportarts
  • Johan Wens

    Huisarts
  • Julien Ryckeboer

    Kinesitherapeut
  • Renaat Huysmans

    Sportarts
  • Gezond Sporten Vlaanderen

  • Mieke Van Vlaenderen

    Fysisch arts / Revalidatie arts
  • Marc Schiltz

  • Marianne Brabers

    Sportdiëtist
  • Bart Gadeyne

    Sportarts
  • Mileen De Vleeschhouwer

    Fysisch arts / Revalidatie arts
  • Annelies Van Erck

    Fysisch arts / Revalidatie arts
  • Guy Vanhees

    Sportarts
  • Dana Neirinck

    Podoloog
  • Machteld Royackers

    Huisarts
  • Ludovic Onkelinx

    Fysisch arts / Revalidatie arts
  • Leonie Geukens

    Fysisch arts / Revalidatie arts
  • Benjamin Goris

    Kinesitherapeut
  • Karolien Meersman

    Sportarts
  • Peter Claeys

    Sportarts
  • Dirk Van Genechten

    Sportarts
  • Koen Nys

    Sportarts
  • Lianne De Mey

    Sportarts
  • Marc Royackers

    Sportarts
  • Bram Debaene

    Sportarts
  • Annik Bosmans

    Fysisch arts / Revalidatie arts
  • Henri Van Herpen

    Kinesitherapeut
  • Dieter Vercaigne

    Sportkinesitherapeut
  • Kristof Ryheul

    Kristof Ryheul

    Trainer
  • Ine Schops

    Podoloog
  • Peter De Naeyer

    Sportarts
  • Dries Dieusaert

    Sportarts
  • Nathalie Odeur

    Huisarts
  • Koenraad Thuysbaert

    Sportarts
  • Marianne Cuyvers

    Sportdiëtist
  • Eddy Van Keerberghen

    Sportarts
  • Kris Vanderlinden

    Sportarts
  • Jan Wanten

    Sportarts
  • Steven Bex

    Steven Bex

    Sportarts
  • Koen Pansaers

    Sportarts
  • Sven Aertgeerts

    Sportarts
  • Jonas Docx

    Sportarts
  • Adelheid Steyaert

    Adelheid Steyaert

    Fysisch arts / Revalidatie arts
  • Kris Claes

    Kinesitherapeut
  • Bastiaan Verstraete

    Huisarts, Sportarts
  • Toon Cruyt

    Sportarts
  • Andreas Goddeeris

    Sportarts
  • Denis Jaeken

    Fysisch arts / Revalidatie arts
  • Piet Bouquillon

    Sportarts
  • Frederik Deconinck

    Frederik Deconinck

    Bewegingswetenschapper
  • Hans Jaspers

    Radioloog
  • Tom Smolders

    Huisarts
  • Johan Matthijs

    Huisarts
  • Stephan Ilsbrouckx

    Fysisch arts / Revalidatie arts
  • Bart Vandewynckele

    Sportarts
  • Filip Parmentier

    Sportarts
  • Wouter Dierynck

    Sportarts
  • Ignace Verscheure

    Sportarts
  • Frederik Van Acker

    Sportarts
  • Luc Itterbeek

    Sportarts
  • Mark Van Craenenbroeck

    Kinesitherapeut
  • Jo Verschueren

    Jo Verschueren

    Kinesitherapeut
  • Guy Vandenhoven

    Sportarts
  • Guy De Schutter

    Sportarts
  • Alain Van Noorbeeck

    Sportarts
  • Alain Schutjes

    Sportarts
  • Luc Van Landschoot

    Kinesitherapeut
  • Maaike Polspoel

    Diëtist, Sportdiëtist
  • An Konings

    Sportarts
  • Frédéric Van Burm

    Frédéric Van Burm

    Osteopaat
  • Steven Platteaux

    Sportarts
  • Kris Peeters

    Kris Peeters

    Sportarts
  • Bie Peremans

    Kinesitherapeut
  • Paul Meersman

    Sportarts
  • Ruth Vanderheyden

    Ruth Vanderheyden

    Diëtist, Sportdiëtist
  • Sofie Belis

    Sportarts
  • Ria Vanderstraeten

    Ria Vanderstraeten

    Sportdiëtist
  • Fabienne Van De Steene

    Sportkinesitherapeut
  • Marco Guidi

    Sportarts
  • Dirk De Mey

    Kinesitherapeut
  • Michael Nicasi

    Michael Nicasi

    Trainer
  • Stijn Delputte

    Sportarts
  • Robrecht Dhollander

    Huisarts

Gerelateerde items

Sportgeneeskunde
Doping

Cardiovasculaire risico's van prestatie bevorderende middelen en dopinggebruik

Sporter Sportprofessional Artikel Sportgeneeskunde
Training
Apneu

Apneutraining: Acute en chronische effecten op inspanningstolerantie

Sporter Artikel Training Training
Blessurepreventie
enkelverzwikking

Veel voorkomende sportblessures: een enkeldistorsie

Sporter Artikel Factsheet Video Blessurepreventie Training Gezond Sporten Blessurepreventie Training Gezond Sporten
Blessurepreventie
brace of tape .png

Sporten met een brace of een tape?

Sporter Artikel Blessurepreventie Training Gezond Sporten Blessurepreventie Training Gezond Sporten
Sluiten