Sportgeneeskunde
Online tool voor sport na corona
Sporter Sportprofessional Artikel Sportgeneeskunde Gezond Sporten Gezond SportenSporters die positief hebben getest op corona of COVID-19 hebben doorgemaakt, kunnen voor advies terecht op het sportmedisch internetplatform sportkeuring.be. Dat is geen luxe want naast ademhalingsklachten veroorzaakt het SARS-CoV-2-virus soms ook hartspierontsteking. De extra belasting van het hart die sport meebrengt, kan zo’n ontsteking verergeren. Dat risico bestaat zelfs als de sporter geen andere symptomen heeft gehad. Voor sportartsen en huisartsen is een stroomdiagram ontwikkeld om sporters specifiek na corona te begeleiden.
www.sportkeuring.be wordt aangepast aan corona
Al een jaar of vijf nu kunnen sporters of kandidaat-sporters op de website www.sportkeuring.be nagaan of een sportmedisch onderzoek nuttig of nodig kan zijn. Maar de pandemie laat ook hier haar sporen na. Wie vandaag naar de site surft, wordt meteen met corona geconfronteerd. Op de startpagina kun je aangeven of je positief hebt getest op corona. Als dat het geval is, dan krijg je advies over wat je te doen staat om te voorkomen dat intensief sporten eventuele hartschade als gevolg van COVID-19 verergert. Met intensief sporten bedoelen we zo hard sporten dat je zweet en niet meer gewoon kunt praten.
Maar zelfs als je niet positief hebt getest en alleen maar informatie wil over je sportmedische geschiktheid in het algemeen, moet je eerst een reeks vragen over corona beantwoorden. Dat is nodig, zowel voor je eigen gezondheid als die van de arts die het sportmedisch onderzoek uitvoert. Mogelijk moeten sporters niet alleen het sporten maar ook het sportmedisch onderzoek een tijdje uitstellen.
Virussen kunnen hartspierontsteking veroorzaken
Uit steeds meer studies blijkt dat het SARS-Cov-2-virus, net als veel andere visrussen, hartspierontsteking (myocarditis) kan veroorzaken. Zelfs coronapositieve sporters zonder longschade of andere tekenen van COVID-19, lopen een klein maar reëel risico op beschadiging van het hartspierweefsel. Hartspierontsteking kan wisselend verlopen. Soms brengt de aandoening weinig of geen klachten mee. In ernstiger gevallen wordt de hartspierfunctie aangetast, wat pijn op de borst, hartkloppingen en zelfs hartfalen kan veroorzaken.
Wat moeten sporters weten over corona?
Heb je symptomen die op COVID-19 kunnen wijzen? Bel dan je huisarts.
Sporters met symptomen die op COVID-19 kunnen wijzen (zie verder), moeten net als iedereen hun huisarts bellen. Leggen ze daarna een positieve coronatest af, dan hangt het protocol voor sporthervatting af van de ernst van de symptomen.
-
Geen of milde symptomen
Heb je positief getest maar heb je geen of alleen milde symptomen?
In 80% van de besmettingen zijn er geen of alleen milde symptomen. Een hartonderzoek is dan niet nodig, maar de sporter moet wel in quarantaine gaan en mag 10 dagen niet sporten.
Ben je na 10 dagen klachtenvrij?
Dan mag je weer sporten, zonder (nieuwe) coronatest of hartonderzoek. Hou wel in de gaten of je (opnieuw) symptomen krijgt tijdens of na het sporten. In dat geval bel je het best je huisarts of sportarts.
Heb je na 10 dagen coronasymptomen?
Bel je huisarts of sportarts.
-
Matige tot ernstige symptomen
Had je matige tot ernstige klachten, maar kon je nog thuis uitzieken?
Voor sporters die matige tot ernstige symptomen van COVID-19 hebben gehad, is de situatie anders. Het risico op hartspierontsteking neemt immers toe met de ernst van COVID-19. Deze sporters krijgen het uitdrukkelijke advies zich na 10 dagen te laten onderzoeken voor ze opnieuw sporten.
Je kunt daarvoor terecht bij je huis- of sportarts. Die zal de aard en de ernst van de symptomen onderzoeken, een rust-ecg (hartfilmpje) uitvoeren en een bloedstaal nemen voor een bepaling van het troponine (een eiwit dat vrijkomt als de hartspier wordt beschadigd) en het C-reactief proteïne (een maat voor ontsteking). Je kunt naar een cardioloog worden verwezen voor een echocardiogram (echografie van het hart).
Als alle onderzoeken normaal zijn, de COVID-19-symptomen verdwenen zijn en er na de positieve COVID-19-test 10 dagen verstreken zijn, dan mogen de sportactiviteiten geleidelijk worden hervat. Keren symptomen terug, dan moeten in overleg met de huis- of sportarts en de cardioloog extra onderzoeken worden uitgevoerd.
Heb je in het ziekenhuis gelegen met COVID-19?
Als je zo ernstig ziek bent geweest dat je naar het ziekenhuis moest, en zeker op intensieve zorg, dan zijn een MRI-scan van het hart en doorgedreven longonderzoek noodzakelijk voor je weer kunt sporten. Die onderzoeken kunnen al in het ziekenhuis worden opgestart.
Het corona-hartprotocol voor artsen
Extra wetenschappelijk onderzoek is nodig maar op basis van de gegevens die al bekend zijn over corona en hartspierontsteking, heeft het Forum Sportcardiologie een protocol opgesteld dat artsen kunnen hanteren voor de optimale begeleiding van mensen die na een (mogelijke) coronabesmetting of na COVID-19 opnieuw intensief willen sporten. Het protocol werd schematisch samengevat in een flowchart.
Nog eens op een rij: de sympotomen
De hoofdsymptomen van COVID-19 zijn plots opgekomen en onverklaarde:
- hoest
- kortademigheid (dyspneu)
- pijn op de borst (thoracale pijn)
- reukverlies (anosmie)
- smaakverlies (dysgeusie)
- koorts (bij kinderen)
Eén van deze hoofdsymptomen moet voor de sporter volstaan om de huisarts te bellen of — voor de arts — om een sporter te testen op SARS-CoV-2.
Dat moet ook bij 2 of meer van de volgende symptomen:
- koorts (bij volwassenen)
- spierpijn
- onverwachte vermoeidheid
- niezen of neusloop (rhinitis)
- keelpijn
- hoofdpijn
- gebrek aan eetlust (anorexie)
- bij ouderen: buikloop, acute verwardheid of een plotse val
maar ook als chronische ademhalingsproblemen (astma, chronische hoest, COPD…) plots erger worden.
Over het forum sportcardiologie
Het Forum Sportcardiologie is een samenwerkingsverband tussen (sport)cardiologen Guido Claessen (UZ Leuven), Hein Heidbuchel (UZ Antwerpen), Hielko Miljoen (UZ Antwerpen), Tom Rossenbacker (Imelda ziekenhuis Bonheiden) en Frank Timmermans (UZ Gent), sportartsen Tom Teulingkx en Luk Buyse van de vereniging voor Sport- en Keuringsartsen (SKA) en sportarts Frank Pauwels van Gezond Sporten Vlaanderen. Het doel van het forum is sporters en artsen correct informeren over de invloed van sport op het hart.