Het WK voetbal: technologie & geneeskunde hand in hand

Het WK voetbal: technologie & geneeskunde hand in hand

Dr. Kristof Sas beëindigde zijn professionele voetbalcarrière in 2005 om te starten als teamarts bij RSC Anderlecht. Hij werkte achtereenvolgens voor RSC Anderlecht, Club Brugge en opnieuw RSC Anderlecht. Momenteel is hij teamarts van onze Rode Duivels en consulent voor Royal Antwerp FC. Daarnaast heeft hij ook een privépraktijk als sportarts in Antwerpen, Brussel, Gent en Oudenaarde, waarbij zijn focus vooral ligt in de diagnostiek en behandeling van spier-, pees- en kraakbeenletsels. Als voetbalarts is hij ook gespecialiseerd in ‘pubalgie’. Hij wordt ook beschouwd als een expert in echo geleide PRP behandelingen. Recent is daar de innovatieve behandeling met stamcellen bijgekomen. Tenslotte werkt hij ook als spoedarts in AZ Glorieux te Ronse en is hij ondervoorzitter van de BFDA (Belgian Football Doctors and Associates).
Sporter Blog Sportgeneeskunde Voetbal

Dr. Kristof Sas trok in december samen met zijn medische staf en met de Rode Duivels naar het WK voetbal in Qatar. Het belang van zo'n medisch team tijdens sportwedstrijden werd al meermaals duidelijk. Ze kregen op dit WK heel wat extra maatregelen om hen zo goed mogelijk bij te staan zodat ze de juiste medische beslissingen konden maken. Dr. Sas vertelt je hier alles over in zijn eerste blogpost!

Het WK voetbal ligt nog maar net achter ons. En dan denken we toch vooral terug aan de prachtige apotheose, aan de legendarische finale tussen Argentinië en Frankrijk, het epische duel tussen Lionel Messi en Kylian Mbappé. 

Uiteindelijk trok Messi en zijn Argentinië na een beklijvende thriller aan het langste eind. Een orgelpunt voor zijn prachtige carrière.

Vanuit medisch oogpunt onthouden we vooral ‘de wissel te veel’ van Frankrijk. Hoe was het mogelijk dat de Fransen in de finale 7 vervangingen konden doen in plaats van 5? De zesde wissel was mogelijk omdat er verlengingen gespeeld werden. De 7de wissel daarentegen was een curiosum en een innovatie in het voetbal. Het betrof een ‘concussion substitution’: Rabiot kon via een ‘speciaal formulier’ gewisseld worden om medische redenen: hij was tijdens de wedstrijd slachtoffer geworden van hoofdtrauma en ondervond daar tijdens het verdere verloop van de wedstrijd wellicht de gevolgen van. Op aangeven van de Franse bondsdokter werd Rabiot pas tijdens de verlengingen vervangen omwille van een mogelijke concussion (hersenschudding) opgelopen tijdens de reguliere speeltijd. Hiervoor is enkel de inschatting door de arts voldoende. Er zijn geen voorwaarden of criteria aan gekoppeld (bewustzijnsverlies, geheugenverlies, wankele gang…). Uiteraard zijn die symptomen wel een duidelijke aanwijzing voor een ‘concussion’.

Tijdens dit WK was ‘concussion’ trouwens één van de aandachtspunten van het medical committee van de FIFA. In die mate zelfs dat er op verschillende vlakken bijstand werd verleend, maar ook controle was. In eerste instantie kon de medische staf van elk land beschikken over een eigen tablet op de bank en in de tribune. Deze tablet biedt de mogelijkheid om live de wedstrijd te volgen, maar ook om bij blessures (niet enkel bij hoofdtraumata) de beelden vanuit verschillende hoeken opnieuw te bekijken (evt. zelfs in slow motion). Omdat de arts en kinesitherapeut bij blessures onmiddellijk zorgen toedienen aan de geblesseerde speler op het veld, hebben zij niet de mogelijkheid om de beelden te bekijken alvorens op het veld de toestand van de speler te beoordelen. Daarom beschikt iemand van de medische staf (vaak de tweede arts) in de tribune over een tweede tablet om de beelden dadelijk te analyseren.

De FIFA voorziet elk medisch team ook van 5 walkietalkies zodat de communicatie tussen de mensen op het terrein (die een klinische inschatting maken), de stafleden in de tribune (die beschikken over de beelden) en de technische staf op de bank vlot en correct kan verlopen. Maar ik sprak niet enkel over ondersteunende tools, maar ook van controle. Dat wil ik graag ook nog even voor jullie verduidelijken. Sowieso is er bij internationale wedstrijden een MUG team (urgentie-arts met verpleegkundigen) standby aan de rand van het terrein. Zij zijn daar beschikbaar om bijstand te verlenen in geval van medische urgenties op het veld (niet in de tribune). Voor dit WK werd deze arts ook belast met een extra taak: het beoordelen van hoofdtrauma’s. Net zoals wij, als teamarts, beroep konden doen op de hulp van onze collega in de tribune, werd de medical coördinator aan de zijlijn bijgestaan door een ‘injury spotter’ in de tribune. Ook zij hadden radiocontact. Samen konden zij, in geval van een hoofdtrauma, met de desbetreffende teamarts overleggen. Maar als de medical coordinator en de injury spotter de indruk hadden dat de blessure ernstiger zou kunnen zijn dan ingeschat door de teamarts, konden zij toch aangeven dat er sprake was van een ‘yellow flag’ or ‘red flag’. Bij een ‘yellow flag’ werd er ten stelligste aangeraden om een concussion substitution te overwegen, bij een red flag (bv. bewustzijnsverlies of duidelijk verlies van coördinatie) werd er met aandrang gevraagd om een vervanging door te voeren. Het toeval wil dat er zich vooral in het begin van het WK (en zoals vermeld in het geval van Rabiot op het einde) zulke scenario’s hebben voorgedaan. 

Het afgelopen EK indachtig (de reanimatie van de Deense speler Christian Eriksen) was het tweede aandachtspunt de toediening van de eerste zorgen bij een hartstilstand (of andere kritische medische toestand). Hiervoor werd een strak protocol uitgetekend. Bovendien werden alle teamartsen enkele maanden voor het WK uitgenodigd om in Qatar uitgebreid geinformeerd en getraind (via workshops) te worden in het kader van beide aandachtspunten.

Het gevoel dat bij ons, Belgen, overheerst is er toch eerder één van ‘wat als’… Wat als één van die kansen van Lukaku tegen Kroatië een doelpunt zou geweest zijn? Wat als Romelu fit aan het WK had kunnen beginnen?

De hamstringblessure van onze topscorer heeft uitgebreid het nieuws gehaald voor en tijdens het WK. 

Het lijkt me dan ook een goed idee om tijdens de volgende blogpost hamstringletsels in het voetbal in detail te bekijken.

Vind een expert

  • Luc Peeters

    Sportarts
  • Bie Peremans

    Kinesitherapeut
  • Karel De Crem

    Sportarts
  • Michel De Bruyne

    Sportarts
  • Pascal De Smet

    Huisarts
  • Luc Baeyens

    Sportarts
  • Steven Pauli

    Sportarts
  • Peter Germonpre

    Huisarts
  • Koenraad Thuysbaert

    Sportarts
  • Koen Scheerlinck
    Penningmeester

    Koen Scheerlinck

    Sportkinesitherapeut
  • Verhaegen Stijn

    Sportarts
  • Johan Pierret

    Sportarts
  • Johan Wens

    Huisarts
  • Jan Verstuyft

    Sportarts
  • Annik Bosmans

    Fysisch arts / Revalidatie arts
  • Thierry Op de Beeck

    Sportarts
  • Stijn Delputte

    Sportarts
  • Willy De Taellenaere

    Fysisch arts / Revalidatie arts
  • Marleen Lootens

    Sportarts
  • Leon Ghijselinck

    Sportarts
  • Bob Brouwers

    Huisarts
  • Eddy Van Keerberghen

    Sportarts
  • Inge Bru

    Sportarts, Fysisch arts / Revalidatie arts
  • Myriam Willems

    Kinesitherapeut
  • Filip Parmentier

    Sportarts
  • Guy Vandenhoven

    Sportarts
  • Sportarts

    Joris De Win

    Sportarts
  • Luus Tormans

    Podoloog
  • Dirk Devleeschouwer

    Sportarts
  • Vincent Metsers

    Huisarts, Sportarts
  • Chris Martens

    Orthopedisch chirurg
  • Lander Dewitte

    Huisarts, Sportarts
  • Dirk Gyselinck

    Sportarts
  • Ben Corteville

    Cardioloog
  • Carmen Vanhaecke

    Sportarts
  • Ingrid Deweert

    Sportarts
  • BV Huisartsenpraktijk De Vaart

    Sportarts
  • Georges Gillis

    Sportarts
  • Jonas Massa

    Sportarts
  • Jens Demanet

    Sportarts
  • Michel Creemers

    Huisarts
  • Roel Jacobs

    Roel Jacobs

    Kinesitherapeut, Sportkinesitherapeut
  • Antoine Lutin

    Antoine Lutin

    Kinesitherapeut
  • Luc Vogelaers

    Huisarts
  • Pascale Berghmans

    Sportdiëtist, Bewegingsdeskundige, Andere
  • John Roosen

    Cardioloog
  • Machteld Royackers

    Huisarts
  • Stefan Hooftman

    Sportarts
  • Annick Viaene

    Annick Viaene

    Fysisch arts / Revalidatie arts
  • Jens Van Akeleyen

    Fysisch arts / Revalidatie arts
  • Raf Coremans

    Huisarts, Sportarts
  • Jean-Paul Pierreux

    Huisarts
  • Cedric Arijs
    Psycholoog, Sportpsycholoog

    Cedric Arijs

    Psycholoog, Sportpsycholoog
  • Guy Peeters

    Sportarts
  • Peter Dieleman

    Sportarts
  • Dominique Devriese

    Dominique Devriese

    Kinesitherapeut, Osteopaat
  • Mark Van Craenenbroeck

    Kinesitherapeut
  • Maaike Polspoel

    Diëtist, Sportdiëtist
  • Kris Claes

    Kinesitherapeut
  • Benedicte Heyndrickx

    Cardioloog
  • Sam Vermeire

    Sportarts
  • Leonie Geukens

    Fysisch arts / Revalidatie arts
  • Bruno Vanhecke
    Secretaris

    Bruno Vanhecke

    Fysisch arts / Revalidatie arts
  • Renaat Huysmans

    Sportarts
  • Hendrik Roobaert

    Sportarts
  • Frederik Van Acker

    Sportarts
  • Mileen De Vleeschhouwer

    Fysisch arts / Revalidatie arts
  • Sara Kempeneers

    Podoloog
  • Angelique Veracx

    Angelique Veracx

    Osteopaat
  • Kris Vanderlinden

    Sportarts
  • Dirk Van de Velde

    Sportarts
  • Michel D'Hollander

    Huisarts
  • Trees Dooms

  • Herwig Vergucht

    Sportkinesitherapeut
  • Karl Brack

    Andere arts-specialist
  • Bart Gadeyne

    Sportarts
  • Eric Vandeputte

    Sportarts
  • Tyrone Devolder

    Huisarts
  • Kristof Ryheul

    Kristof Ryheul

    Trainer
  • Frederik Ponet

    Sportarts
  • Bert Vankerschaver

    Bert Vankerschaver

    Sportkinesitherapeut
  • Willy Coosemans

  • Luc Van Landschoot

    Kinesitherapeut
  • Ria Vanderstraeten

    Ria Vanderstraeten

    Sportdiëtist
  • Paul Meersman

    Sportarts
  • Steven Bex

    Steven Bex

    Sportarts
  • Marc Hemeryck

    Sportarts
  • Jeroen Stappers

    Jeroen Stappers

    Sportarts
  • Pascal Wernaers

    Orthopedisch chirurg
  • Luc Roland

    Sportarts
  • Gert Van Deurzen

    Kinesitherapeut
  • Jos Vandevenne

    Sportarts
  • Bram Debaene

    Sportarts
  • Jettie Tempels

    Sportarts
  • Dieter Vercaigne

    Sportkinesitherapeut
  • Nathalie Odeur

    Huisarts
  • Erik Van Lierde

  • Marc Royackers

    Sportarts
  • Michael Nicasi

    Michael Nicasi

    Trainer
  • Julien Ryckeboer

    Kinesitherapeut
  • Jolien Vanendert

    Sportdiëtist
  • Hans Talloen

    Sportarts
  • Adelheid Steyaert

    Adelheid Steyaert

    Fysisch arts / Revalidatie arts
  • Andreas Goddeeris

    Sportarts
  • Patrick Detemmerman

    Huisarts
  • Michèle Verhaest

    Sportarts
  • Jo Vandersmissen

    Radioloog
  • Wouter Van Den Broecke

    Orthopedisch chirurg
  • Marc Van Hauwermeiren

    Sportarts
  • Renaat Huysmans

    Huisarts, Sportarts
  • Philippe De Ryck

    Sportarts
  • Johan Matthijs

    Huisarts
  • Nathalie Van de Vyver

    Huisarts
  • Dirk Van Genechten

    Sportarts
  • Kris Peeters

    Kris Peeters

    Sportarts
  • Peter De Naeyer

    Sportarts
  • Noegroho Handojo

    Radioloog
  • Mathias Peeters

    Sportarts
  • Dr Colmonts Wilfried BV

    Wilfried Colmonts

    Sportarts
  • Patrick Govaert

    Sportarts
  • Karel Pardaens

  • Peter Muylaert

    Sportarts
  • Henry Carlier

    Sportarts
  • Ruth Vanderheyden

    Ruth Vanderheyden

    Diëtist, Sportdiëtist
  • Robrecht Dhollander

    Huisarts
  • Jago Van Soom

    Jago Van Soom

    Sportarts
  • Dries Dieusaert

    Sportarts
  • Stephan Ilsbrouckx

    Fysisch arts / Revalidatie arts
  • Katja Van Oostveldt
    Sportarts

    Katja Van Oostveldt

    Sportarts
  • Marianne Brabers

    Sportdiëtist
  • Baldwin Sondervan

    Baldwin Sondervan

    Sportkinesitherapeut
  • Jan Leire

    Sportarts
  • Wim Van Nieuwenhuyse

    Orthopedisch chirurg
  • Anja Van de Putte

    Huisarts
  • Ine Schops

    Podoloog
  • Denis Jaeken

    Fysisch arts / Revalidatie arts
  • Yves Van Doninck

    Sportarts
  • Piet Bouquillon

    Sportarts
  • Peter Lagrou

    Sportarts
  • Herlinde Bossaert

    Sportarts
  • Benjamin Goris

    Kinesitherapeut
  • Jempi Wilssens

  • Dana Neirinck

    Podoloog
  • Sofie Belis

    Sportarts
  • Nick Hiltrop

    Cardioloog
  • Ellen Beuckelaers

    Orthopedisch chirurg
  • Johan Haegeman

    Sportarts
  • Filip Noe

    Fysisch arts / Revalidatie arts
  • Marc Schiltz

  • Ellen Van Puyvelde

    Ellen Van Puyvelde

    Sportarts
  • Annelies Harnie

    Sportarts
  • Annelies Van Erck

    Sportarts, Fysisch arts / Revalidatie arts
  • Luc Itterbeek

    Sportarts
  • Bruno Van Hoecke

    Fysisch arts / Revalidatie arts
  • Gerrit De Loose

    Sportkinesitherapeut
  • Marianne Cuyvers

    Sportdiëtist
  • Vik Corstjens

    Sportarts
  • Wouter Dierynck

    Sportarts
  • Tom Teulingkx

    Sportarts
  • Lianne De Mey

    Sportarts
  • Sven Aertgeerts

    Sportarts
  • Peter Wieme

    Fysisch arts / Revalidatie arts
  • Sophie Lambrecht

    Fysisch arts / Revalidatie arts
  • Kurt Heldenbergh

    Sportarts
  • John Ijzerman

    Sportarts
  • Hans Jaspers

    Radioloog
  • Kris Demanet

    Sportarts
  • Hugo Debouvere

    Huisarts
  • Wilfried Colmonts

    Huisarts
  • Werner Vleugels

    Huisarts, Sportarts
  • Peter Claeys

    Sportarts
  • Stefaan Machiels

    Huisarts
  • Ivan Ghillebert

    Huisarts
  • Kristof Peeters

    Sportarts
  • Wouter Peters

    Huisarts, Sportarts
  • Johan Docx

    Sportarts
  • Jan Vercammen

    Cardioloog
  • Kathleen De Smet

    Kinesitherapeut
  • Jan Notredame

    Kinesitherapeut
  • Koen Nys

    Sportarts
  • Willy Platteeuw

    Sportarts
  • Lander Vanhee

    Sportarts
  • Guido Van Hirtum

    Sportarts
  • An Konings

    Sportarts
  • Margaux Stevens

    Margaux Stevens

    Podoloog
  • Inge D'eer

    Fysisch arts / Revalidatie arts
  • Marc Bomans

    Kinesitherapeut
  • Marco Guidi

    Sportarts
  • Ingrid Dekelver

    Sportarts, Fysisch arts / Revalidatie arts
  • Mieke Van Vlaenderen

    Fysisch arts / Revalidatie arts
  • Jozef Vermylen

    Cardioloog
  • Francis Lemmens

    Sportarts
  • Robin Vanhoudt

    Sportarts
  • Gerda Smets

    Sportarts
  • Sportarts

    Rik De Kinderen

    Sportarts
  • Lize Vaes

    Lize Vaes

    Huisarts, Sportarts
  • Karolien Meersman

    Sportarts
  • Frank De Winter

    Sportarts
  • Jan Boon

    Huisarts
  • Joris Callens

    Fysisch arts / Revalidatie arts
  • Nick Baelde

    Radioloog
  • jana stevens

    Podoloog
  • Jean-Paul Van der Sypt

    Sportarts
  • Guy Vanhees

    Sportarts
  • Toon Goossens

    Sportarts
  • Wim Derave

    Bewegingswetenschapper
  • Kevin Robson

    Trainer
  • Frédéric Van Burm

    Frédéric Van Burm

    Osteopaat
  • Jo Verschueren

    Jo Verschueren

    Kinesitherapeut
  • An De Busser

    An De Busser

    Diëtist
  • Koen Pansaers

    Sportarts
  • Jos Benders

    Sportarts
  • Ann Gillis

  • Carl De Crée

    Sportarts, Endocrinoloog, Bewegingswetenschapper, Trainer, Andere
  • Eddy Spans

    Sportarts
  • Jan Pieter Outtier

    Sportarts
  • Gezond Sporten Vlaanderen

  • Voorzitter

    De Ridder Inge

    Sportdiëtist
  • Henri Van Herpen

    Kinesitherapeut
  • Guy De Schutter

    Sportarts
  • Maries Aertgeerts

    Fysisch arts / Revalidatie arts
  • Elke Van den Steen

    Fysisch arts / Revalidatie arts
  • Mathieu Maroy

    Fysisch arts / Revalidatie arts
  • Wouter Eraly

    Sportarts, Fysisch arts / Revalidatie arts
  • Alain Van Noorbeeck

    Sportarts
  • Frederik Deconinck

    Frederik Deconinck

    Bewegingswetenschapper
  • Tom Smolders

    Huisarts
  • Ludovic Onkelinx

    Fysisch arts / Revalidatie arts
  • Johan Roeykens

  • BVBA Samcon

  • Bart Vandewynckele

    Sportarts
  • Luc Fr. Janssens

    Sportarts
  • Daniel Baesberg

    Sportarts
  • michel herssens

    Cardioloog
  • Rik Derveaux

    Kinesitherapeut
  • Frank Pauwels
    Voorzitter

    Frank Pauwels

    Sportarts
  • Steven Platteaux

    Sportarts
  • Jonas Docx

    Sportarts
  • Bastiaan Verstraete

    Huisarts, Sportarts
  • Tina Lambrechts

    Diëtist, Sportdiëtist
  • Peter Plessers

  • Guy Vermeiren

    Cardioloog
  • Maarten Couturier

    Sportarts
  • Pieter Volcke

    Fysisch arts / Revalidatie arts
  • Dirk De Mey

    Kinesitherapeut
  • Liesbeth Stulens

    Huisarts
  • Charlotte De Jonckheere

    Charlotte De Jonckheere

    Podoloog
  • Alain Schutjes

    Sportarts
  • Michel Wynsberghe

    Kinesitherapeut
  • Jan Wanten

    Sportarts
  • Jan Van Meirhaeghe

    Orthopedisch chirurg
  • Jasper Van Criekinge

    Sportarts
  • Stijn Bogaerts
    Ondervoorzitter

    Stijn Bogaerts

    Fysisch arts / Revalidatie arts
  • Stefan Smits

    Sportarts
  • Eva De Mulder

    Podoloog
  • Toon Cruyt

    Sportarts
  • Steven Reyskens

    Fysisch arts / Revalidatie arts
  • Maarten Cox

    Sportarts
  • Reinout Van Schuylenbergh

    Reinout Van Schuylenbergh

    Bewegingswetenschapper, Trainer
  • Dieter De Clercq

    Sportarts
  • Torsten Wauters

    Torsten Wauters

    Sportarts
  • Fabienne Van De Steene

    Sportkinesitherapeut
  • Luk Buyse
    Huisarts, Sportarts

    Luk Buyse

    Huisarts, Sportarts
  • Ignace Verscheure

    Sportarts
  • Joost Blontrock

    Sportarts
  • Gretel Descheemaeker

    Fysisch arts / Revalidatie arts

Gerelateerde items

Sportgeneeskunde
Doping

Cardiovasculaire risico's van prestatie bevorderende middelen en dopinggebruik

Sporter Sportprofessional Artikel Sportgeneeskunde
Beleid
Corona en kinderen.png

Laat kinderen zoveel mogelijk normaal sporten

Sporter Sportorganisatie Sportprofessional Nieuws Gezond Sporten Beleid Sportgeneeskunde Gezond Sporten
Sportgeneeskunde
Lies

Pubalgie, what’s in the name?

Sporter Blog Voetbal Sportmedisch Sportgeneeskunde
Sportgeneeskunde
Hamstringblessures

Een hamstringblessure? Nooit eenvoudig!

Sporter Blog Voetbal Sportmedisch Sportgeneeskunde
Sluiten