Hartstilstand in de sport

Hartstilstand in de sport

Sportieq is een multidisciplinaire vereniging die zoveel mogelijk (para)medische professionals uit de sportgeneeskunde in de brede zin van het woord wil samenbrengen om gezond sporten in Vlaanderen wetenschappelijk verantwoord te promoten. Wij staan zowel open voor verenigingen als voor sportmedische professionals die zich op individuele basis willen engageren binnen Sportieq.
Sporter Artikel Sportgeneeskunde

Er gaat haast geen maand voorbij of ergens is weer een sporter aan een hartprobleem bezweken. De gevallen die de media halen, betreffen meestal jonge sporters. Het gebeurt in ons land minstens dertig keer per jaar. Dat zijn elk jaar dertig jonge levens die worden verwoest, telkens een onmetelijk drama voor nog veel meer nabestaanden. 

Het fenomeen verbijstert daardoor ook de hele publieke opinie en zet mensen op het verkeerde been. Ze krijgen immers de indruk dat sporten in plaats van gezond levensgevaarlijk kan zijn. Want wie niet sport, kan ook niet doodvallen door te sporten.

Dat je door te weinig beweging in vergelijking met sporters een veel groter risico loopt om vroegtijdig aan iets anders te sterven, is óók waar. Maar leg dat maar eens uit aan nabestaanden die een sporter hebben verloren aan een verborgen hartkwaal die mogelijk had kunnen worden opgespoord en behandeld.

Hartafwijkingen zijn de belangrijkste vorm van aangeboren aandoeningen. Iets minder dan 1 procent van alle baby’s wordt ermee geboren. Die afwijkingen zijn lang niet altijd gevaarlijk, maar je bent er toch maar beter van op de hoogte.

 

Wat zijn de afwijkingen?

In de meeste gevallen van plotse hartstilstand bij jonge sporters blijkt achteraf dat ze al een hartprobleem hadden waarvan niemand op de hoogte was. Vaak is dat een aangeboren afwijking, een hartritmestoornis bijvoorbeeld, zoals het lange QT-, het Brugada- of het Wolf-Parkinson- White-syndroom (WPW).

Ook hypertrofische cardiomyopathie (HCM) komt vaak voor. Bij die aandoening is een deel van de hartspier, het schot tussen de hartkamers meestal, verdikt. Één op de tweehonderd mensen heeft aanleg voor HCM, veel meer dan vroeger werd aangenomen. Plotse hartdood door HCM zie je vaak in start-stopsporten als voetbal en basketbal, en zelden in uithoudingssporten.

Ook de ziekte van Marfan, hartklepproblemen en aangeboren afwijkingen van de kransslagaders kunnen in de sport aan de basis liggen van hartdood. Voorts heb je niet-aangeboren oorzaken die soms onopgemerkt blijven, zoals myocarditis, een (meestal virale) ontsteking van de hartspier.

 

Is het de schuld van sporten?

Als sporters een hartstilstand krijgen, dan is er meestal een onderliggend hartprobleem en was sport alleen de uitlokkende factor. Het slachtoffer had net zo goed kunnen instorten door naar de bus of een trap op te rennen.

Het kan niet genoeg worden benadrukt dat sport vooral hartziekten voorkomt en op die manier al ontelbare mensen heeft behoed voor hartproblemen. Toch kan ook het sporten zelf een nadelige invloed op het hart hebben. ‘Zo kunnen de veranderingen die optreden in een sporthart, bijdragen tot een verhoogd risico op ritmestoornissen. Bovendien lokken de omstandigheden tijdens het sporten of kort erna, wanneer het lichaam van de inspanning herstelt, soms ritmestoornissen uit’, zegt prof. dr. Hein Heidbuchel, diensthoofd cardiologie van het UZA.

 

Zijn er alarmsignalen?

Sporters die een hartstilstand overleefd hebben, melden vaak dat ze tijdens het sporten al voortekenen hadden, zoals hartkloppingen, pijn op de borst of duizeligheid. Heb je tijdens het sporten ooit een van die symptomen gehad, neem dan zeker contact op met je huisarts!

 

Wat kun je als sporter of als sportouder zelf doen?

Wat je sowieso kunt doen, is de vragenlijst op sportkeuring.be invullen. Als daaruit blijkt dat een sportmedisch onderzoek nodig en raadzaam is, dan krijg je op het juiste moment een hartonderzoek met een hartfilmpje. Aan de hand van zo’n rust-ecg kan de arts 85 procent van alle verborgen hartproblemen opsporen. De vereniging van Sport- en Keuringsartsen (SKA) adviseert een hartfilmpje voor alle sporttieners vanaf veertien jaar. Vóór die leeftijd komen hartstilstanden in de sport heel zelden voor. Bovendien valt het onvolgroeide hart van een jonger kind moeilijk met een rust-ecg te beoordelen.

 

Hartschudding

Een speciaal geval van hartstilstand in de sport is commotio cordis, letterlijk vertaald: hartschudding. Daarbij ontstaat een levensgevaarlijke ritmestoornis als gevolg van een harde klap op het hart, bijvoorbeeld van een basketbal. Als die smak op het verkeerde moment tijdens de hartslagcyclus plaatsvindt, dan bestaat het risico dat de hartkamers op hol slaan en de bloedsomloop stilvalt.

Het verschijnsel treft vooral jongens en jonge mannen die een sport beoefenen waarin klappen op de borstkas voorkomen, door een trap, slag of een harde bal. Commotio cordis is zeldzaam: in de Verenigde Staten, waar zestig keer meer mensen wonen dan in Vlaanderen, werden in zestien jaar tijd 170 gevallen gemeld, bijna allemaal jonge, mannelijke sporters zonder bekende hartproblemen.

Vind een expert

  • Yves Van Doninck

    Sportarts
  • Julien Ryckeboer

    Kinesitherapeut
  • Michèle Verhaest

    Sportarts
  • Ludovic Onkelinx

    Fysisch arts / Revalidatie arts
  • Jan Notredame

    Kinesitherapeut
  • Jago Van Soom

    Jago Van Soom

    Sportarts
  • Gretel Descheemaeker

    Fysisch arts / Revalidatie arts
  • Dirk De Mey

    Kinesitherapeut
  • Annick Viaene

    Annick Viaene

    Fysisch arts / Revalidatie arts
  • Jan Wanten

    Sportarts
  • Baldwin Sondervan

    Baldwin Sondervan

    Sportkinesitherapeut
  • Henri Van Herpen

    Kinesitherapeut
  • Jason Coldwell

    Kinesitherapeut, Sportkinesitherapeut
  • Ivan Ghillebert

    Huisarts
  • Leysen Joppe

    Leysen Joppe

    Diëtist, Sportdiëtist
  • Carl De Crée

    Sportarts, Endocrinoloog, Bewegingswetenschapper, Trainer, Andere
  • Luc Fr. Janssens

    Sportarts
  • Barbara Vandenbussche

    Barbara Vandenbussche

    Kinesitherapeut
  • Joost Blontrock

    Huisarts, Sportarts
  • Pascal De Smet

    Huisarts
  • Jeroen Stappers

    Jeroen Stappers

    Sportarts, Fysisch arts / Revalidatie arts
  • Jean-Paul Van der Sypt

    Sportarts
  • Alain Van Noorbeeck

    Sportarts
  • Voorzitter

    Inge De Ridder

    Sportdiëtist
  • Peter Dieleman

    Sportarts
  • Bruno Vanhecke
    Secretaris

    Bruno Vanhecke

    Fysisch arts / Revalidatie arts
  • Johan Pierret

    Sportarts
  • Guy Peeters

    Sportarts
  • Wim Derave

    Bewegingswetenschapper
  • Jan Verstuyft

    Sportarts
  • Ben Corteville

    Cardioloog
  • Michael Nicasi

    Michael Nicasi

    Trainer
  • Frank De Winter

    Sportarts
  • Koen Pansaers

    Sportarts
  • An De Busser

    An De Busser

    Diëtist
  • Joris Callens

    Fysisch arts / Revalidatie arts
  • Michel Wynsberghe

    Kinesitherapeut, Trainer
  • Erik Van Lierde

  • Antoine Lutin

    Antoine Lutin

    Kinesitherapeut
  • John Roosen

    Cardioloog
  • Leonie Geukens

    Fysisch arts / Revalidatie arts
  • Jolien Vanendert

    Sportdiëtist
  • Dana Neirinck

    Podoloog
  • Trees Dooms

  • Peter Claeys

    Sportarts
  • Eva De Mulder

    Podoloog
  • Koen Scheerlinck
    Penningmeester

    Koen Scheerlinck

    Sportkinesitherapeut
  • Dirk Van Genechten

    Sportarts
  • Jettie Tempels

    Sportarts
  • Inge D'eer

    Fysisch arts / Revalidatie arts
  • Mieke Van Vlaenderen

    Fysisch arts / Revalidatie arts
  • Wouter Eraly

    Sportarts, Fysisch arts / Revalidatie arts
  • Johan Roeykens

  • Ingrid Dekelver

    Sportarts, Fysisch arts / Revalidatie arts
  • Frederik Deconinck

    Bewegingswetenschapper
  • Herwig Vergucht

    Sportkinesitherapeut
  • Marc Royackers

    Sportarts
  • Guy Vermeiren

    Cardioloog
  • Bie Peremans

    Kinesitherapeut
  • Gerrit De Loose

    Sportkinesitherapeut
  • Katja Van Oostveldt
    Sportarts

    Katja Van Oostveldt

    Sportarts
  • Karl Brack

    Gynaecoloog
  • Ellen Beuckelaers

    Orthopedisch chirurg
  • Guido Van Hirtum

    Sportarts
  • Pieter Volcke

    Fysisch arts / Revalidatie arts
  • Piet Bouquillon

    Sportarts
  • Filip Noe

    Fysisch arts / Revalidatie arts
  • Luc Roland

    Sportarts
  • Koen Nys

    Sportarts
  • Francis Lemmens

    Sportarts
  • Peter Wieme

    Fysisch arts / Revalidatie arts
  • Leon Ghijselinck

    Sportarts
  • Nick Hiltrop

    Cardioloog
  • Vincent Metsers

    Huisarts, Sportarts
  • John Ijzerman

    Sportarts
  • Marc Van Hauwermeiren

    Sportarts
  • Robrecht Dhollander

    Huisarts
  • Dirk Gyselinck

    Sportarts
  • Jan Vercammen

    Cardioloog
  • Machteld Royackers

    Huisarts
  • Toon Cruyt

    Sportarts
  • Kris Demanet

    Sportarts
  • Jonas Massa

    Sportarts
  • Ruth Vanderheyden

    Ruth Vanderheyden

    Diëtist, Sportdiëtist
  • Jos Vandevenne

    Sportarts
  • Georges Gillis

    Sportarts
  • Guy Vanhees

    Sportarts
  • Carmen Vanhaecke

    Sportarts
  • Philippe De Ryck

    Sportarts
  • Johan Haegeman

    Sportarts
  • Sportarts

    Rik De Kinderen

    Sportarts
  • Dorien Meeusen

    Sportdiëtist
  • Nathalie Van de Vyver

    Huisarts
  • Stefan Hooftman

    Sportarts
  • Roel Jacobs

    Roel Jacobs

    Kinesitherapeut, Sportkinesitherapeut
  • Johan Matthijs

    Huisarts
  • Sophie Lambrecht

    Fysisch arts / Revalidatie arts
  • Peter De Naeyer

    Sportarts
  • Willy De Taellenaere

    Fysisch arts / Revalidatie arts
  • Nathalie Odeur

    Huisarts
  • Peter Lagrou

    Sportarts, Andere arts-specialist
  • Sam Moustie

    Sportarts
  • Adelheid Steyaert

    Adelheid Steyaert

    Sportarts, Fysisch arts / Revalidatie arts
  • Bert Van Bogaert

    Huisarts, Sportarts, Trainer
  • Torsten Wauters

    Torsten Wauters

    Sportarts
  • Eric Vandeputte

    Sportarts
  • Bart Gadeyne

    Sportarts
  • jan Knapen

    Kinesitherapeut
  • Marleen Lootens

    Sportarts
  • Peter Muylaert

    Sportarts
  • Bruno Van Hoecke

    Fysisch arts / Revalidatie arts
  • Marco Guidi

    Sportarts
  • Luc Vogelaers

    Huisarts
  • Ondervoorzitter

    Stijn Bogaerts

    Fysisch arts / Revalidatie arts
  • Koenraad Thuysbaert

    Sportarts
  • Tomas Hannes

    Tomas Hannes

    Diëtist, Sportdiëtist, Bewegingsdeskundige, Trainer
  • Elke Van den Steen

    Fysisch arts / Revalidatie arts
  • BVBA Samcon

  • Stefaan Machiels

    Huisarts
  • Sam Vermeire

    Sportarts
  • Inge Bru

    Sportarts, Fysisch arts / Revalidatie arts
  • Michel D'Hollander

    Huisarts
  • Rik Derveaux

    Kinesitherapeut
  • Sven Aertgeerts

    Sportarts
  • Peter Germonpre

    Huisarts
  • Hans Talloen

    Sportarts
  • Dieter Vercaigne

    Sportkinesitherapeut
  • Luc Baeyens

    Sportarts, Gynaecoloog
  • Lianne De Mey

    Sportarts
  • Johan Docx

    Sportarts
  • Mathias Peeters

    Sportarts
  • Karel De Crem

    Sportarts
  • Marc Schiltz

  • Frederik Ponet

    Sportarts
  • Gerda Smets

    Sportarts
  • Stefan Smits

    Sportarts
  • Ingrid Deweert

    Sportarts
  • Kevin Robson

    Trainer
  • Jonas Docx

    Sportarts
  • Steven Pauli

    Sportarts
  • Steven Reyskens

    Fysisch arts / Revalidatie arts
  • Toon Goossens

    Sportarts
  • Denis Jaeken

    Fysisch arts / Revalidatie arts
  • Wouter Dierynck

    Sportarts
  • Myriam Willems

    Kinesitherapeut
  • Filip Parmentier

    Sportarts
  • Jan Pieter Outtier

    Sportarts
  • Bram Debaene

    Sportarts
  • Bob Brouwers

    Huisarts
  • Hugo Debouvere

    Huisarts
  • Kris Peeters

    Kris Peeters

    Sportarts
  • Frederik Van Acker

    Sportarts
  • Steven Platteaux

    Sportarts
  • Hans Jaspers

    Radioloog
  • Guy De Schutter

    Sportarts
  • Ria Vanderstraeten

    Sportdiëtist
  • Kris Vanderlinden

    Sportarts
  • Tyrone Devolder

    Huisarts
  • Mitch Malavolta

    Huisarts, Sportarts
  • Gert Droessaert

    Kinesitherapeut, Sportkinesitherapeut
  • Sara Engels

    Gynaecoloog
  • Eddy Spans

    Sportarts
  • Luk Buyse
    Huisarts, Sportarts

    Luk Buyse

    Huisarts, Sportarts
  • Mileen De Vleeschhouwer

    Fysisch arts / Revalidatie arts
  • Dries Dieusaert

    Huisarts, Sportarts
  • Ellen Van Puyvelde

    Ellen Van Puyvelde

    Sportarts
  • Luc Peeters

    Sportarts
  • Peter Plessers

  • Nick Baelde

    Radioloog
  • Cedric Arijs
    Psycholoog, Sportpsycholoog

    Cedric Arijs

    Psycholoog, Sportpsycholoog
  • Jan Leire

    Sportarts
  • Kristof Peeters

    Huisarts, Sportarts
  • Dirk Van de Velde

    Sportarts
  • Jo Verschueren

    Jo Verschueren

    Kinesitherapeut
  • Anja Van de Putte

    Huisarts
  • Dr Colmonts Wilfried BV

    Wilfried Colmonts

    Huisarts, Sportarts
  • Wouter Van Den Broecke

    Orthopedisch chirurg
  • Benedicte Heyndrickx

    Cardioloog
  • Benjamin Goris

    Kinesitherapeut
  • Maarten Cox

    Sportarts
  • Liesbeth Stulens

    Huisarts
  • Jos Benders

    Sportarts
  • Dirk Devleeschouwer

    Sportarts
  • Annelies Harnie

    Sportarts
  • Kelly Cauwenbergh

    Kelly Cauwenbergh

    Diëtist, Sportdiëtist, Bewegingsdeskundige, Trainer
  • Chris Martens

    Orthopedisch chirurg
  • Jean-Paul Pierreux

    Huisarts
  • Karel Pardaens

  • Guy Vandenhoven

    Sportarts
  • Hendrik Roobaert

    Sportarts
  • Matthias De Paepe

    Kinesitherapeut
  • Karolien Meersman

    Sportarts
  • sportarts en huisarts

    Steven Van Holm

    Huisarts, Sportarts
  • Mathieu Maroy

    Fysisch arts / Revalidatie arts
  • Tina Lambrechts

    Diëtist, Sportdiëtist
  • Johan Wens

    Huisarts
  • Angelique Veracx

    Angelique Veracx

    Osteopaat
  • Sjors Pietermans

    Sjors Pietermans

    Huisarts, Sportarts
  • An Konings

    Sportarts
  • Bastiaan Verstraete

    Huisarts, Sportarts
  • Annelies Van Erck

    Sportarts, Fysisch arts / Revalidatie arts
  • Raf Coremans

    Huisarts, Sportarts
  • Luus Tormans

    Podoloog
  • Henry Carlier

    Sportarts
  • Bart Vandewynckele

    Sportarts
  • Renaat Huysmans

    Sportarts
  • Dominique Devriese

    Dominique Devriese

    Kinesitherapeut, Osteopaat
  • Maries Aertgeerts

    Fysisch arts / Revalidatie arts
  • Jan Van Meirhaeghe

    Jan Van Meirhaeghe

    Orthopedisch chirurg
  • Jo Vandersmissen

    Radioloog
  • Stephan Ilsbrouckx

    Fysisch arts / Revalidatie arts
  • Daniel Baesberg

    Sportarts
  • Jan Boon

    Huisarts
  • Patrick Govaert

    Sportarts
  • Vik Corstjens

    Sportarts
  • Dieter De Clercq

    Sportarts
  • Lander Dewitte

    Huisarts, Sportarts
  • Kristof Ryheul

    Kristof Ryheul

    Trainer
  • Thierry Op de Beeck

    Sportarts
  • Bert Vankerschaver

    Bert Vankerschaver

    Sportkinesitherapeut, Osteopaat
  • Frank Pauwels
    Voorzitter

    Frank Pauwels

    Sportarts
  • Werner Vleugels

    Huisarts, Sportarts
  • Kris Claes

    Kinesitherapeut
  • Pascal Wernaers

    Orthopedisch chirurg
  • Steven Bex

    Steven Bex

    Sportarts
  • Paul Meersman

    Sportarts
  • Kathleen De Smet

    Kinesitherapeut
  • Annik Bosmans

    Fysisch arts / Revalidatie arts
  • Reinout Van Schuylenbergh

    Reinout Van Schuylenbergh

    Bewegingswetenschapper, Trainer
  • Dokter Jonas Wilms BV

    Huisarts, Sportarts
  • Sportieq vzw - Gezond Sporten

  • Lize Vaes

    Lize Vaes

    Huisarts, Sportarts
  • Alain Schutjes

    Sportarts

Gerelateerde items

Sportgeneeskunde
Doping

Cardiovasculaire risico's van prestatie bevorderende middelen en dopinggebruik

Sporter Sportprofessional Artikel Sportgeneeskunde
Training
Apneu

Apneutraining: Acute en chronische effecten op inspanningstolerantie

Sporter Artikel Training Training
Beleid
Corona en kinderen.png

Laat kinderen zoveel mogelijk normaal sporten

Sporter Sportorganisatie Sportprofessional Nieuws Gezond Sporten Beleid Sportgeneeskunde Gezond Sporten
Blessurepreventie
enkelverzwikking

Veel voorkomende sportblessures: een enkeldistorsie

Sporter Artikel Factsheet Video Blessurepreventie Training Gezond Sporten Blessurepreventie Training Gezond Sporten
Sluiten