Hartstilstand in de sport

Hartstilstand in de sport

Sportieq is een multidisciplinaire vereniging die zoveel mogelijk (para)medische professionals uit de sportgeneeskunde in de brede zin van het woord wil samenbrengen om gezond sporten in Vlaanderen wetenschappelijk verantwoord te promoten. Wij staan zowel open voor verenigingen als voor sportmedische professionals die zich op individuele basis willen engageren binnen Sportieq.
Sporter Artikel Sportgeneeskunde

Er gaat haast geen maand voorbij of ergens is weer een sporter aan een hartprobleem bezweken. De gevallen die de media halen, betreffen meestal jonge sporters. Het gebeurt in ons land minstens dertig keer per jaar. Dat zijn elk jaar dertig jonge levens die worden verwoest, telkens een onmetelijk drama voor nog veel meer nabestaanden. 

Het fenomeen verbijstert daardoor ook de hele publieke opinie en zet mensen op het verkeerde been. Ze krijgen immers de indruk dat sporten in plaats van gezond levensgevaarlijk kan zijn. Want wie niet sport, kan ook niet doodvallen door te sporten.

Dat je door te weinig beweging in vergelijking met sporters een veel groter risico loopt om vroegtijdig aan iets anders te sterven, is óók waar. Maar leg dat maar eens uit aan nabestaanden die een sporter hebben verloren aan een verborgen hartkwaal die mogelijk had kunnen worden opgespoord en behandeld.

Hartafwijkingen zijn de belangrijkste vorm van aangeboren aandoeningen. Iets minder dan 1 procent van alle baby’s wordt ermee geboren. Die afwijkingen zijn lang niet altijd gevaarlijk, maar je bent er toch maar beter van op de hoogte.

 

Wat zijn de afwijkingen?

In de meeste gevallen van plotse hartstilstand bij jonge sporters blijkt achteraf dat ze al een hartprobleem hadden waarvan niemand op de hoogte was. Vaak is dat een aangeboren afwijking, een hartritmestoornis bijvoorbeeld, zoals het lange QT-, het Brugada- of het Wolf-Parkinson- White-syndroom (WPW).

Ook hypertrofische cardiomyopathie (HCM) komt vaak voor. Bij die aandoening is een deel van de hartspier, het schot tussen de hartkamers meestal, verdikt. Één op de tweehonderd mensen heeft aanleg voor HCM, veel meer dan vroeger werd aangenomen. Plotse hartdood door HCM zie je vaak in start-stopsporten als voetbal en basketbal, en zelden in uithoudingssporten.

Ook de ziekte van Marfan, hartklepproblemen en aangeboren afwijkingen van de kransslagaders kunnen in de sport aan de basis liggen van hartdood. Voorts heb je niet-aangeboren oorzaken die soms onopgemerkt blijven, zoals myocarditis, een (meestal virale) ontsteking van de hartspier.

 

Is het de schuld van sporten?

Als sporters een hartstilstand krijgen, dan is er meestal een onderliggend hartprobleem en was sport alleen de uitlokkende factor. Het slachtoffer had net zo goed kunnen instorten door naar de bus of een trap op te rennen.

Het kan niet genoeg worden benadrukt dat sport vooral hartziekten voorkomt en op die manier al ontelbare mensen heeft behoed voor hartproblemen. Toch kan ook het sporten zelf een nadelige invloed op het hart hebben. ‘Zo kunnen de veranderingen die optreden in een sporthart, bijdragen tot een verhoogd risico op ritmestoornissen. Bovendien lokken de omstandigheden tijdens het sporten of kort erna, wanneer het lichaam van de inspanning herstelt, soms ritmestoornissen uit’, zegt prof. dr. Hein Heidbuchel, diensthoofd cardiologie van het UZA.

 

Zijn er alarmsignalen?

Sporters die een hartstilstand overleefd hebben, melden vaak dat ze tijdens het sporten al voortekenen hadden, zoals hartkloppingen, pijn op de borst of duizeligheid. Heb je tijdens het sporten ooit een van die symptomen gehad, neem dan zeker contact op met je huisarts!

 

Wat kun je als sporter of als sportouder zelf doen?

Wat je sowieso kunt doen, is de vragenlijst op sportkeuring.be invullen. Als daaruit blijkt dat een sportmedisch onderzoek nodig en raadzaam is, dan krijg je op het juiste moment een hartonderzoek met een hartfilmpje. Aan de hand van zo’n rust-ecg kan de arts 85 procent van alle verborgen hartproblemen opsporen. De vereniging van Sport- en Keuringsartsen (SKA) adviseert een hartfilmpje voor alle sporttieners vanaf veertien jaar. Vóór die leeftijd komen hartstilstanden in de sport heel zelden voor. Bovendien valt het onvolgroeide hart van een jonger kind moeilijk met een rust-ecg te beoordelen.

 

Hartschudding

Een speciaal geval van hartstilstand in de sport is commotio cordis, letterlijk vertaald: hartschudding. Daarbij ontstaat een levensgevaarlijke ritmestoornis als gevolg van een harde klap op het hart, bijvoorbeeld van een basketbal. Als die smak op het verkeerde moment tijdens de hartslagcyclus plaatsvindt, dan bestaat het risico dat de hartkamers op hol slaan en de bloedsomloop stilvalt.

Het verschijnsel treft vooral jongens en jonge mannen die een sport beoefenen waarin klappen op de borstkas voorkomen, door een trap, slag of een harde bal. Commotio cordis is zeldzaam: in de Verenigde Staten, waar zestig keer meer mensen wonen dan in Vlaanderen, werden in zestien jaar tijd 170 gevallen gemeld, bijna allemaal jonge, mannelijke sporters zonder bekende hartproblemen.

Vind een expert

  • Jan Vercammen

    Cardioloog
  • Jo Verschueren

    Jo Verschueren

    Kinesitherapeut
  • Sara Engels

    Gynaecoloog
  • Jolien Vanendert

    Sportdiëtist
  • Joost Blontrock

    Sportarts
  • Wim Derave

    Bewegingswetenschapper
  • Jean-Paul Van der Sypt

    Sportarts
  • Hans Talloen

    Sportarts
  • Dieter Vercaigne

    Sportkinesitherapeut
  • Pascal Wernaers

    Orthopedisch chirurg
  • Luus Tormans

    Podoloog
  • Leysen Joppe

    Leysen Joppe

    Diëtist, Sportdiëtist
  • Guy Vermeiren

    Cardioloog
  • Willy De Taellenaere

    Fysisch arts / Revalidatie arts
  • Tyrone Devolder

    Huisarts
  • Filip Noe

    Fysisch arts / Revalidatie arts
  • Pieter Volcke

    Fysisch arts / Revalidatie arts
  • Luk Buyse
    Huisarts, Sportarts

    Luk Buyse

    Huisarts, Sportarts
  • Steven Bex

    Steven Bex

    Sportarts
  • Roel Jacobs

    Roel Jacobs

    Kinesitherapeut, Sportkinesitherapeut
  • Jean-Paul Pierreux

    Huisarts
  • Kris Demanet

    Sportarts
  • Benedicte Heyndrickx

    Cardioloog
  • Katja Van Oostveldt
    Sportarts

    Katja Van Oostveldt

    Sportarts
  • Leon Ghijselinck

    Sportarts
  • Bart Gadeyne

    Sportarts
  • Baldwin Sondervan

    Baldwin Sondervan

    Sportkinesitherapeut
  • Nathalie Van de Vyver

    Huisarts
  • Steven Pauli

    Sportarts
  • Karolien Meersman

    Sportarts
  • Karel De Crem

    Sportarts
  • Henri Van Herpen

    Kinesitherapeut
  • Wouter Van Den Broecke

    Orthopedisch chirurg
  • Luc Peeters

    Sportarts
  • Bert Vankerschaver

    Bert Vankerschaver

    Sportkinesitherapeut, Osteopaat
  • Ingrid Dekelver

    Sportarts, Fysisch arts / Revalidatie arts
  • Lize Vaes

    Lize Vaes

    Huisarts, Sportarts
  • Ria Vanderstraeten

    Sportdiëtist
  • Renaat Huysmans

    Sportarts
  • Marc Royackers

    Sportarts
  • Gretel Descheemaeker

    Fysisch arts / Revalidatie arts
  • Inge Bru

    Sportarts, Fysisch arts / Revalidatie arts
  • Dirk Gyselinck

    Sportarts
  • Liesbeth Stulens

    Huisarts
  • Hans Jaspers

    Radioloog
  • Peter Lagrou

    Sportarts, Andere arts-specialist
  • Frederik Deconinck

    Bewegingswetenschapper
  • Machteld Royackers

    Huisarts
  • Ludovic Onkelinx

    Fysisch arts / Revalidatie arts
  • Pascal De Smet

    Huisarts
  • Eddy Spans

    Sportarts
  • Julien Ryckeboer

    Kinesitherapeut
  • Michel D'Hollander

    Huisarts
  • Ingrid Deweert

    Sportarts
  • Dr Colmonts Wilfried BV

    Wilfried Colmonts

    Huisarts, Sportarts
  • Trees Dooms

  • Gert Droessaert

    Kinesitherapeut, Sportkinesitherapeut
  • Koen Scheerlinck
    Penningmeester

    Koen Scheerlinck

    Sportkinesitherapeut
  • Raf Coremans

    Huisarts, Sportarts
  • Tina Lambrechts

    Diëtist, Sportdiëtist
  • Dominique Devriese

    Dominique Devriese

    Kinesitherapeut, Osteopaat
  • Elke Van den Steen

    Fysisch arts / Revalidatie arts
  • Johan Docx

    Sportarts
  • Anja Van de Putte

    Huisarts
  • Ben Corteville

    Cardioloog
  • Erik Van Lierde

  • Carl De Crée

    Sportarts, Endocrinoloog, Bewegingswetenschapper, Trainer, Andere
  • Bruno Vanhecke
    Secretaris

    Bruno Vanhecke

    Fysisch arts / Revalidatie arts
  • Tomas Hannes

    Tomas Hannes

    Diëtist, Sportdiëtist, Bewegingsdeskundige, Trainer
  • Yves Van Doninck

    Sportarts
  • Dirk Devleeschouwer

    Sportarts
  • Adelheid Steyaert

    Adelheid Steyaert

    Sportarts, Fysisch arts / Revalidatie arts
  • Lander Dewitte

    Huisarts, Sportarts
  • Jo Vandersmissen

    Radioloog
  • Inge D'eer

    Fysisch arts / Revalidatie arts
  • Jan Notredame

    Kinesitherapeut
  • Werner Vleugels

    Huisarts, Sportarts
  • Michel Wynsberghe

    Kinesitherapeut, Trainer
  • Bert Van Bogaert

    Huisarts, Sportarts, Trainer
  • Mathias Peeters

    Sportarts
  • Steven Reyskens

    Fysisch arts / Revalidatie arts
  • Guy Vanhees

    Sportarts
  • Nick Hiltrop

    Cardioloog
  • Sam Vermeire

    Sportarts
  • Jago Van Soom

    Jago Van Soom

    Sportarts
  • Robrecht Dhollander

    Huisarts
  • Luc Baeyens

    Sportarts, Gynaecoloog
  • Bart Vandewynckele

    Sportarts
  • Peter Claeys

    Sportarts
  • Dirk Van Genechten

    Sportarts
  • Patrick Govaert

    Sportarts
  • Dorien Meeusen

    Sportdiëtist
  • Jonas Docx

    Sportarts
  • Kevin Robson

    Trainer
  • Johan Haegeman

    Sportarts
  • Jan Boon

    Huisarts
  • Dieter De Clercq

    Sportarts
  • Ellen Van Puyvelde

    Ellen Van Puyvelde

    Sportarts
  • Johan Wens

    Huisarts
  • Bob Brouwers

    Huisarts
  • Daniel Baesberg

    Sportarts
  • Annelies Van Erck

    Sportarts, Fysisch arts / Revalidatie arts
  • Sven Aertgeerts

    Sportarts
  • Marco Guidi

    Sportarts
  • Annik Bosmans

    Fysisch arts / Revalidatie arts
  • Jonas Massa

    Sportarts
  • Kris Vanderlinden

    Sportarts
  • Dirk De Mey

    Kinesitherapeut
  • Denis Jaeken

    Fysisch arts / Revalidatie arts
  • Sportieq vzw - Gezond Sporten

  • Kristof Ryheul

    Kristof Ryheul

    Trainer
  • Filip Parmentier

    Sportarts
  • Johan Matthijs

    Huisarts
  • Reinout Van Schuylenbergh

    Reinout Van Schuylenbergh

    Bewegingswetenschapper, Trainer
  • Hendrik Roobaert

    Sportarts
  • Antoine Lutin

    Antoine Lutin

    Kinesitherapeut
  • Cedric Arijs
    Psycholoog, Sportpsycholoog

    Cedric Arijs

    Psycholoog, Sportpsycholoog
  • Koen Pansaers

    Sportarts
  • Guido Van Hirtum

    Sportarts
  • Marc Schiltz

  • Luc Roland

    Sportarts
  • Koen Nys

    Sportarts
  • Jettie Tempels

    Sportarts
  • Leonie Geukens

    Fysisch arts / Revalidatie arts
  • Piet Bouquillon

    Sportarts
  • Peter Germonpre

    Huisarts
  • Mieke Van Vlaenderen

    Fysisch arts / Revalidatie arts
  • Mileen De Vleeschhouwer

    Fysisch arts / Revalidatie arts
  • Guy Peeters

    Sportarts
  • Jason Coldwell

    Kinesitherapeut, Sportkinesitherapeut
  • Peter Muylaert

    Sportarts
  • BVBA Samcon

  • Stephan Ilsbrouckx

    Fysisch arts / Revalidatie arts
  • Jos Benders

    Sportarts
  • Hugo Debouvere

    Huisarts
  • Joris Callens

    Fysisch arts / Revalidatie arts
  • Jan Verstuyft

    Sportarts
  • Bie Peremans

    Kinesitherapeut
  • Alain Van Noorbeeck

    Sportarts
  • Mitch Malavolta

    Huisarts, Sportarts
  • Michèle Verhaest

    Sportarts
  • Sportarts

    Rik De Kinderen

    Sportarts
  • Annick Viaene

    Annick Viaene

    Fysisch arts / Revalidatie arts
  • Stefan Hooftman

    Sportarts
  • Kathleen De Smet

    Kinesitherapeut
  • Georges Gillis

    Sportarts
  • Marc Van Hauwermeiren

    Sportarts
  • Stefaan Machiels

    Huisarts
  • Voorzitter

    Inge De Ridder

    Sportdiëtist
  • Karl Brack

    Gynaecoloog
  • Dries Dieusaert

    Huisarts, Sportarts
  • Guy Vandenhoven

    Sportarts
  • Annelies Harnie

    Sportarts
  • Peter De Naeyer

    Sportarts
  • Wouter Dierynck

    Sportarts
  • Carmen Vanhaecke

    Sportarts
  • Dokter Jonas Wilms BV

    Huisarts, Sportarts
  • Guy De Schutter

    Sportarts
  • Eric Vandeputte

    Sportarts
  • Kris Claes

    Kinesitherapeut
  • Thierry Op de Beeck

    Sportarts
  • Koenraad Thuysbaert

    Sportarts
  • Henry Carlier

    Sportarts
  • Sophie Lambrecht

    Fysisch arts / Revalidatie arts
  • Frederik Ponet

    Sportarts
  • Frank De Winter

    Sportarts
  • Ruth Vanderheyden

    Ruth Vanderheyden

    Diëtist, Sportdiëtist
  • Johan Roeykens

  • Peter Plessers

  • Luc Fr. Janssens

    Sportarts
  • Stefan Smits

    Sportarts
  • Maarten Cox

    Sportarts
  • An Konings

    Sportarts
  • Torsten Wauters

    Torsten Wauters

    Sportarts
  • Kelly Cauwenbergh

    Kelly Cauwenbergh

    Diëtist, Sportdiëtist, Bewegingsdeskundige, Trainer
  • Dana Neirinck

    Podoloog
  • Ellen Beuckelaers

    Orthopedisch chirurg
  • Jos Vandevenne

    Sportarts
  • Barbara Vandenbussche

    Barbara Vandenbussche

    Kinesitherapeut
  • Nathalie Odeur

    Huisarts
  • Jan Wanten

    Sportarts
  • Peter Wieme

    Fysisch arts / Revalidatie arts
  • Francis Lemmens

    Sportarts
  • Ivan Ghillebert

    Huisarts
  • Jeroen Stappers

    Jeroen Stappers

    Sportarts, Fysisch arts / Revalidatie arts
  • Johan Pierret

    Sportarts
  • Vincent Metsers

    Huisarts, Sportarts
  • Dirk Van de Velde

    Sportarts
  • Maries Aertgeerts

    Fysisch arts / Revalidatie arts
  • Mathieu Maroy

    Fysisch arts / Revalidatie arts
  • Myriam Willems

    Kinesitherapeut
  • Luc Vogelaers

    Huisarts
  • Karel Pardaens

  • John Ijzerman

    Sportarts
  • Matthias De Paepe

    Kinesitherapeut
  • Lianne De Mey

    Sportarts
  • Rik Derveaux

    Kinesitherapeut
  • Benjamin Goris

    Kinesitherapeut
  • An De Busser

    An De Busser

    Diëtist
  • Gerrit De Loose

    Sportkinesitherapeut
  • Frederik Van Acker

    Sportarts
  • Gerda Smets

    Sportarts
  • Angelique Veracx

    Angelique Veracx

    Osteopaat
  • Toon Cruyt

    Sportarts
  • Alain Schutjes

    Sportarts
  • Vik Corstjens

    Sportarts
  • Ondervoorzitter

    Stijn Bogaerts

    Fysisch arts / Revalidatie arts
  • Jan Van Meirhaeghe

    Jan Van Meirhaeghe

    Orthopedisch chirurg
  • Bastiaan Verstraete

    Huisarts, Sportarts
  • Herwig Vergucht

    Sportkinesitherapeut
  • Jan Pieter Outtier

    Sportarts
  • Peter Dieleman

    Sportarts
  • Sam Moustie

    Sportarts
  • Kris Peeters

    Kris Peeters

    Sportarts
  • John Roosen

    Cardioloog
  • Michael Nicasi

    Michael Nicasi

    Trainer
  • Philippe De Ryck

    Sportarts
  • Bram Debaene

    Sportarts
  • Wouter Eraly

    Sportarts, Fysisch arts / Revalidatie arts
  • Eva De Mulder

    Podoloog
  • Frank Pauwels
    Voorzitter

    Frank Pauwels

    Sportarts
  • Toon Goossens

    Sportarts
  • Marleen Lootens

    Sportarts
  • Nick Baelde

    Radioloog
  • Chris Martens

    Orthopedisch chirurg
  • Paul Meersman

    Sportarts
  • Bruno Van Hoecke

    Fysisch arts / Revalidatie arts
  • Jan Leire

    Sportarts
  • Kristof Peeters

    Huisarts, Sportarts
  • Steven Platteaux

    Sportarts
  • Sjors Pietermans

    Sjors Pietermans

    Huisarts, Sportarts

Gerelateerde items

Sportgeneeskunde
Doping

Cardiovasculaire risico's van prestatie bevorderende middelen en dopinggebruik

Sporter Sportprofessional Artikel Sportgeneeskunde
Training
Apneu

Apneutraining: Acute en chronische effecten op inspanningstolerantie

Sporter Artikel Training Training
Beleid
Corona en kinderen.png

Laat kinderen zoveel mogelijk normaal sporten

Sporter Sportorganisatie Sportprofessional Nieuws Gezond Sporten Beleid Sportgeneeskunde Gezond Sporten
Blessurepreventie
enkelverzwikking

Veel voorkomende sportblessures: een enkeldistorsie

Sporter Artikel Factsheet Video Blessurepreventie Training Gezond Sporten Blessurepreventie Training Gezond Sporten
Sluiten