Hartstilstand in de sport

Hartstilstand in de sport

Sportieq is een multidisciplinaire vereniging die zoveel mogelijk (para)medische professionals uit de sportgeneeskunde in de brede zin van het woord wil samenbrengen om gezond sporten in Vlaanderen wetenschappelijk verantwoord te promoten. Wij staan zowel open voor verenigingen als voor sportmedische professionals die zich op individuele basis willen engageren binnen Sportieq.
Sporter Artikel Sportgeneeskunde

Er gaat haast geen maand voorbij of ergens is weer een sporter aan een hartprobleem bezweken. De gevallen die de media halen, betreffen meestal jonge sporters. Het gebeurt in ons land minstens dertig keer per jaar. Dat zijn elk jaar dertig jonge levens die worden verwoest, telkens een onmetelijk drama voor nog veel meer nabestaanden. 

Het fenomeen verbijstert daardoor ook de hele publieke opinie en zet mensen op het verkeerde been. Ze krijgen immers de indruk dat sporten in plaats van gezond levensgevaarlijk kan zijn. Want wie niet sport, kan ook niet doodvallen door te sporten.

Dat je door te weinig beweging in vergelijking met sporters een veel groter risico loopt om vroegtijdig aan iets anders te sterven, is óók waar. Maar leg dat maar eens uit aan nabestaanden die een sporter hebben verloren aan een verborgen hartkwaal die mogelijk had kunnen worden opgespoord en behandeld.

Hartafwijkingen zijn de belangrijkste vorm van aangeboren aandoeningen. Iets minder dan 1 procent van alle baby’s wordt ermee geboren. Die afwijkingen zijn lang niet altijd gevaarlijk, maar je bent er toch maar beter van op de hoogte.

 

Wat zijn de afwijkingen?

In de meeste gevallen van plotse hartstilstand bij jonge sporters blijkt achteraf dat ze al een hartprobleem hadden waarvan niemand op de hoogte was. Vaak is dat een aangeboren afwijking, een hartritmestoornis bijvoorbeeld, zoals het lange QT-, het Brugada- of het Wolf-Parkinson- White-syndroom (WPW).

Ook hypertrofische cardiomyopathie (HCM) komt vaak voor. Bij die aandoening is een deel van de hartspier, het schot tussen de hartkamers meestal, verdikt. Één op de tweehonderd mensen heeft aanleg voor HCM, veel meer dan vroeger werd aangenomen. Plotse hartdood door HCM zie je vaak in start-stopsporten als voetbal en basketbal, en zelden in uithoudingssporten.

Ook de ziekte van Marfan, hartklepproblemen en aangeboren afwijkingen van de kransslagaders kunnen in de sport aan de basis liggen van hartdood. Voorts heb je niet-aangeboren oorzaken die soms onopgemerkt blijven, zoals myocarditis, een (meestal virale) ontsteking van de hartspier.

 

Is het de schuld van sporten?

Als sporters een hartstilstand krijgen, dan is er meestal een onderliggend hartprobleem en was sport alleen de uitlokkende factor. Het slachtoffer had net zo goed kunnen instorten door naar de bus of een trap op te rennen.

Het kan niet genoeg worden benadrukt dat sport vooral hartziekten voorkomt en op die manier al ontelbare mensen heeft behoed voor hartproblemen. Toch kan ook het sporten zelf een nadelige invloed op het hart hebben. ‘Zo kunnen de veranderingen die optreden in een sporthart, bijdragen tot een verhoogd risico op ritmestoornissen. Bovendien lokken de omstandigheden tijdens het sporten of kort erna, wanneer het lichaam van de inspanning herstelt, soms ritmestoornissen uit’, zegt prof. dr. Hein Heidbuchel, diensthoofd cardiologie van het UZA.

 

Zijn er alarmsignalen?

Sporters die een hartstilstand overleefd hebben, melden vaak dat ze tijdens het sporten al voortekenen hadden, zoals hartkloppingen, pijn op de borst of duizeligheid. Heb je tijdens het sporten ooit een van die symptomen gehad, neem dan zeker contact op met je huisarts!

 

Wat kun je als sporter of als sportouder zelf doen?

Wat je sowieso kunt doen, is de vragenlijst op sportkeuring.be invullen. Als daaruit blijkt dat een sportmedisch onderzoek nodig en raadzaam is, dan krijg je op het juiste moment een hartonderzoek met een hartfilmpje. Aan de hand van zo’n rust-ecg kan de arts 85 procent van alle verborgen hartproblemen opsporen. De vereniging van Sport- en Keuringsartsen (SKA) adviseert een hartfilmpje voor alle sporttieners vanaf veertien jaar. Vóór die leeftijd komen hartstilstanden in de sport heel zelden voor. Bovendien valt het onvolgroeide hart van een jonger kind moeilijk met een rust-ecg te beoordelen.

 

Hartschudding

Een speciaal geval van hartstilstand in de sport is commotio cordis, letterlijk vertaald: hartschudding. Daarbij ontstaat een levensgevaarlijke ritmestoornis als gevolg van een harde klap op het hart, bijvoorbeeld van een basketbal. Als die smak op het verkeerde moment tijdens de hartslagcyclus plaatsvindt, dan bestaat het risico dat de hartkamers op hol slaan en de bloedsomloop stilvalt.

Het verschijnsel treft vooral jongens en jonge mannen die een sport beoefenen waarin klappen op de borstkas voorkomen, door een trap, slag of een harde bal. Commotio cordis is zeldzaam: in de Verenigde Staten, waar zestig keer meer mensen wonen dan in Vlaanderen, werden in zestien jaar tijd 170 gevallen gemeld, bijna allemaal jonge, mannelijke sporters zonder bekende hartproblemen.

Vind een expert

  • Johan Pierret

    Sportarts
  • An Konings

    Sportarts
  • Jonas Docx

    Sportarts
  • Dirk Devleeschouwer

    Sportarts
  • Tomas Hannes

    Tomas Hannes

    Diëtist, Sportdiëtist, Bewegingsdeskundige, Trainer
  • Ingrid Dekelver

    Sportarts, Fysisch arts / Revalidatie arts
  • Nick Hiltrop

    Cardioloog
  • Adelheid Steyaert

    Adelheid Steyaert

    Sportarts, Fysisch arts / Revalidatie arts
  • Benjamin Goris

    Kinesitherapeut
  • Frederik Ponet

    Sportarts
  • Koenraad Thuysbaert

    Sportarts
  • Maries Aertgeerts

    Fysisch arts / Revalidatie arts
  • Stefan Hooftman

    Sportarts
  • Johan Haegeman

    Sportarts
  • Dana Neirinck

    Podoloog
  • Mathieu Maroy

    Fysisch arts / Revalidatie arts
  • Patrick Govaert

    Sportarts
  • Philippe De Ryck

    Sportarts
  • Peter Claeys

    Sportarts
  • Vincent Metsers

    Huisarts, Sportarts
  • Elke Van den Steen

    Fysisch arts / Revalidatie arts
  • Dr Colmonts Wilfried BV

    Wilfried Colmonts

    Huisarts, Sportarts
  • Sven Aertgeerts

    Sportarts
  • Bram Debaene

    Sportarts
  • Anja Van de Putte

    Huisarts
  • Hans Jaspers

    Radioloog
  • Sam Vermeire

    Sportarts
  • Denis Jaeken

    Fysisch arts / Revalidatie arts
  • Dirk Van de Velde

    Sportarts
  • Jan Pieter Outtier

    Sportarts
  • Daniel Baesberg

    Sportarts
  • Jago Van Soom

    Jago Van Soom

    Sportarts
  • Koen Pansaers

    Sportarts
  • Annik Bosmans

    Fysisch arts / Revalidatie arts
  • Mathias Peeters

    Sportarts
  • Wim Derave

    Bewegingswetenschapper
  • Sportarts

    Rik De Kinderen

    Sportarts
  • Guy Vanhees

    Sportarts
  • Gerrit De Loose

    Sportkinesitherapeut
  • Leonie Geukens

    Fysisch arts / Revalidatie arts
  • Lander Dewitte

    Huisarts, Sportarts
  • Rik Derveaux

    Kinesitherapeut
  • Henri Van Herpen

    Kinesitherapeut
  • Torsten Wauters

    Torsten Wauters

    Sportarts
  • Bert Van Bogaert

    Huisarts, Sportarts, Trainer
  • Kristof Ryheul

    Kristof Ryheul

    Trainer
  • Gerda Smets

    Sportarts
  • Ingrid Deweert

    Sportarts
  • Eddy Spans

    Sportarts
  • Ellen Beuckelaers

    Orthopedisch chirurg
  • Kris Demanet

    Sportarts
  • Peter De Naeyer

    Sportarts
  • Jos Benders

    Sportarts
  • Bob Brouwers

    Huisarts
  • Lize Vaes

    Lize Vaes

    Huisarts, Sportarts
  • Hugo Debouvere

    Huisarts
  • Francis Lemmens

    Sportarts
  • Piet Bouquillon

    Sportarts
  • Stephan Ilsbrouckx

    Fysisch arts / Revalidatie arts
  • Dominique Devriese

    Dominique Devriese

    Kinesitherapeut, Osteopaat
  • Marc Schiltz

  • Wouter Dierynck

    Sportarts
  • Leysen Joppe

    Leysen Joppe

    Diëtist, Sportdiëtist
  • Jan Leire

    Sportarts
  • Renaat Huysmans

    Sportarts
  • Koen Nys

    Sportarts
  • Hendrik Roobaert

    Sportarts
  • Bie Peremans

    Kinesitherapeut
  • Luc Baeyens

    Sportarts, Gynaecoloog
  • Ria Vanderstraeten

    Sportdiëtist
  • Eva De Mulder

    Podoloog
  • Julien Ryckeboer

    Kinesitherapeut
  • Bart Gadeyne

    Sportarts
  • Toon Goossens

    Sportarts
  • Inge D'eer

    Fysisch arts / Revalidatie arts
  • Voorzitter

    Inge De Ridder

    Sportdiëtist
  • Dokter Jonas Wilms BV

    Huisarts, Sportarts
  • Peter Dieleman

    Sportarts
  • Bruno Vanhecke
    Secretaris

    Bruno Vanhecke

    Fysisch arts / Revalidatie arts
  • Michael Nicasi

    Michael Nicasi

    Trainer
  • Kevin Robson

    Trainer
  • Koen Scheerlinck
    Penningmeester

    Koen Scheerlinck

    Sportkinesitherapeut
  • Eric Vandeputte

    Sportarts
  • Barbara Vandenbussche

    Barbara Vandenbussche

    Kinesitherapeut
  • Filip Noe

    Fysisch arts / Revalidatie arts
  • Pascal De Smet

    Huisarts
  • Karel Pardaens

  • Jan Boon

    Huisarts
  • Steven Bex

    Steven Bex

    Sportarts
  • Kris Peeters

    Kris Peeters

    Sportarts
  • Alain Schutjes

    Sportarts
  • Marco Guidi

    Sportarts
  • Nathalie Van de Vyver

    Huisarts
  • An De Busser

    An De Busser

    Diëtist
  • Henry Carlier

    Sportarts
  • Joost Blontrock

    Huisarts, Sportarts
  • Kristof Peeters

    Huisarts, Sportarts
  • Joris Callens

    Fysisch arts / Revalidatie arts
  • Karolien Meersman

    Sportarts
  • Johan Roeykens

  • Jolien Vanendert

    Sportdiëtist
  • Mieke Van Vlaenderen

    Fysisch arts / Revalidatie arts
  • Robrecht Dhollander

    Huisarts
  • John Ijzerman

    Sportarts
  • Cedric Arijs
    Psycholoog, Sportpsycholoog

    Cedric Arijs

    Psycholoog, Sportpsycholoog
  • Peter Germonpre

    Huisarts
  • Tyrone Devolder

    Huisarts
  • Dirk De Mey

    Kinesitherapeut
  • Werner Vleugels

    Huisarts, Sportarts
  • Reinout Van Schuylenbergh

    Reinout Van Schuylenbergh

    Bewegingswetenschapper, Trainer
  • Toon Cruyt

    Sportarts
  • Jan Van Meirhaeghe

    Jan Van Meirhaeghe

    Orthopedisch chirurg
  • Frank De Winter

    Sportarts
  • Dries Dieusaert

    Huisarts, Sportarts
  • Johan Docx

    Sportarts
  • Marleen Lootens

    Sportarts
  • Sara Engels

    Gynaecoloog
  • Carl De Crée

    Sportarts, Endocrinoloog, Bewegingswetenschapper, Trainer, Andere
  • Frank Pauwels
    Voorzitter

    Frank Pauwels

    Sportarts
  • Herwig Vergucht

    Sportkinesitherapeut
  • Steven Platteaux

    Sportarts
  • Steven Reyskens

    Fysisch arts / Revalidatie arts
  • Nick Baelde

    Radioloog
  • Dieter De Clercq

    Sportarts
  • Dirk Van Genechten

    Sportarts
  • Gretel Descheemaeker

    Fysisch arts / Revalidatie arts
  • John Roosen

    Cardioloog
  • Bruno Van Hoecke

    Fysisch arts / Revalidatie arts
  • Jeroen Stappers

    Jeroen Stappers

    Sportarts, Fysisch arts / Revalidatie arts
  • Baldwin Sondervan

    Baldwin Sondervan

    Sportkinesitherapeut
  • Ben Corteville

    Cardioloog
  • Matthias De Paepe

    Kinesitherapeut
  • Peter Lagrou

    Sportarts, Andere arts-specialist
  • Liesbeth Stulens

    Huisarts
  • Trees Dooms

  • Angelique Veracx

    Angelique Veracx

    Osteopaat
  • Thierry Op de Beeck

    Sportarts
  • Bastiaan Verstraete

    Huisarts, Sportarts
  • Filip Parmentier

    Sportarts
  • Guy Peeters

    Sportarts
  • Stefaan Machiels

    Huisarts
  • Jos Vandevenne

    Sportarts
  • Carmen Vanhaecke

    Sportarts
  • Jan Vercammen

    Cardioloog
  • Erik Van Lierde

  • jan Knapen

    Kinesitherapeut
  • Antoine Lutin

    Antoine Lutin

    Kinesitherapeut
  • Jean-Paul Van der Sypt

    Sportarts
  • Guy Vermeiren

    Cardioloog
  • Paul Meersman

    Sportarts
  • Jonas Massa

    Sportarts
  • Steven Pauli

    Sportarts
  • Machteld Royackers

    Huisarts
  • Tina Lambrechts

    Diëtist, Sportdiëtist
  • Alain Van Noorbeeck

    Sportarts
  • Gert Droessaert

    Kinesitherapeut, Sportkinesitherapeut
  • Marc Royackers

    Sportarts
  • Pascal Wernaers

    Orthopedisch chirurg
  • Roel Jacobs

    Roel Jacobs

    Kinesitherapeut, Sportkinesitherapeut
  • Bert Vankerschaver

    Bert Vankerschaver

    Sportkinesitherapeut, Osteopaat
  • Leon Ghijselinck

    Sportarts
  • Wouter Van Den Broecke

    Orthopedisch chirurg
  • Jo Verschueren

    Jo Verschueren

    Kinesitherapeut
  • Dorien Meeusen

    Sportdiëtist
  • Hans Talloen

    Sportarts
  • Benedicte Heyndrickx

    Cardioloog
  • Karl Brack

    Gynaecoloog
  • Myriam Willems

    Kinesitherapeut
  • Lianne De Mey

    Sportarts
  • Michèle Verhaest

    Sportarts
  • Peter Wieme

    Fysisch arts / Revalidatie arts
  • Luc Roland

    Sportarts
  • Jo Vandersmissen

    Radioloog
  • Sportieq vzw - Gezond Sporten

  • Guy Vandenhoven

    Sportarts
  • Jan Wanten

    Sportarts
  • Marc Van Hauwermeiren

    Sportarts
  • Yves Van Doninck

    Sportarts
  • Kathleen De Smet

    Kinesitherapeut
  • Mileen De Vleeschhouwer

    Fysisch arts / Revalidatie arts
  • Kris Vanderlinden

    Sportarts
  • Chris Martens

    Orthopedisch chirurg
  • sportarts en huisarts

    Steven Van Holm

    Huisarts, Sportarts
  • Ivan Ghillebert

    Huisarts
  • Sophie Lambrecht

    Fysisch arts / Revalidatie arts
  • Willy De Taellenaere

    Fysisch arts / Revalidatie arts
  • Wouter Eraly

    Sportarts, Fysisch arts / Revalidatie arts
  • Annick Viaene

    Annick Viaene

    Fysisch arts / Revalidatie arts
  • Annelies Harnie

    Sportarts
  • Katja Van Oostveldt
    Sportarts

    Katja Van Oostveldt

    Sportarts
  • Sjors Pietermans

    Sjors Pietermans

    Huisarts, Sportarts
  • Kelly Cauwenbergh

    Kelly Cauwenbergh

    Diëtist, Sportdiëtist, Bewegingsdeskundige, Trainer
  • Guy De Schutter

    Sportarts
  • Raf Coremans

    Huisarts, Sportarts
  • Michel Herssens

    Cardioloog
  • Maarten Cox

    Sportarts
  • Ellen Van Puyvelde

    Ellen Van Puyvelde

    Sportarts
  • Jettie Tempels

    Sportarts
  • Dieter Vercaigne

    Sportkinesitherapeut
  • Jan Verstuyft

    Sportarts
  • Stefan Smits

    Sportarts
  • Guido Van Hirtum

    Sportarts
  • Luc Vogelaers

    Huisarts
  • Peter Muylaert

    Sportarts
  • Pieter Volcke

    Fysisch arts / Revalidatie arts
  • Johan Wens

    Huisarts
  • Bart Vandewynckele

    Sportarts
  • Frederik Van Acker

    Sportarts
  • Johan Matthijs

    Huisarts
  • Dirk Gyselinck

    Sportarts
  • Sam Moustie

    Sportarts
  • Kris Claes

    Kinesitherapeut
  • Jean-Paul Pierreux

    Huisarts
  • Ludovic Onkelinx

    Fysisch arts / Revalidatie arts
  • BVBA Samcon

  • Jason Coldwell

    Kinesitherapeut, Sportkinesitherapeut
  • Jan Notredame

    Kinesitherapeut
  • Peter Plessers

  • Michel Wynsberghe

    Kinesitherapeut, Trainer
  • Luc Fr. Janssens

    Sportarts
  • Karel De Crem

    Sportarts
  • Luc Peeters

    Sportarts
  • Ruth Vanderheyden

    Ruth Vanderheyden

    Diëtist, Sportdiëtist
  • Ondervoorzitter

    Stijn Bogaerts

    Fysisch arts / Revalidatie arts
  • Luus Tormans

    Podoloog
  • Georges Gillis

    Sportarts
  • Inge Bru

    Sportarts, Fysisch arts / Revalidatie arts
  • Annelies Van Erck

    Sportarts, Fysisch arts / Revalidatie arts
  • Mitch Malavolta

    Huisarts, Sportarts
  • Frederik Deconinck

    Bewegingswetenschapper
  • Luk Buyse
    Huisarts, Sportarts

    Luk Buyse

    Huisarts, Sportarts
  • Michel D'Hollander

    Huisarts
  • Nathalie Odeur

    Huisarts
  • Vik Corstjens

    Sportarts

Gerelateerde items

Sportgeneeskunde
Doping

Cardiovasculaire risico's van prestatie bevorderende middelen en dopinggebruik

Sporter Sportprofessional Artikel Sportgeneeskunde
Training
Apneu

Apneutraining: Acute en chronische effecten op inspanningstolerantie

Sporter Artikel Training Training
Beleid
Corona en kinderen.png

Laat kinderen zoveel mogelijk normaal sporten

Sporter Sportorganisatie Sportprofessional Nieuws Gezond Sporten Beleid Sportgeneeskunde Gezond Sporten
Blessurepreventie
enkelverzwikking

Veel voorkomende sportblessures: een enkeldistorsie

Sporter Artikel Factsheet Video Blessurepreventie Training Gezond Sporten Blessurepreventie Training Gezond Sporten
Sluiten