Hartstilstand in de sport

Hartstilstand in de sport

Sportieq is een multidisciplinaire vereniging die zoveel mogelijk (para)medische professionals uit de sportgeneeskunde in de brede zin van het woord wil samenbrengen om gezond sporten in Vlaanderen wetenschappelijk verantwoord te promoten. Wij staan zowel open voor verenigingen als voor sportmedische professionals die zich op individuele basis willen engageren binnen Sportieq.
Sporter Artikel Sportgeneeskunde

Er gaat haast geen maand voorbij of ergens is weer een sporter aan een hartprobleem bezweken. De gevallen die de media halen, betreffen meestal jonge sporters. Het gebeurt in ons land minstens dertig keer per jaar. Dat zijn elk jaar dertig jonge levens die worden verwoest, telkens een onmetelijk drama voor nog veel meer nabestaanden. 

Het fenomeen verbijstert daardoor ook de hele publieke opinie en zet mensen op het verkeerde been. Ze krijgen immers de indruk dat sporten in plaats van gezond levensgevaarlijk kan zijn. Want wie niet sport, kan ook niet doodvallen door te sporten.

Dat je door te weinig beweging in vergelijking met sporters een veel groter risico loopt om vroegtijdig aan iets anders te sterven, is óók waar. Maar leg dat maar eens uit aan nabestaanden die een sporter hebben verloren aan een verborgen hartkwaal die mogelijk had kunnen worden opgespoord en behandeld.

Hartafwijkingen zijn de belangrijkste vorm van aangeboren aandoeningen. Iets minder dan 1 procent van alle baby’s wordt ermee geboren. Die afwijkingen zijn lang niet altijd gevaarlijk, maar je bent er toch maar beter van op de hoogte.

 

Wat zijn de afwijkingen?

In de meeste gevallen van plotse hartstilstand bij jonge sporters blijkt achteraf dat ze al een hartprobleem hadden waarvan niemand op de hoogte was. Vaak is dat een aangeboren afwijking, een hartritmestoornis bijvoorbeeld, zoals het lange QT-, het Brugada- of het Wolf-Parkinson- White-syndroom (WPW).

Ook hypertrofische cardiomyopathie (HCM) komt vaak voor. Bij die aandoening is een deel van de hartspier, het schot tussen de hartkamers meestal, verdikt. Één op de tweehonderd mensen heeft aanleg voor HCM, veel meer dan vroeger werd aangenomen. Plotse hartdood door HCM zie je vaak in start-stopsporten als voetbal en basketbal, en zelden in uithoudingssporten.

Ook de ziekte van Marfan, hartklepproblemen en aangeboren afwijkingen van de kransslagaders kunnen in de sport aan de basis liggen van hartdood. Voorts heb je niet-aangeboren oorzaken die soms onopgemerkt blijven, zoals myocarditis, een (meestal virale) ontsteking van de hartspier.

 

Is het de schuld van sporten?

Als sporters een hartstilstand krijgen, dan is er meestal een onderliggend hartprobleem en was sport alleen de uitlokkende factor. Het slachtoffer had net zo goed kunnen instorten door naar de bus of een trap op te rennen.

Het kan niet genoeg worden benadrukt dat sport vooral hartziekten voorkomt en op die manier al ontelbare mensen heeft behoed voor hartproblemen. Toch kan ook het sporten zelf een nadelige invloed op het hart hebben. ‘Zo kunnen de veranderingen die optreden in een sporthart, bijdragen tot een verhoogd risico op ritmestoornissen. Bovendien lokken de omstandigheden tijdens het sporten of kort erna, wanneer het lichaam van de inspanning herstelt, soms ritmestoornissen uit’, zegt prof. dr. Hein Heidbuchel, diensthoofd cardiologie van het UZA.

 

Zijn er alarmsignalen?

Sporters die een hartstilstand overleefd hebben, melden vaak dat ze tijdens het sporten al voortekenen hadden, zoals hartkloppingen, pijn op de borst of duizeligheid. Heb je tijdens het sporten ooit een van die symptomen gehad, neem dan zeker contact op met je huisarts!

 

Wat kun je als sporter of als sportouder zelf doen?

Wat je sowieso kunt doen, is de vragenlijst op sportkeuring.be invullen. Als daaruit blijkt dat een sportmedisch onderzoek nodig en raadzaam is, dan krijg je op het juiste moment een hartonderzoek met een hartfilmpje. Aan de hand van zo’n rust-ecg kan de arts 85 procent van alle verborgen hartproblemen opsporen. De vereniging van Sport- en Keuringsartsen (SKA) adviseert een hartfilmpje voor alle sporttieners vanaf veertien jaar. Vóór die leeftijd komen hartstilstanden in de sport heel zelden voor. Bovendien valt het onvolgroeide hart van een jonger kind moeilijk met een rust-ecg te beoordelen.

 

Hartschudding

Een speciaal geval van hartstilstand in de sport is commotio cordis, letterlijk vertaald: hartschudding. Daarbij ontstaat een levensgevaarlijke ritmestoornis als gevolg van een harde klap op het hart, bijvoorbeeld van een basketbal. Als die smak op het verkeerde moment tijdens de hartslagcyclus plaatsvindt, dan bestaat het risico dat de hartkamers op hol slaan en de bloedsomloop stilvalt.

Het verschijnsel treft vooral jongens en jonge mannen die een sport beoefenen waarin klappen op de borstkas voorkomen, door een trap, slag of een harde bal. Commotio cordis is zeldzaam: in de Verenigde Staten, waar zestig keer meer mensen wonen dan in Vlaanderen, werden in zestien jaar tijd 170 gevallen gemeld, bijna allemaal jonge, mannelijke sporters zonder bekende hartproblemen.

Vind een expert

  • Kris Vanderlinden

    Sportarts
  • Julien Ryckeboer

    Kinesitherapeut
  • Johan Pierret

    Sportarts
  • Denis Jaeken

    Fysisch arts / Revalidatie arts
  • Wouter Eraly

    Sportarts, Fysisch arts / Revalidatie arts
  • Maries Aertgeerts

    Fysisch arts / Revalidatie arts
  • Bie Peremans

    Kinesitherapeut
  • Gretel Descheemaeker

    Fysisch arts / Revalidatie arts
  • Barbara Vandenbussche

    Barbara Vandenbussche

    Kinesitherapeut
  • Trees Dooms

  • Luc Roland

    Sportarts
  • Annelies Van Erck

    Sportarts, Fysisch arts / Revalidatie arts
  • Lianne De Mey

    Sportarts
  • Raf Coremans

    Huisarts, Sportarts
  • Luc Peeters

    Sportarts
  • Jeroen Stappers

    Jeroen Stappers

    Sportarts, Fysisch arts / Revalidatie arts
  • Adelheid Steyaert

    Adelheid Steyaert

    Sportarts, Fysisch arts / Revalidatie arts
  • Inge Bru

    Sportarts, Fysisch arts / Revalidatie arts
  • Jettie Tempels

    Sportarts
  • Rik Derveaux

    Kinesitherapeut
  • Jonas Docx

    Sportarts
  • Koen Nys

    Sportarts
  • Nathalie Odeur

    Huisarts
  • Marco Guidi

    Sportarts
  • Steven Bex

    Steven Bex

    Sportarts
  • Frederik Van Acker

    Sportarts
  • Eric Vandeputte

    Sportarts
  • Henri Van Herpen

    Kinesitherapeut
  • Nick Baelde

    Radioloog
  • Hans Jaspers

    Radioloog
  • Erik Van Lierde

  • Jos Vandevenne

    Sportarts
  • Jan Wanten

    Sportarts
  • Willy De Taellenaere

    Fysisch arts / Revalidatie arts
  • An Konings

    Sportarts
  • Bastiaan Verstraete

    Huisarts, Sportarts
  • Johan Docx

    Sportarts
  • Sportieq vzw - Gezond Sporten

  • Tina Lambrechts

    Diëtist, Sportdiëtist
  • Mitch Malavolta

    Huisarts, Sportarts
  • Renaat Huysmans

    Sportarts
  • Jo Verschueren

    Jo Verschueren

    Kinesitherapeut
  • Johan Haegeman

    Sportarts
  • Jan Vercammen

    Cardioloog
  • jan Knapen

    Kinesitherapeut
  • Toon Goossens

    Sportarts
  • Frederik Ponet

    Sportarts
  • Stefan Hooftman

    Sportarts
  • Myriam Willems

    Kinesitherapeut
  • Joris Callens

    Fysisch arts / Revalidatie arts
  • Guy Vandenhoven

    Sportarts
  • Liesbeth Stulens

    Huisarts
  • Dieter Vercaigne

    Sportkinesitherapeut
  • Ellen Beuckelaers

    Orthopedisch chirurg
  • Sam Moustie

    Sportarts
  • Leysen Joppe

    Leysen Joppe

    Diëtist, Sportdiëtist
  • Marc Schiltz

  • Dries Dieusaert

    Huisarts, Sportarts
  • Luc Baeyens

    Sportarts, Gynaecoloog
  • Ben Corteville

    Cardioloog
  • Peter Muylaert

    Sportarts
  • Marc Van Hauwermeiren

    Sportarts
  • Paul Meersman

    Sportarts
  • Karl Brack

    Gynaecoloog
  • Annik Bosmans

    Fysisch arts / Revalidatie arts
  • John Ijzerman

    Sportarts
  • Ludovic Onkelinx

    Fysisch arts / Revalidatie arts
  • Jolien Vanendert

    Sportdiëtist
  • John Roosen

    Cardioloog
  • Jan Verstuyft

    Sportarts
  • Mathias Peeters

    Sportarts
  • Kris Peeters

    Kris Peeters

    Sportarts
  • Koenraad Thuysbaert

    Sportarts
  • Stefan Smits

    Sportarts
  • Lander Dewitte

    Huisarts, Sportarts
  • Alain Schutjes

    Sportarts
  • Herwig Vergucht

    Sportkinesitherapeut
  • Henry Carlier

    Sportarts
  • Peter De Naeyer

    Sportarts
  • Roel Jacobs

    Roel Jacobs

    Kinesitherapeut, Sportkinesitherapeut
  • Karel Pardaens

  • Pascal De Smet

    Huisarts
  • Michel Wynsberghe

    Kinesitherapeut, Trainer
  • Philippe De Ryck

    Sportarts
  • Ivan Ghillebert

    Huisarts
  • Sophie Lambrecht

    Fysisch arts / Revalidatie arts
  • Johan Wens

    Huisarts
  • Koen Pansaers

    Sportarts
  • Peter Lagrou

    Sportarts, Andere arts-specialist
  • Peter Wieme

    Fysisch arts / Revalidatie arts
  • Sara Engels

    Gynaecoloog
  • Dr Colmonts Wilfried BV

    Wilfried Colmonts

    Huisarts, Sportarts
  • Jan Boon

    Huisarts
  • Marc Royackers

    Sportarts
  • Annelies Harnie

    Sportarts
  • Michel D'Hollander

    Huisarts
  • Bart Vandewynckele

    Sportarts
  • Michel Herssens

    Cardioloog
  • Dirk Van de Velde

    Sportarts
  • Vincent Metsers

    Huisarts, Sportarts
  • Jason Coldwell

    Kinesitherapeut, Sportkinesitherapeut
  • Peter Germonpre

    Huisarts
  • Peter Plessers

  • Matthias De Paepe

    Kinesitherapeut
  • Chris Martens

    Orthopedisch chirurg
  • Elke Van den Steen

    Fysisch arts / Revalidatie arts
  • Dana Neirinck

    Podoloog
  • Mathieu Maroy

    Fysisch arts / Revalidatie arts
  • Leonie Geukens

    Fysisch arts / Revalidatie arts
  • Ria Vanderstraeten

    Sportdiëtist
  • Benjamin Goris

    Kinesitherapeut
  • Ondervoorzitter

    Stijn Bogaerts

    Fysisch arts / Revalidatie arts
  • Gerrit De Loose

    Sportkinesitherapeut
  • Ellen Van Puyvelde

    Ellen Van Puyvelde

    Sportarts
  • Frank Pauwels
    Voorzitter

    Frank Pauwels

    Sportarts
  • Michael Nicasi

    Michael Nicasi

    Trainer
  • Bram Debaene

    Sportarts
  • Kathleen De Smet

    Kinesitherapeut
  • Alain Van Noorbeeck

    Sportarts
  • Kristof Ryheul

    Kristof Ryheul

    Trainer
  • Wim Derave

    Bewegingswetenschapper
  • Maarten Cox

    Sportarts
  • Luc Vogelaers

    Huisarts
  • Dirk Gyselinck

    Sportarts
  • Filip Parmentier

    Sportarts
  • Bruno Vanhecke
    Secretaris

    Bruno Vanhecke

    Fysisch arts / Revalidatie arts
  • Reinout Van Schuylenbergh

    Reinout Van Schuylenbergh

    Bewegingswetenschapper, Trainer
  • Luk Buyse
    Huisarts, Sportarts

    Luk Buyse

    Huisarts, Sportarts
  • Guy Peeters

    Sportarts
  • Wouter Van Den Broecke

    Orthopedisch chirurg
  • Piet Bouquillon

    Sportarts
  • Carmen Vanhaecke

    Sportarts
  • Yves Van Doninck

    Sportarts
  • Bob Brouwers

    Huisarts
  • Guy Vermeiren

    Cardioloog
  • Eva De Mulder

    Podoloog
  • Jean-Paul Van der Sypt

    Sportarts
  • Tomas Hannes

    Tomas Hannes

    Diëtist, Sportdiëtist, Bewegingsdeskundige, Trainer
  • Peter Dieleman

    Sportarts
  • Frank De Winter

    Sportarts
  • Jan Leire

    Sportarts
  • Steven Pauli

    Sportarts
  • Koen Scheerlinck
    Penningmeester

    Koen Scheerlinck

    Sportkinesitherapeut
  • Dorien Meeusen

    Sportdiëtist
  • Kevin Robson

    Trainer
  • Robrecht Dhollander

    Huisarts
  • Hugo Debouvere

    Huisarts
  • Machteld Royackers

    Huisarts
  • Sven Aertgeerts

    Sportarts
  • Bruno Van Hoecke

    Fysisch arts / Revalidatie arts
  • Filip Noe

    Fysisch arts / Revalidatie arts
  • Steven Platteaux

    Sportarts
  • Steven Reyskens

    Fysisch arts / Revalidatie arts
  • Guy De Schutter

    Sportarts
  • Dirk De Mey

    Kinesitherapeut
  • Dirk Van Genechten

    Sportarts
  • Patrick Govaert

    Sportarts
  • Jo Vandersmissen

    Radioloog
  • Daniel Baesberg

    Sportarts
  • Antoine Lutin

    Antoine Lutin

    Kinesitherapeut
  • Peter Claeys

    Sportarts
  • Frederik Deconinck

    Bewegingswetenschapper
  • Hans Talloen

    Sportarts
  • Nathalie Van de Vyver

    Huisarts
  • sportarts en huisarts

    Steven Van Holm

    Huisarts, Sportarts
  • Anja Van de Putte

    Huisarts
  • Stephan Ilsbrouckx

    Fysisch arts / Revalidatie arts
  • Tyrone Devolder

    Huisarts
  • Eddy Spans

    Sportarts
  • Toon Cruyt

    Sportarts
  • Kris Demanet

    Sportarts
  • An De Busser

    An De Busser

    Diëtist
  • Voorzitter

    Inge De Ridder

    Sportdiëtist
  • Luus Tormans

    Podoloog
  • Kristof Peeters

    Huisarts, Sportarts
  • Katja Van Oostveldt
    Sportarts

    Katja Van Oostveldt

    Sportarts
  • Bert Vankerschaver

    Bert Vankerschaver

    Sportkinesitherapeut, Osteopaat
  • Ingrid Dekelver

    Sportarts, Fysisch arts / Revalidatie arts
  • Mileen De Vleeschhouwer

    Fysisch arts / Revalidatie arts
  • Jan Notredame

    Kinesitherapeut
  • Cedric Arijs
    Psycholoog, Sportpsycholoog

    Cedric Arijs

    Psycholoog, Sportpsycholoog
  • Jan Pieter Outtier

    Sportarts
  • Johan Roeykens

  • Benedicte Heyndrickx

    Cardioloog
  • Gert Droessaert

    Kinesitherapeut, Sportkinesitherapeut
  • Georges Gillis

    Sportarts
  • Gerda Smets

    Sportarts
  • Luc Fr. Janssens

    Sportarts
  • Jonas Massa

    Sportarts
  • Dominique Devriese

    Dominique Devriese

    Kinesitherapeut, Osteopaat
  • Werner Vleugels

    Huisarts, Sportarts
  • Jago Van Soom

    Jago Van Soom

    Sportarts
  • Sportarts

    Rik De Kinderen

    Sportarts
  • Dokter Jonas Wilms BV

    Huisarts, Sportarts
  • Angelique Veracx

    Angelique Veracx

    Osteopaat
  • Pascal Wernaers

    Orthopedisch chirurg
  • Vik Corstjens

    Sportarts
  • Sam Vermeire

    Sportarts
  • Hendrik Roobaert

    Sportarts
  • Bart Gadeyne

    Sportarts
  • Johan Matthijs

    Huisarts
  • Guido Van Hirtum

    Sportarts
  • Marleen Lootens

    Sportarts
  • Bert Van Bogaert

    Huisarts, Sportarts, Trainer
  • Thierry Op de Beeck

    Sportarts
  • Stefaan Machiels

    Huisarts
  • Baldwin Sondervan

    Baldwin Sondervan

    Sportkinesitherapeut
  • Leon Ghijselinck

    Sportarts
  • Kris Claes

    Kinesitherapeut
  • BVBA Samcon

  • Pieter Volcke

    Fysisch arts / Revalidatie arts
  • Francis Lemmens

    Sportarts
  • Nick Hiltrop

    Cardioloog
  • Jean-Paul Pierreux

    Huisarts
  • Kelly Cauwenbergh

    Kelly Cauwenbergh

    Diëtist, Sportdiëtist, Bewegingsdeskundige, Trainer
  • Guy Vanhees

    Sportarts
  • Ruth Vanderheyden

    Ruth Vanderheyden

    Diëtist, Sportdiëtist
  • Michèle Verhaest

    Sportarts
  • Torsten Wauters

    Torsten Wauters

    Sportarts
  • Mieke Van Vlaenderen

    Fysisch arts / Revalidatie arts
  • Karel De Crem

    Sportarts
  • Joost Blontrock

    Huisarts, Sportarts
  • Annick Viaene

    Annick Viaene

    Fysisch arts / Revalidatie arts
  • Ingrid Deweert

    Sportarts
  • Sjors Pietermans

    Sjors Pietermans

    Huisarts, Sportarts
  • Inge D'eer

    Fysisch arts / Revalidatie arts
  • Jan Van Meirhaeghe

    Jan Van Meirhaeghe

    Orthopedisch chirurg
  • Dieter De Clercq

    Sportarts
  • Jos Benders

    Sportarts
  • Carl De Crée

    Sportarts, Endocrinoloog, Bewegingswetenschapper, Trainer, Andere
  • Lize Vaes

    Lize Vaes

    Huisarts, Sportarts
  • Dirk Devleeschouwer

    Sportarts
  • Karolien Meersman

    Sportarts
  • Wouter Dierynck

    Sportarts

Gerelateerde items

Sportgeneeskunde
Doping

Cardiovasculaire risico's van prestatie bevorderende middelen en dopinggebruik

Sporter Sportprofessional Artikel Sportgeneeskunde
Training
Apneu

Apneutraining: Acute en chronische effecten op inspanningstolerantie

Sporter Artikel Training Training
Beleid
Corona en kinderen.png

Laat kinderen zoveel mogelijk normaal sporten

Sporter Sportorganisatie Sportprofessional Nieuws Gezond Sporten Beleid Sportgeneeskunde Gezond Sporten
Blessurepreventie
enkelverzwikking

Veel voorkomende sportblessures: een enkeldistorsie

Sporter Artikel Factsheet Video Blessurepreventie Training Gezond Sporten Blessurepreventie Training Gezond Sporten
Sluiten