Hartstilstand in de sport

Hartstilstand in de sport

Sportieq is een multidisciplinaire vereniging die zoveel mogelijk (para)medische professionals uit de sportgeneeskunde in de brede zin van het woord wil samenbrengen om gezond sporten in Vlaanderen wetenschappelijk verantwoord te promoten. Wij staan zowel open voor verenigingen als voor sportmedische professionals die zich op individuele basis willen engageren binnen Sportieq.
Sporter Artikel Sportgeneeskunde

Er gaat haast geen maand voorbij of ergens is weer een sporter aan een hartprobleem bezweken. De gevallen die de media halen, betreffen meestal jonge sporters. Het gebeurt in ons land minstens dertig keer per jaar. Dat zijn elk jaar dertig jonge levens die worden verwoest, telkens een onmetelijk drama voor nog veel meer nabestaanden. 

Het fenomeen verbijstert daardoor ook de hele publieke opinie en zet mensen op het verkeerde been. Ze krijgen immers de indruk dat sporten in plaats van gezond levensgevaarlijk kan zijn. Want wie niet sport, kan ook niet doodvallen door te sporten.

Dat je door te weinig beweging in vergelijking met sporters een veel groter risico loopt om vroegtijdig aan iets anders te sterven, is óók waar. Maar leg dat maar eens uit aan nabestaanden die een sporter hebben verloren aan een verborgen hartkwaal die mogelijk had kunnen worden opgespoord en behandeld.

Hartafwijkingen zijn de belangrijkste vorm van aangeboren aandoeningen. Iets minder dan 1 procent van alle baby’s wordt ermee geboren. Die afwijkingen zijn lang niet altijd gevaarlijk, maar je bent er toch maar beter van op de hoogte.

 

Wat zijn de afwijkingen?

In de meeste gevallen van plotse hartstilstand bij jonge sporters blijkt achteraf dat ze al een hartprobleem hadden waarvan niemand op de hoogte was. Vaak is dat een aangeboren afwijking, een hartritmestoornis bijvoorbeeld, zoals het lange QT-, het Brugada- of het Wolf-Parkinson- White-syndroom (WPW).

Ook hypertrofische cardiomyopathie (HCM) komt vaak voor. Bij die aandoening is een deel van de hartspier, het schot tussen de hartkamers meestal, verdikt. Één op de tweehonderd mensen heeft aanleg voor HCM, veel meer dan vroeger werd aangenomen. Plotse hartdood door HCM zie je vaak in start-stopsporten als voetbal en basketbal, en zelden in uithoudingssporten.

Ook de ziekte van Marfan, hartklepproblemen en aangeboren afwijkingen van de kransslagaders kunnen in de sport aan de basis liggen van hartdood. Voorts heb je niet-aangeboren oorzaken die soms onopgemerkt blijven, zoals myocarditis, een (meestal virale) ontsteking van de hartspier.

 

Is het de schuld van sporten?

Als sporters een hartstilstand krijgen, dan is er meestal een onderliggend hartprobleem en was sport alleen de uitlokkende factor. Het slachtoffer had net zo goed kunnen instorten door naar de bus of een trap op te rennen.

Het kan niet genoeg worden benadrukt dat sport vooral hartziekten voorkomt en op die manier al ontelbare mensen heeft behoed voor hartproblemen. Toch kan ook het sporten zelf een nadelige invloed op het hart hebben. ‘Zo kunnen de veranderingen die optreden in een sporthart, bijdragen tot een verhoogd risico op ritmestoornissen. Bovendien lokken de omstandigheden tijdens het sporten of kort erna, wanneer het lichaam van de inspanning herstelt, soms ritmestoornissen uit’, zegt prof. dr. Hein Heidbuchel, diensthoofd cardiologie van het UZA.

 

Zijn er alarmsignalen?

Sporters die een hartstilstand overleefd hebben, melden vaak dat ze tijdens het sporten al voortekenen hadden, zoals hartkloppingen, pijn op de borst of duizeligheid. Heb je tijdens het sporten ooit een van die symptomen gehad, neem dan zeker contact op met je huisarts!

 

Wat kun je als sporter of als sportouder zelf doen?

Wat je sowieso kunt doen, is de vragenlijst op sportkeuring.be invullen. Als daaruit blijkt dat een sportmedisch onderzoek nodig en raadzaam is, dan krijg je op het juiste moment een hartonderzoek met een hartfilmpje. Aan de hand van zo’n rust-ecg kan de arts 85 procent van alle verborgen hartproblemen opsporen. De vereniging van Sport- en Keuringsartsen (SKA) adviseert een hartfilmpje voor alle sporttieners vanaf veertien jaar. Vóór die leeftijd komen hartstilstanden in de sport heel zelden voor. Bovendien valt het onvolgroeide hart van een jonger kind moeilijk met een rust-ecg te beoordelen.

 

Hartschudding

Een speciaal geval van hartstilstand in de sport is commotio cordis, letterlijk vertaald: hartschudding. Daarbij ontstaat een levensgevaarlijke ritmestoornis als gevolg van een harde klap op het hart, bijvoorbeeld van een basketbal. Als die smak op het verkeerde moment tijdens de hartslagcyclus plaatsvindt, dan bestaat het risico dat de hartkamers op hol slaan en de bloedsomloop stilvalt.

Het verschijnsel treft vooral jongens en jonge mannen die een sport beoefenen waarin klappen op de borstkas voorkomen, door een trap, slag of een harde bal. Commotio cordis is zeldzaam: in de Verenigde Staten, waar zestig keer meer mensen wonen dan in Vlaanderen, werden in zestien jaar tijd 170 gevallen gemeld, bijna allemaal jonge, mannelijke sporters zonder bekende hartproblemen.

Vind een expert

  • Yves Van Doninck

    Sportarts
  • Ben Corteville

    Cardioloog
  • Steven Reyskens

    Fysisch arts / Revalidatie arts
  • Philippe De Ryck

    Sportarts
  • Frederik Deconinck

    Bewegingswetenschapper
  • Marco Guidi

    Sportarts
  • Eva De Mulder

    Podoloog
  • Dieter De Clercq

    Sportarts
  • Jan Boon

    Huisarts
  • Bob Brouwers

    Huisarts
  • Georges Gillis

    Sportarts
  • Chris Martens

    Orthopedisch chirurg
  • Benjamin Goris

    Kinesitherapeut
  • Tina Lambrechts

    Diëtist, Sportdiëtist
  • Bart Vandewynckele

    Sportarts
  • Carl De Crée

    Sportarts, Endocrinoloog, Bewegingswetenschapper, Trainer, Andere
  • Matthias De Paepe

    Kinesitherapeut
  • Ellen Beuckelaers

    Orthopedisch chirurg
  • Jan Pieter Outtier

    Sportarts
  • Jan Notredame

    Kinesitherapeut
  • Hugo Debouvere

    Huisarts
  • Annick Viaene

    Annick Viaene

    Fysisch arts / Revalidatie arts
  • Bruno Van Hoecke

    Fysisch arts / Revalidatie arts
  • Marleen Lootens

    Sportarts
  • Dirk Gyselinck

    Sportarts
  • Jo Vandersmissen

    Radioloog
  • Guido Van Hirtum

    Sportarts
  • Myriam Willems

    Kinesitherapeut
  • Koen Nys

    Sportarts
  • Jonas Massa

    Sportarts
  • Koen Scheerlinck
    Penningmeester

    Koen Scheerlinck

    Sportkinesitherapeut
  • Angelique Veracx

    Angelique Veracx

    Osteopaat
  • Johan Pierret

    Sportarts
  • Pascal De Smet

    Huisarts
  • Willy De Taellenaere

    Fysisch arts / Revalidatie arts
  • Katja Van Oostveldt
    Sportarts

    Katja Van Oostveldt

    Sportarts
  • Jan Van Meirhaeghe

    Jan Van Meirhaeghe

    Orthopedisch chirurg
  • Bart Gadeyne

    Sportarts
  • Jo Verschueren

    Jo Verschueren

    Kinesitherapeut
  • Leon Ghijselinck

    Sportarts
  • Gerda Smets

    Sportarts
  • Sara Engels

    Gynaecoloog
  • sportarts en huisarts

    Steven Van Holm

    Huisarts, Sportarts
  • Luc Peeters

    Sportarts
  • Peter Germonpre

    Huisarts
  • Jan Verstuyft

    Sportarts
  • Toon Goossens

    Sportarts
  • Michel Herssens

    Cardioloog
  • Wouter Eraly

    Sportarts, Fysisch arts / Revalidatie arts
  • Kristof Peeters

    Huisarts, Sportarts
  • Luc Baeyens

    Sportarts, Gynaecoloog
  • Maries Aertgeerts

    Fysisch arts / Revalidatie arts
  • Leysen Joppe

    Leysen Joppe

    Diëtist, Sportdiëtist
  • Dirk De Mey

    Kinesitherapeut
  • Lander Dewitte

    Huisarts, Sportarts
  • Barbara Vandenbussche

    Barbara Vandenbussche

    Kinesitherapeut
  • Karel Pardaens

  • Baldwin Sondervan

    Baldwin Sondervan

    Sportkinesitherapeut
  • Maarten Cox

    Sportarts
  • Adelheid Steyaert

    Adelheid Steyaert

    Sportarts, Fysisch arts / Revalidatie arts
  • Steven Platteaux

    Sportarts
  • Ivan Ghillebert

    Huisarts
  • Dirk Van de Velde

    Sportarts
  • Annik Bosmans

    Fysisch arts / Revalidatie arts
  • Sophie Lambrecht

    Fysisch arts / Revalidatie arts
  • Dirk Van Genechten

    Sportarts
  • Gretel Descheemaeker

    Fysisch arts / Revalidatie arts
  • Inge D'eer

    Fysisch arts / Revalidatie arts
  • Kris Peeters

    Kris Peeters

    Sportarts
  • Trees Dooms

  • Peter Plessers

  • Bie Peremans

    Kinesitherapeut
  • Michel Wynsberghe

    Kinesitherapeut, Trainer
  • Stephan Ilsbrouckx

    Fysisch arts / Revalidatie arts
  • Jettie Tempels

    Sportarts
  • Mileen De Vleeschhouwer

    Fysisch arts / Revalidatie arts
  • Kris Demanet

    Sportarts
  • Ruth Vanderheyden

    Ruth Vanderheyden

    Diëtist, Sportdiëtist
  • Nathalie Odeur

    Huisarts
  • Mitch Malavolta

    Huisarts, Sportarts
  • Paul Meersman

    Sportarts, Huisarts
  • Hans Talloen

    Sportarts
  • Karel De Crem

    Sportarts
  • Frank De Winter

    Sportarts
  • Peter Wieme

    Fysisch arts / Revalidatie arts
  • Johan Docx

    Sportarts
  • Tyrone Devolder

    Huisarts
  • Rik Derveaux

    Kinesitherapeut
  • Luc Fr. Janssens

    Sportarts
  • Bert Van Bogaert

    Huisarts, Sportarts, Trainer
  • Michael Nicasi

    Michael Nicasi

    Trainer
  • Ellen Van Puyvelde

    Ellen Van Puyvelde

    Sportarts
  • Dr Colmonts Wilfried BV

    Wilfried Colmonts

    Huisarts, Sportarts
  • Sven Aertgeerts

    Sportarts
  • Nick Baelde

    Radioloog
  • Wouter Van Den Broecke

    Orthopedisch chirurg
  • Karolien Meersman

    Sportarts
  • Ria Vanderstraeten

    Sportdiëtist
  • Johan Wens

    Huisarts
  • Filip Noe

    Fysisch arts / Revalidatie arts
  • Kristof Ryheul

    Kristof Ryheul

    Trainer
  • Julien Ryckeboer

    Kinesitherapeut
  • Dirk Devleeschouwer

    Sportarts
  • Tomas Hannes

    Tomas Hannes

    Diëtist, Sportdiëtist, Bewegingsdeskundige, Trainer
  • Gerrit De Loose

    Sportkinesitherapeut
  • Peter Claeys

    Sportarts
  • Dana Neirinck

    Podoloog
  • John Roosen

    Cardioloog
  • Sam Moustie

    Sportarts
  • Denis Jaeken

    Fysisch arts / Revalidatie arts
  • Jonas Docx

    Sportarts
  • Jan Wanten

    Sportarts
  • Raf Coremans

    Huisarts, Sportarts
  • Dokter Jonas Wilms BV

    Huisarts, Sportarts
  • An Konings

    Sportarts
  • Michèle Verhaest

    Sportarts
  • Sjors Pietermans

    Sjors Pietermans

    Huisarts, Sportarts
  • Dieter Vercaigne

    Sportkinesitherapeut
  • Stefaan Machiels

    Huisarts
  • Stefan Hooftman

    Sportarts
  • Ludovic Onkelinx

    Fysisch arts / Revalidatie arts
  • Thierry Op de Beeck

    Sportarts
  • Eric Vandeputte

    Sportarts
  • Toon Cruyt

    Sportarts
  • Hans Jaspers

    Radioloog
  • Peter Muylaert

    Sportarts
  • Frederik Van Acker

    Sportarts
  • Johan Roeykens

  • Roel Jacobs

    Roel Jacobs

    Kinesitherapeut, Sportkinesitherapeut
  • Robrecht Dhollander

    Huisarts
  • Mathias Peeters

    Sportarts
  • Leonie Geukens

    Fysisch arts / Revalidatie arts
  • Jos Benders

    Sportarts
  • Johan Matthijs

    Huisarts
  • Bruno Vanhecke
    Secretaris

    Bruno Vanhecke

    Fysisch arts / Revalidatie arts
  • Stefan Smits

    Sportarts
  • Gert Droessaert

    Kinesitherapeut, Sportkinesitherapeut
  • Mieke Van Vlaenderen

    Fysisch arts / Revalidatie arts
  • Anja Van de Putte

    Huisarts
  • Dominique Devriese

    Dominique Devriese

    Kinesitherapeut, Osteopaat
  • Dorien Meeusen

    Sportdiëtist
  • Hendrik Roobaert

    Sportarts
  • Jolien Vanendert

    Sportdiëtist
  • Henry Carlier

    Sportarts
  • Frank Pauwels
    Voorzitter

    Frank Pauwels

    Sportarts
  • Joost Blontrock

    Huisarts, Sportarts
  • Elke Van den Steen

    Fysisch arts / Revalidatie arts
  • Lize Vaes

    Lize Vaes

    Huisarts, Sportarts
  • Patrick Govaert

    Sportarts
  • Johan Haegeman

    Sportarts
  • Bert Vankerschaver

    Bert Vankerschaver

    Sportkinesitherapeut, Osteopaat
  • Guy Vanhees

    Sportarts
  • Vincent Metsers

    Huisarts, Sportarts
  • Annelies Van Erck

    Sportarts, Fysisch arts / Revalidatie arts
  • Marc Schiltz

  • Guy Vandenhoven

    Sportarts
  • Henri Van Herpen

    Kinesitherapeut
  • Ingrid Dekelver

    Sportarts, Fysisch arts / Revalidatie arts
  • Machteld Royackers

    Huisarts
  • Jan Vercammen

    Cardioloog
  • Luc Vogelaers

    Huisarts
  • BVBA Samcon

  • Erik Van Lierde

  • Filip Parmentier

    Sportarts
  • Mathieu Maroy

    Fysisch arts / Revalidatie arts
  • Benedicte Heyndrickx

    Cardioloog
  • Sportarts

    Rik De Kinderen

    Sportarts
  • Marc Van Hauwermeiren

    Sportarts
  • Koenraad Thuysbaert

    Sportarts
  • Peter De Naeyer

    Sportarts
  • Joris Callens

    Fysisch arts / Revalidatie arts
  • Kris Vanderlinden

    Sportarts
  • Guy Vermeiren

    Cardioloog
  • Steven Pauli

    Sportarts
  • Eddy Spans

    Sportarts
  • Jean-Paul Pierreux

    Huisarts
  • Carmen Vanhaecke

    Sportarts
  • Bastiaan Verstraete

    Huisarts, Sportarts
  • Jean-Paul Van der Sypt

    Sportarts
  • Jago Van Soom

    Jago Van Soom

    Sportarts
  • Ondervoorzitter

    Stijn Bogaerts

    Fysisch arts / Revalidatie arts
  • Guy De Schutter

    Sportarts
  • Jan Leire

    Sportarts
  • Steven Bex

    Steven Bex

    Sportarts
  • Cedric Arijs
    Psycholoog, Sportpsycholoog

    Cedric Arijs

    Psycholoog, Sportpsycholoog
  • Alain Van Noorbeeck

    Sportarts
  • Torsten Wauters

    Torsten Wauters

    Sportarts
  • John Ijzerman

    Sportarts
  • Frederik Ponet

    Sportarts
  • Jason Coldwell

    Kinesitherapeut, Sportkinesitherapeut
  • Ingrid Deweert

    Sportarts
  • Jan Knapen

    Kinesitherapeut
  • Voorzitter

    Inge De Ridder

    Sportdiëtist
  • Piet Bouquillon

    Sportarts
  • Annelies Harnie

    Sportarts
  • Alain Schutjes

    Sportarts
  • Guy Peeters

    Sportarts
  • Dries Dieusaert

    Huisarts, Sportarts
  • Michel D'Hollander

    Huisarts
  • Luus Tormans

    Podoloog
  • Bram Debaene

    Sportarts
  • Luc Roland

    Sportarts
  • Sam Vermeire

    Sportarts
  • Kevin Robson

    Trainer
  • Kris Claes

    Kinesitherapeut
  • Liesbeth Stulens

    Huisarts
  • Inge Bru

    Sportarts, Fysisch arts / Revalidatie arts
  • Werner Vleugels

    Huisarts, Sportarts
  • Renaat Huysmans

    Sportarts
  • Luk Buyse
    Huisarts, Sportarts

    Luk Buyse

    Huisarts, Sportarts
  • Jos Vandevenne

    Sportarts
  • Nathalie Van de Vyver

    Huisarts
  • Reinout Van Schuylenbergh

    Reinout Van Schuylenbergh

    Bewegingswetenschapper, Trainer
  • Francis Lemmens

    Sportarts
  • Vik Corstjens

    Sportarts
  • Kathleen De Smet

    Kinesitherapeut
  • Marc Royackers

    Sportarts
  • An De Busser

    An De Busser

    Diëtist
  • Wim Derave

    Bewegingswetenschapper
  • Karl Brack

    Gynaecoloog
  • Lianne De Mey

    Sportarts
  • Jeroen Stappers

    Jeroen Stappers

    Sportarts, Fysisch arts / Revalidatie arts
  • Koen Pansaers

    Sportarts
  • Herwig Vergucht

    Sportkinesitherapeut
  • Daniel Baesberg

    Sportarts
  • Pieter Volcke

    Fysisch arts / Revalidatie arts
  • Wouter Dierynck

    Sportarts
  • Nick Hiltrop

    Cardioloog
  • Kelly Cauwenbergh

    Kelly Cauwenbergh

    Diëtist, Sportdiëtist, Bewegingsdeskundige
  • Peter Dieleman

    Sportarts
  • Pascal Wernaers

    Orthopedisch chirurg
  • Sportieq vzw - Gezond Sporten

  • Peter Lagrou

    Sportarts, Andere arts-specialist
  • Antoine Lutin

    Antoine Lutin

    Kinesitherapeut

Gerelateerde items

Sportgeneeskunde
Doping

Cardiovasculaire risico's van prestatie bevorderende middelen en dopinggebruik

Sporter Sportprofessional Artikel Sportgeneeskunde
Training
Apneu

Apneutraining: Acute en chronische effecten op inspanningstolerantie

Sporter Artikel Training Training
Beleid
Corona en kinderen.png

Laat kinderen zoveel mogelijk normaal sporten

Sporter Sportorganisatie Sportprofessional Nieuws Gezond Sporten Beleid Sportgeneeskunde Gezond Sporten
Blessurepreventie
enkelverzwikking

Veel voorkomende sportblessures: een enkeldistorsie

Sporter Artikel Factsheet Video Blessurepreventie Training Gezond Sporten Blessurepreventie Training Gezond Sporten
Sluiten